Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Төвөвлөгөө нэрээр өнгөлөн далдалж, Монголынхоо эрх ашгийг худалдсан гэрээ

Төвөвлөгөө нэрээр өнгөлөн далдалж, Монголынхоо эрх ашгийг худалдсан гэрээОршилд өгүүлэх нь 
 
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Дубай хотод очиж "Рио Тинто” компани, Монгол Улсын Засгийн газар хооронд 2015 оны тавдугаар сарын 18-ны өдөр "Оюутолгойн далд уурхайн ашиглалт болон санхүүжилтийн төлөвлөгөө” нэртэй гэрээ байгууллаа. Энэ гэрээ нь монголчууд бидний эрх ашгийг дэндүү хөсөр хаясан, Оюутолгой төслийн үр ашгийг ихээхэн бууруулсан, хуулийг илт зөрчсөн талаар өргөн олонд үнэн зөв мэдээллийг хүргэх нь зүйтэй гэж үзлээ. Бид энэхүү төлөвлөгөө нэртэй гэрээний зүйл, заалт бүрийг нэгбүрчлэн өмнө нь байгуулсан Хөрөнгө оруулалтын гэрээ, Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний холбогдох зүйл заалттай тулган нэлээн нухацтай, ул суурьтай судалж үзлээ. 
 
"Оюутолгойн далд уурхайн ашиглалт болон санхүүжилтийн төлөвлөгөө”-нд Засгийн газрыг төлөөлж "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Бямбасайхан, "Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК-ийг төлөөлж гүйцэтгэх захирал Да.Ганболд нар гарын үсэг зурсан байна. Энэ гэрээ нь өнгөц харвал ашигтай мэт харагдахаар өнгөлөн далдалсан зүйл бөгөөд үүндээ Хөрөнгө оруулалтын болон Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээнд нэгэнт тусгасан заалтууд, тохирсон асуудлыг давхардуулан оруулсан байна. Мэдээж энэ гэрээнд зөв зүйтэй байж болох, харилцан ойлголцоод, тооцоо үндэслэлийг нь нарийвчлан хяналттай хэрэгжүүлээд явах заалтууд байгааг үгүйсгэхгүй. 
 
Харин огт хүлээн авах боломжгүй, яагаад ч зөвшөөрөх аргагүй, хөрөнгө оруулагч талд хэт давуу байдал олгосон, Монголын талын хүртэх үр өгөөжийг тодорхойгүй болгосон,"Оюутолгой” төслийг бүхлээр нь зөвшөөрөлгүй барьцаа баталгаанд тавихаар болсон, түүнчлэн авсан санхүүжилтээ өөр зориулалтаар ашиглахаар болсон, баталсан ТЭЗҮ-ийг ач холбогдолгүй болгосон зүйл, заалт олон байна.
 
Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг "Энэ бол гэрээ биш төлөвлөгөө” гэж улайран мэлзэж байгаа боловч үнэн хэрэгтээ Хөрөнгө оруулалтын болон Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээг ихээхэн өөрчилсөн гэдэг нь тодорхой байна. Анх байгуулсан хөрөнгө оруулалтын гэрээнд ТЭЗҮ-д суурилаагүй, тооцоолол дутуу, Монголын талд ашиггүй олон заалт байгааг эргэн харж сайжруулах шаардлага байгаа бөгөөд энэ талаар гаргасан төрийн эрх барих дээд байгууллагын шийдвэрүүд байсаар атал энэ дагуу яаралтай засах ёстой гэрээнүүдийн энэ мэт ноцтой алдааг давхар хүлээн зөвшөөрсөн заалтуудыг төлөвлөгөө нэртэй гэрээндээ   оруулж баталсан байна.
 
"ОЮУТОЛГОЙ” ТӨСӨЛТЭЙ ХОЛБООТОЙ ТОГТООЛ, ШИЙДВЭР, БИДНИЙ БАЙР СУУРЬ 
 
Өмнө нь "Оюутолгой” төсөлтэй холбогдуулж ҮАБЗ-ийн зургаан шийдвэр, зөвлөмж, УИХ-ын дөрвөн тогтоол, Засгийн газрын 13 тогтоол гарчээ. Эдгээр тогтоол, шийдвэр нь Монголын талын эзэмших хувийг 50- аас доошгүй хувьд хүргэх, зэс хайлуулах үйлдвэр барих, гэрээ хэлэлцээрийг ил тод нээлттэй явуулах, Оюутолгойн төслийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон суурьшил, хот тосгон, дэд бүтэц, зам, ус, цахилгаан эрчим хүчний хангамж, байгаль экологи, нийгмийн асуудлыг багтаасан байна.   
 
 Тухайлбал, ҮАБЗ-ийн 2006 оны арваннэгдүгээр сарын 15-ны өдрийн дөрвөн тодорхой ордыг "Стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордод хамруулах тухай” зөвлөмжийн хоёрдугаарт "Стратегийн ач холбогдол бүхий орд газрын ашиглалтад төрийн өмчийн төлөөллийг 50 ба 50-аас дээш хувийн оролцоотой байлгах бодлого баримтлан ажиллахыг Монгол Улсын Их Хурал, Засгийн газарт чиглэл болгожээ. 
 
ҮАБЗ-ийн 2009 оны наймдугаар сарын 11-ний өдрийн 19/14 дүгээр тэмдэглэлийн хоёрт "Зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татварын тухай хуулийг хүчингүй болгохтой холбогдуулан ашигт малтмалын нөөц ашигласан төлбөрийг өсөн нэмэгдүүлэх шатлалтайгаар бий болгох”, түүнчлэн тэмдэглэлийн гуравт "Монголын талын зээлийг тооцохдоо гэрээг байгуулахаас өмнө хөрөнгө оруулагчийн хийсэн ашигт малтмалын хайгуулын зардлыг хасч тооцох”-оор шийдвэрлэсэн байна. 
 
"Оюутолгой”, "Тавантолгой”-н гэрээтэй холбогдуулж "Хуулийн төслүүд буцаах, үндсэн зарчим удирдамж батлах тухай” УИХ-ын 2008 оны арванхоёрдугаар сарын 4-ний өдрийн 40 дүгээр тогтоолын 3.2-т "Хөрөнгө оруулалтын гэрээний төслүүдийг боловсруулах болон хэлэлцээ хийх ажлыг ил тод явуулж, уг ажлын явцыг УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороонд тухай бүрт нь танилцуулж байх”-аар заажээ. 
 
Оюутолгойн ордыг ашиглах Хөрөнгө оруулалтын гэрээний тухай” УИХ-ын 2009 оны долдугаар сарын 16-ны 57 дугаар тогтоолын гуравт "Эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх замаар анхны хөрөнгө оруулалтыг нөхсөний дараа төрийн эзэмшлийн хувьцааны хэмжээг 50-аас доошгүй хувьд хүргэж нэмэгдүүлэх асуудлыг хөрөнгө оруулагчтай тохиролцон шийдвэрлэхийг Засгийн газарт үүрэг болгосугай” гэж заагаад мөн тогтоолын дөрөвт, энэ тогтоолын биелэлтэд хяналт тавьж ажиллахыг УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороонд даалгасан байна. 
 
Дээрх шийдвэрүүдийн дагуу УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороо тодорхой арга хэмжээг авч ажилласан байдаг бөгөөд Монгол Улсын Засгийн газар "Айвенхоу Майнз Монголиа Инк” ХХК-тай байгуулах хөрөнгө оруулалтын гэрээний төслийн талаарх Эдийн засгийн байнгын хорооны 2009 оны тавдугаар сарын 8-ны өдрийн санал дүгнэлтэд "Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн "Айвенхоу Майнз Монголиа Инк” ХХК-тай байгуулах Оюутолгойн орд газрыг ашиглах Хөрөнгө оруулалтын гэрээний төсөвтэй холбогдуулан УИХ дахь намын бүлгүүд, УИХ-ын гишүүд, иргэд, төрийн болон төрийн бус байгууллагаас ирүүлсэн санал, сонин хэвлэлийн нийтлэлийг судалсны үндсэн дээр ЭЗБХ дараах санал дүгнэлтийг гаргаж, Засгийн газрын ажлын хэсэгт хүргүүлэх нь зүйтэй гэж үзлээ” гээд "Хөрөнгө оруулалтын гэрээг хүчин төгөлдөр мөрдөж байгаа хууль тогтоомжуудад нийцүүлэн хийх, нөөц баялгаа үнэлэх замаар 34 хувийг хөрөнгө оруулахгүйгээр шууд эзэмших, анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөний дараа Монголын тал 50-аас доошгүй хувийг эзэмших, хөрөнгө оруулалтын анхны хэмжээ хоёр удаа өөрчлөгдөж таван тэрбум ам.доллар болсны эдийн засгийн үндэслэл нь тодорхойгүй тул эрх бүхий байгууллагаар үнэлгээ, дүгнэлт гаргуулах” гэж тус тус заажээ. 
 
Мөн тус хорооны дээрх дүгнэлтэд ТЭЗҮ-тэй холбоотойгоор "Ашигт малтмалын тухай” хуулийн 30 дугаар зүйлийн 1-т заасан баримт бичгийг бүрэн бүрдүүлж хавсаргасан байх, 30 дугаар зүйлийн 2-т заасан шаардлагыг хангасан эсэхийг хянах, Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлөөр геологийн хайгуулын ажлын тайланг хэлэлцүүлэн нөөцийг бүртгүүлэх, удирдамжид ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр, албан татварын тодорхой хэсгийг урьдчилан авахаар тохиролцохыг даалгасны дагуу урьдчилгаа төлбөртөө тооцож авах гэж буй 125 сая ам.доллар нь зээлийн хэлбэртэй, хэмжээ бага, хүү нь өндөр байгаа тухай. Одоо хүчин төгөлдөр мөрдөж байгаа Монгол Улсын хууль тогтоомжоор хувь хэмжээ заан ногдуулж буй татварыг гэрээний хугацаанд тогтвортой мөрдөж татварыг хөнгөлөх, чөлөөлөх, татварын хэмжээг нэмэгдүүлэх, багасгахгүй байх зэрэг Монголын талын эрх ашигт нийцсэн зарчмын чухал шаардлагыг тавьсан байна. 
 
Мөн Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны 2011 оны нэгдүгээр сарын 19-ний өдрийн 02 тоот тогтоолын 
 
1.1-д Эрх зүйн орчинг бүрдүүлэх замаар анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөний дараа төрийн эзэмшлийн хувьцааны хэмжээг 50-аас доошгүй хувьд хүргэж нэмэгдүүлэх асуудлаар хөрөнгө оруулагч талтай байгуулсан гэрээний нөхцөлийг сайжруулах талаар хэлэлцээ хийж шийдвэрлэх, 
 
 1.2-т: "Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуульд заасны дагуу бүтээгдэхүүний зах зээлийн үнийн өсөлтийн төвшинд үндэслэн нөөц ашигласны нэмэлт төлбөр бий болсонтой холбогдуулан тогтвортой байдал болон хөрөнгө оруулалтын гэрээтэй аж ахуйн нэгжүүдэд энэ хуулийн үйлчлэлийг хамруулах талаар хэлэлцээ хийх” гэж заасан нь бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн төвшинд үндэслэсэн Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн үйлчлэлийг "Оюутолгой” ХХК-д хамааруулахыг Засгийн газарт үүрэг болгосон заалт юм. 
 
"Оюутолгой” төсөлд эрх зүйн талаар ҮАБЗ, УИХ-аас гаргасан дээрх зөвлөмж, шийдвэр, шаардлагаас гадна бид тодорхой асуудлыг тавьж байсан билээ. 
 
1.Хөрөнгө оруулалтын гэрээ болон төслийн батлагдсан ТЭЗҮ-гээр хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 5.1 тэрбум ам.доллараар батлагдсан боловч 2012 оны байдлаар 7.1 тэрбум ам.доллар хүрч хоёр тэрбум доллар буюу 40 орчим хувиар өссөн тооцоо гарсан. Энэхүү зардлын хэтрэлтийн улмаас Монгол Улсад орох татварын орлого, хувь нийлүүлэгчдэд ногдох ногдол ашиг, үр өгөөж буурах байдалд хүрсэн. Иймд ТЭЗҮ-д тусгаагүй нэмэлт зардлыг компанийн санхүүгийн тайлангаас хасалт хийх, батлагдсан ТЭЗҮ-ийн дагуу ордыг ашиглах хугацаанд Монголын талын төслөөс олох ашгийг ямар ч тохиолдолд хамгаалах ёстой гэж үзэж байсан. 
 
2."Оюутолгой” ХХК-ийн зүгээс "Антрегоулд” ХХК-тай 2004 онд байгуулсан гэрээгээр тус компанийн эзэмшилд байгаа талбайн эрхийн 70-80 хувийг эзэмших болсон гэж мэдэгдсэн. Энэ нь Монголын Засгийн газар Оюутолгойн 70-80 хувийнх нь 34 хувийг эзэмшихээр болж манай ногдол ашиг 1.4 тэрбум ам.доллараар буурахаар нөхцөл үүссэн гэсэн үг. Тийм учраас гуравдагч этгээдтэй байгуулсан гэх гэрээний үүргийг Монголын Засгийн газар хамтран үүрэх ёсгүй гэсэн байр суурьтай байсан. 
 
3.Мөн "Айвенхоу Майнз Лимитед” компани Монголын Оюутолгойн баялгийг үнэлүүлснээр компанийнхаа 51 хувьтай тэнцэх хувьцааг Олон улсын хөрөнгийн биржээр арилжиж, 4.0 тэрбум орчим ам.доллараас доошгүй ашиг орлого олсон нь Монголын талд ямар ч хамааралгүй байгаа нь шударга ёсонд нийцэхгүй гэж үзэж асуудлыг тавьж байсан болно. 
 
Оюутолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээг Монголынхоо эрх ашигт нийцүүлэн сайжруулахын төлөө хамт тэмцэж, зүтгэж явсан нөхөд маань эрх мэдэлд хүрч төрийн тамга баримагц хэрхэн байр сууринаасаа бүрэн ухарсныг, мөн эрх барих хугацаандаа " Оюутолгой” төслийн талаар Монголынхоо талд ашигтай нэг ч өөрчлөлт хийгээгүйгээр зогсохгүй сая Дубайн гэрээгээр хөрөнгө оруулагч талд нэн ашигтай нөхцөлөөр бүрэн найр тавин өгч байгааг ард түмэн харж байна. Харин тухайн үедээ бидэнд шаардуулж, шахуулж байж дээрх нааштай шийдвэрийг гаргаж байсан цөөхөн тулхтай хүмүүс өнөөдөр ч гэсэн ноён нуруу алдахгүй байгаад талархаж байна. 
 
Бид зөвхөн Оюутолгойн гэрээнд Монголдоо ашигтай өөрчлөлт оруулахын тулд Ерөнхий сайдыг огцруулах хүртэл асуудлыг тавьж тодорхой үр дүнд хүрч байсан. Тухайлбал, Засгийн газар хөрөнгө оруулагч талтай хийсэн удаа дараагийн яриа хэлэлцээний үр дүнд "Оюутолгой” төслийн санхүүжилтийг LIBOR нэмэх нь 6.5 хувь болгон бууруулж, Монголын тал санхүүжилт хийх, төслийн санхүүжилтэд оролцох эрхтэй байх, төслийн санхүүжилтийг гуравдагч этгээдээс авах, шаардлагатай тохиолдолд санхүүжилтийн эрсдэлээс хамгаалах хувилбарыг ашиглах, Монголын талын 34 хувь ямар ч тохиолдолд буурахгүй байх зэрэг асуудлыг хөрөнгө оруулагч талтай харилцан тохиролцож, холбогдох өөрчлөлтийг хувь нийлүүлэгчдийн гэрээнд тусгуулж Монголын талд хоёр тэрбум ам.долларын ашигтай болсон өөрчлөлтүүдийг оруулж чадсан билээ. Гэтэл энэ оны тавдугаар сарын 18-нд Дубайд үзэглэсэн "Оюутолгойн далд уурхайн ашиглалт болон санхүүжилтийн төлөвлөгөө” нэртэй гэрээ нь Оюутолгой төсөл дэх Монголын талын эрх ашиг, үр өгөөжийг томоохон эрсдэлд оруулаад байна. 
 
ТӨЛӨВЛӨГӨӨ ХЭМЭЭХ ГЭРЭЭНИЙ НЭН ДАРУЙ ХҮЧИНГҮЙ БОЛГОХ ШААРДЛАГАТАЙ ЗААЛТУУД 
 
1. Хөрөнгө оруулагч хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ өөрчлөгдөв. 
 
Оюутолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээний 15.30-д "Талууд бичгээр харилцан тохиролцсоны үндсэн дээр энэхүү гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж болно”, Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 24.6-д "Талууд зөвхөн өөр гэрээ байгуулах замаар энэхүү гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж болно” гэж заажээ. "Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалт, санхүүжилтийн төлөвлөгөө”-нд Монголын талыг төлөөлж гарын үсэг зурсан албан тушаалтнууд тус төлөвлөгөөг гэрээ биш гэж тайлбарлаж байгаа хэдий ч төлөвлөгөөг бүх талууд гарын үсэг зурж баталгаажуулсан нь өмнө батлагдсан гэрээнүүдээс давсан баримт бичиг болчихоод байна. Жишээ нь,"Оюутолгой”-н хөрөнгө оруулалтын гэрээнд болон ТЭЗҮ-д тодорхой тусгасан дараах асуудлууд өөрчлөгдөхөөр болоод байна. Үүнд: 
 
- Хувь нийлүүлэлтийн гэрээний 7.9-д заасан менежментийн төлбөрийн хувь хэмжээ, 
-Хөрөнгө оруулалтын болон хувь нийлүүлэгчдийн гэрээнд тусгагдсан төслийн үе шатуудын тодорхойлолт, 
-Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээгээр хязгаарласан хураамжийг Рио Тинто авах болсон, 
-Оюутолгойн гэрээний үндэс болсон ТЭЗҮ-ийн тодорхойлолтыг өөрчилсөн, 
-ТЭЗҮ-д дурдсан үр өгөөжийг өөрчлөх болсон зэргээс тодорхой байна. 
Өмнө баталсан үндсэн баримт бичгийг энэхүү төлөвлөгөө нэртэй гэрээ ийнхүү танигдахгүй болтол өөрчлөхөд хүргэж байгааг зөвшөөрч болохгүй. 
 
2.Монголын талын хүртэх үр өгөөжийг тодорхойгүй болгов. Төлөвлөгөөний 2.2.в-д "Далд уурхайн ТЭЗҮ-д тусгасны дагуу "Оюутолгой” төслийн эдийн засгийн үр ашгийн хуваарилалт нь 2010 оны ТЭЗҮ-д тооцсон тооцоололтой нийцэж байгаа ба үүнтэй холбоотойгоор Монгол Улсын Засгийн газар нь "Оюутолгой” төсөл хэрэгжих хугацаанд төслийн нийт үр ашгийн 53 гаруй хувийг татвар, ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр, ногдол ашиг хэлбэрээр авахыг цохон тэмдэглэж байна” гэжээ. 2010 онд баталсан ТЭЗҮ-д тусгасан Монголын талын хүртэх үр өгөөж "нэрлэсэн үнэ цэнээр” 53 хувь байсныг өөрчлөн "Нийт үр өгөөжийн 53 хувь” гэж бүрхэгдүүлжээ. Энэ нь "Оюутолгой” ХХК-ийн зүгээс санхүүгийн мөнгөн урсгалыг үр дүнгээр тооцсон хэмээн Монголын талд 71 хувийн үр өгөөж ногдох мэтээр талх, шагайгаар төлөөлүүлэн сурталчилгааны самбар байрлуулах зэргээр өмнө нь олон нийтийг төөрөгдүүлж байсантай адил утгатай зүйл болжээ. 
 
3.Оюутолгой төслийг зөвшөөрөлгүйгээр барьцаа баталгаанд тавихаар байна. Төлөвлөгөөний 5.6-д: "Монголын тал нь Далд уурхайн төслийн зээлдүүлэгчдийн зүгээс тавих Монгол Улсын хууль тогтоомж, Хөрөнгө оруулалтын гэрээ, НӨОДТХНГ-нд нийцэж буй бүхий л шаардлагыг хангахад хэрэгцээтэй бүх арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж, дэмжиж ажиллана. Үүнд Далд уурхайн төслийн санхүүжилтийн гэрээнүүдийн дагуу шаардагдах барьцаалах эрхийг Монгол Улсын хууль тогтоомжийн хүрээнд бүрэн баталгаажуулах багтана.
 
Зээлийн санхүүжилт авахад шаардагдах энэхүү барьцаанд "Оюутолгой” ХХК-ийн ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлүүд, Хөрөнгө оруулагчийн гэрээ болон НӨОДТХНГ-нд тусгагдсан "Оюутолгой” ХХК-ийн эрхүүд ба тус компанийн үл хөдлөх хөрөнгө хамаарна” гэж заажээ. Энэ нь "Оюутолгой” ХХК-ийн хөрөнгө, уурхайн ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл болон Хөрөнгө оруулалтын гэрээ, бусад эрхийг барьцаалж төслийн санхүүжилтийг босгохоор болсон гэсэн үг юм. 
 
Ингэснээр ”Оюутолгой” ХХК-ийн нийт хөрөнгийн 34 хувийг Засгийн газар эзэмшдэг бөгөөд Засгийн газрын хөрөнгийг барьцаалахад Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хууль болон Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг баримтлан холбогдох зөвшөөрлийг УИХ-аас авах ёстой байсныг "Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК нь УИХ-ын өмнөөс шийдэхээр болж байгаа нь дээрх хоёр хуулийн зохицуулалтыг зөрчиж байна. Энэ бол байж болшгүй зүйл. 
 
4.Төслийн 2010 онд батлагдсан ТЭЗҮ-ийг ач холбогдолгүй болгов. Төлөвлөгөөний 4.2-д: "Техник эдийн засгийн үндэслэл /ТЭЗҮ/ гэж уул уурхайн төслийн санхүүгийн үр ашгийг тогтоох зорилгоор ашигт малтмалын ордын геологи, инженерийн шийдэл, хууль эрх зүй, үйл ажиллагаа, эдийн засаг, нийгэм, байгаль орчин болон бусад холбогдох хүчин зүйлсийг дэлгэрэнгүй тооцоолсон цогц төлөвлөгөөг ойлгоно. Техник, эдийн засгийн үндэслэл нь тодорхойгүй, магадалшгүй хүчин зүйлсээс хамаарч өөрчлөгдөж болзошгүй төсөөллүүдэд тулгуурласан, бодит гүйцэтгэл нь ТЭЗҮ-д зааснаас өөр гарч болох тооцооллоос бүрдэх бөгөөд эрхзүйн хувьд заавал мөрдөх баримт бичиг биш болохыг талууд хүлээн зөвшөөрөв” гэжээ. 
 
Ийнхүү Монгол Улсад хүчин төгөлдөр мөрдөж буй 2012 оны Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын баталсан журамд "Бүхий л техникийн ажлын зураг төслийг зөвхөн ТЭЗҮ-д суурилан, түүнд зааж тогтоосон үзүүлэлтийн хязгаарыг баримтлан хийнэ. Хөрөнгө оруулагчийн зардлын хэтрэлт,  үр ашгийн тооцоог зөвхөн ТЭЗҮ-тэй харьцуулж хийнэ” гэж заасан ТЭЗҮ-ийн тодорхойлолт, нэр томьёоноос өөрөөр тодорхойлж байгаа нь ТЭЗҮ-ийн талаарх нэгдмэл ойлголтыг алдагдуулах, улмаар 2010 онд баталсан ТЭЗҮ-д суурилсан Хөрөнгө оруулалтын гэрээний эдийн засгийн тооцооллыг бүрхэгдүүлж, улмаар Монголын талын төслөөс хүртэх үр өгөөжийг тодорхойгүй болгожээ. Ордыг ашиглах, түүнээс хүртэх үр ашгийн суурь баримт бичгийг ингэж үгүйсгэж хэрхэвч болохгүй. 
 
5. 2010 оноос хойших санхүүгийн тайланг батлахыг Сангийн яаманд тулгажээ. Төлөвлөөний 4.4-д: "Монгол Улсын Сангийн яам нь энэхүү төлөвлөгөөг байгуулснаас ажлын 5 /тав/ хоногийн дотор "Оюутолгой” ХХК-ийн 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 оны Санхүүгийн тайланг тушаасан байдлаар нь хүлээж авч баталгаажуулна” гэжээ. Ингэснээрээ тус гэрээнд гарын үсэг зурснаас хойш ажлын таван өдөрт багтаан "Оюутолгой”-н 2010-2014 оны санхүүгийн тайланг тэдний ирүүлсэн байдлаар шууд батлах үүргийг Сангийн яаманд тулгаж байна. Энэ нь жил дараалан гарч байсан хөрөнгө мөнгөтэй холбоотой санхүүгийн булхай, луйврыг хаацайлан хаах заалт болсон байна. 
 
6.Зардлын өсөлт хэлбэрээр Оюутолгойд учруулсан алдагдлыг хүлээн зөвшөөрүүлжээ. Төлөвлөгөөний 4.3-д: Ил уурхайн үе шаттай холбогдох зардлууд 2010 оны ТЭЗҮ-д зааснаас зөрсөн асуудлыг бүрэн ойлгох үүднээс удаа дараа хийсэн шалгалт, аудит, түүний дотор Монгол Улсын Засгийн газрын гурван сайдын хамтарсан тушаалын дагуу гүйцэтгэсэн шалгалтын дараагаар талууд дараах ойлголцолд хүрэв. Үүнд: 
 
а/ Ил уурхайн үе шатны нийт зардлыг баталсан хөтөлбөр, төсвийн дагуу зарцуулсан бөгөөд тэдгээрийг "Оюутолгой” ХХК-ийн санхүүгийн тайлангуудад үнэн зөвөөр тусгаж, эдгээр тайлангаа Сангийн яаманд мэдүүлсэн, 
б/ Зардлын зөрүүг шаардлагатай хэмжээнд тайлбарласан бөгөөд Ил уурхайн үе шатны зардалтай холбоотой сөрөг үр дагавар бүхий дүгнэлт, талуудын хооронд шийдвэрлээгүй асуудал байхгүй гэжээ. 
 
Монгол Улсын Шадар сайд, Сангийн сайд, Уул уурхайн сайдын 2013 оны гуравдугаар сарын 25-ны өдрийн 30/65/59 дүгээр хамтарсан тушаалаар байгуулсан "Оюутолгой” ХХК-ийн зардлын хэтрэлтийг баримтад үндэслэн шалгах үүрэг бүхий Ажлын хэсэг "Оюутолгой” ХХК нь Хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулах үед ТЭЗҮ-д заасан таван тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалтын зардлыг хоёр тэрбум ам.доллараар хэтрүүлэн зарцуулж, улмаар 1.4 тэрбум ам.доллар нь анхан шатны баримтаар нотлогдоогүй, тооцооны алдаатай, хөрөнгө оруулалтын зардалд тооцогдохгүй, Монголын тал хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй зардал гаргасныг хоёр жилийн турш судлан баримтаар нотолж, дүгнэлтээ гаргасан байдаг. Иймд өнөөг хүртэл Рио Тинто компанид төлсөн менежментийн төлбөрийг "Оюутолгой” компанид буцаан төлүүлэх ёстой байтал үүнийг төлөхөөргүй болгож байгаа нь гайхал төрүүлж байна. 
 
ДҮГНЭЛТ 
 
1.Оюутолгойн гэрээ, түүнд өөрчлөлт оруулах асуудлыг хариуцаж байсан төрийн захиргааны төв байгууллага, хэлэлцээрийн ажлын хэсгээс өнгөрсөн хугацаанд удаа дараа тавьж байсан саналууд "Оюутолгойн Далд уурхайн бүтээн байгуулалт, санхүүжилтийн төлөвлөгөө” нэртэй гэрээний дараа тодорхойгүй болж, үндсэндээ ач холбогдлоо алдах байдалд орлоо. 
 
2.УИХ-ын тогтоол, ҮАБЗ-ийн тогтоол, шийдвэрт тусгасан Монголын талын эзэмшлийн хэмжээг 50-аас доошгүй хувьд хүргэх, Ашигт малтмал ашиглалтын төлбөрийг өсгөн нэмэгдүүлж авах, гэрээг ил тод нээлттэй явуулах талаар өгсөн заалт чиглэл зөрчигдөн, хэрэгжихээргүй нөхцөл байдалд хүрч байна. 
 
3."Оюутолгойн далд уурхай бүтээн байгуулалт санхүүжилтийн төлөвлөгөө”-ний талаар УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороо УИХ-ын тогтоолоор өгсөн үүргийн дагуу нягтлан шалгахдаа салбарын мэргэжилтнүүдийн оролцоотой ажлын хэсэг байгуулан эцсийн дүгнэлт гаргаж, буруутай этгээдүүдэд хариуцлага тооцох шаардлагатай байна. 
 
4.Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалт, санхүүжилтийн төлөвлөгөөнд ямар ямар асуудал тусгах, түүнийг батлах зэргийг Засгийн газар кабинетаараа шийдвэрлэсэн эсэхийг УИХ яаралтай авч хэлэлцэн тогтоох шаардлагатай байна. 
 
5.Монгол Улсын Засгийн газар "Оюутолгойн Далд уурхайн бүтээн байгуулалт санхүүжилтийн төлөвлөгөө”-ний Монголын талд хохиролтой тусахаар байгаа олон заалтыг нэн даруй хүчингүй болгон засч, залруулах арга хэмжээг авах хэрэгтэй байна.
Төвөвлөгөө нэрээр өнгөлөн далдалж, Монголынхоо эрх ашгийг худалдсан гэрээ
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
"Занаду Майнз" компани "Сант Толгой"-гоос зэсийн өндөр агууламжтай шинэ бүс илрүүлснээ зарлалаа

 "Занаду Майнз” компани энэ оны 9 дүгээр сард "Сант толгой” төслийн ...

Өнөөдөр, 10:33
Өнөөдөр, 10:25
Өчигдөр, 17:02
2NE1 хамтлагийн тоглолтыг үзэх хос тасалбарын азтан тун удахгүй тодорно

  Голомт банк 0-22 насны харилцагчдадаа зориулсан GenZ Loyalty аяныг ...

Өчигдөр, 16:54
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ

 Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд ...

2024 оны 11 сарын 20, 17 цаг 42 минут
2024 оны 11 сарын 19, 21 цаг 24 минут
Goldman Sachs: Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь $3000 болж шинэ дээд түвшинд хүрнэ

 Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь 3000 ам.доллар болж, шинэ дээд ...

2024 оны 11 сарын 19, 14 цаг 54 минут
Д.Далайжаргал: Бид Монголд анх удаа уран олборлож, экспортолно

 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.11.14/ нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 47 минут
2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 41 минут
“Халзан бүрэгтэй”-г тойрсон Монголын төрийн эргэж буцсан шийдвэрүүд

  Монгол Улсад газрын ховор элемент салбарт бодитой үйл ажиллагаагаа ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 31 минут
Уурхайд сайн дураар гацагсдыг гаргаж ирнэ

 Өмнөд Африк дахь орхигдсон алтны уурхайгаас алт, ашигт малтмалын ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 30 минут
Оюутолгой дээр АМНАТ-ийн төлбөрийг 5 хувиар тогтоож, гэрээг тогтворжуулснаа Орано дээр өөрчилнө

 УИХ-ын чуулган нэгдсэн хуралдаанаар Цөмийн энергийн хуулийг энэ цаг ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 05 минут
1970, 1980, 1990-ээд онд төрсөн сансрын нисгэгчид ”сансрын золголт”хийв

10-р сарын 30-ны өдрийн 4 цаг 27 минутад, ӨМӨЗО-ны Эзнээ хошууны Дунфэн ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 58 минут
“Хятад улсыг танин мэдэхүй” Өвөр Монголын соёлын өдрүүдийн үйл ажиллагаа Улаанбаатарт эхлэв

Хятад Монгол хоёр улсын соёлын харилцааг гүнзгийрүүлж хоёр улсын уламжлалт ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 55 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 52 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 28 минут
Хууль бусаар 65 кг цагаан мөнгө, 819.5 грамм алт олборлосон этгээдийг илрүүлжээ

  Эрүүгийн цагдаагийн албанаас Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр сумын нутаг ...

2024 оны 11 сарын 16, 13 цаг 14 минут
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ

  Монгол Улсын Засгийн газар болон МҮХАҮТ-аас ТОП-100 аж ахуйн ...

2024 оны 11 сарын 15, 17 цаг 55 минут
Гашуунсухайтын ГАШУУН СУРГАМЖ!

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн  Шанхайн айлчлалаар олон жилийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 15 цаг 03 минут
Рио Тинто Зэсийн группийн захирлаар Кэти Жексоныг томилжээ

 Их Британийн элчин сайд Б.Энхсүх Рио Тинто компанийн компанийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 57 минут
Ураны суурь АМНАТ-ийг 9 хувь болгох Ц.Даваасүрэн гишүүний санал дэмжигдсэнгүй

УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 03 минут
Алтны үнэ сүүлийн хоёр сарын доод түвшинд хүрчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 15 /Forbes/. Долларын ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 51 минут
Зэсийн ханш буурчээ

 Дональд Трамп болон Бүгд найрамдахчуудын ялалтын дараа металлын зах ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 24 минут
2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 07 минут
АНУ-ын шүүх Оюу толгойтой холбоотой нэхэмжлэлийн заримыг хэрэгсэхгүй болгожээ

 АНУ-ын шүүх Рио Тинто болон түүний гүйцэтгэх захирал асан Жан ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 00 минут
Цаашид алдагдалгүй төсөв батлах чиглэлд анхаарах ёстойг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ санууллаа

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ эхлээд Сангийн яаманд ...

2024 оны 11 сарын 15, 10 цаг 23 минут
Гашуунсухайтын төмөр замын асуудлаар "Чайна Энержи" хариу ирүүлжээ

  Гашуунсухайт-Ганцмод хил дамнасан төмөр замын талаар хийж байгаа ...

2024 оны 11 сарын 14, 16 цаг 46 минут
Mining: Рио Тинто Хятадын батарей солих технологийг Оюу толгойд туршина

 Рио Тинто Хятадын Төрийн эрчим хүчний хөрөнгө оруулалтын ...

2024 оны 11 сарын 14, 11 цаг 26 минут
"Занаду Майнз" 5.5 сая австрали долларын санхүүжилт босгосноо зарлалаа

 Монгол дахь зэс, алтны нөөц бүхий Хармагтай  төсөл дээр ажиллаж ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 59 минут
Зэсийн үнэ буурах төлөвтэй байна

 Энэ онд эхний хагаст зэсийн үнэ өмнөх оны мөн үеийнхээс өсөж 10 ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 48 минут
“Газрын ховор элемент уул уурхайн бизнес биш”

 Халзан бүрэгтэй газрын ховор элементийн төслийн талбайд энэ сарын ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 24 минут
"Газрын тос, байгалийн хий бол бурхны бэлэг"

  Азербайжаны нийслэл Баку хотноо НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 22 минут
“Эрдэнэс Монгол”-ын удирдлагууд хүний амиар мөнгө хийсээр байх уу!

  “Эрдэнэс Монгол” Төрийн өмчит компанид төсөв болон ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 18 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой”-н оффисыг Өмнөговь руу нүүлгэнэ

 УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2024.11.13/ ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 07 минут
Халзан Бүрэгтэйн орд ганц Мянгадын өмч биш

  Халзан Бүрэгтэйн орд газар бол Монгол Улсын өмч. Монголчууд бид ...

2024 оны 11 сарын 13, 13 цаг 20 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ парламентын хяналт, тэнцэл ажиллаж байгааг эергээр харж байна

  Ирэх 2025 оны төсвийн хэлэлцүүлэг өмнөхүүдээс өөрөөр өрнөлөө. ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 46 минут
УИХ-ын нэр хүнд түр унав уу, бүр ойчив уу?

  УИХ-ын 76 гишүүнтэй 32 жил явсан. Сонгууль нь голдуу мажоритар ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 39 минут
Цэц “Эрдэнэт”-ийн 49 хувь эргээд “Монголын зэс корпорац”-д очих замыг нээв үү?!

  Үндсэн хуулийн цэцийн өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гаригт Их ...

2024 оны 11 сарын 13, 10 цаг 13 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ чинь санасандаа хүрч, мөрийн хөтөлбөрөө биелүүлчихлээ

  Өнгөрсөн гучин жилд бид юун дээр алдав. Монголд ардчилал ирсэн нь ...

2024 оны 11 сарын 12, 22 цаг 19 минут
Төсвийн хэлэлцүүлгийн үйл явц 126 гишүүн "үр дүнтэй" гэдгийг тодруулж өгөв үү

  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр УИХ-ын гишүүдийн тоо ...

2024 оны 11 сарын 12, 19 цаг 18 минут
Үндсэн хуулийн реформ ба эрвээхэйн нөлөө….!

  Ямар ч байсан УИХ хуулийн хугацаандаа багтаж улсын төсвөө баталлаа. ...

2024 оны 11 сарын 12, 18 цаг 09 минут
126 гишүүнтэй болох Л.Оюун-Эрдэнийн хүсэл өөрт нь жинхэнэ реформыг тулгав

  "... Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн энэхүү төсөл Монгол Улсын Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 12, 16 цаг 35 минут
2024 оны нүүрсний экспортын гүйцэтгэл 84.4 хувьтай байна

 Оны эхний 10 сарын хугацаанд гадаад худалдааны бараа эргэлт 22.7 ...

2024 оны 11 сарын 12, 15 цаг 54 минут
2024 оны 11 сарын 12, 12 цаг 54 минут
Оюу Толгойн гэрээний авлига Лондоны арбитр дээр яригдахаар болов уу?!

  Оюу Толгойн гэрээг 15 жилийн өмнө анх байгуулах үед гарсан авлигын ...

2024 оны 11 сарын 12, 12 цаг 27 минут
“Чайна энержи”: Танай УИХ нэгдсэн ойлголцолд хүрч эрх зүйн орчныг бүрдүүлбэл хэлэлцээр хэрэгжинэ

  Анхны 126 гишүүнтэй УИХ улсын төсвийн хэлэлцүүлгээс болоод олон ...

2024 оны 11 сарын 12, 09 цаг 32 минут
Нарансэвстэйн боомт Монголчуудад илүү ээлтэй байна гэдэг ч юу л бол?

  Наран Сэвстэйн боомт нээх асуудлаар УИХ-ын эрхэм гишүүн ...

2024 оны 11 сарын 11, 11 цаг 32 минут
БНХАУ-ын эдийн засаг сэргэх найдлага нэмэгдэж, зэсийн үнэ өсөлтөө хадгаллаа

 Алтны спот ханш унц нь 2734 ам.доллар болоод байна ...

2024 оны 11 сарын 08, 17 цаг 17 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн БНХАУ-д хийж буй айлчлалын үеэр хоёр улсын хооронд байгуулсан баримт бичгүүд

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Лувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ Бүгд Найрамдах ...

2024 оны 11 сарын 08, 10 цаг 48 минут
“Rafael” хар салхи Мексикийн газрын тосны гарцад сорилт дагуулж байна

 Брент төрлийн газрын тос баррель нь 75 ам.доллароор арилжаалагдаж ...

2024 оны 11 сарын 08, 09 цаг 59 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани