- mram.gov.mn
- nea.gov.mn
- keestrackmongolia.mn
- erdenetmc.mn
- southgobi.mn
- mininginvestment.mn
- infomine.mn
- pam.gov.mn
- mn.mno.mn
- mmc.mn
- tsairt.mn
- energyresources.mn
- mongolgazar.mn
- monpolymet.mn
- international.mcs.mn
- erdenesmgl.mn
- tavantolgoi.mn
- mm.gov.mn
- tananimpex.mn
- investor.mn
- entree.mn
- mpi.mn
- absolutemining.mn
- adamasmining.mn
- uuluurhai.mn
- boroogold.mn
- sbt.mn
- ot.mn
- donbass.mn
- tanilgroup.mn
- baganuurmine.mn
- monmag.mn
- mining.mn
- cylpro.mn
- ewater.mn
- mera.mn
- digdog.mn
- guum.mn
- amc.mn
- miningmongolia.mn
- eitimongolia.mn
- mak.mn
- mongoliandiamondtool.mn
- lme.com
- altanrio.com
- bloomberg.com
- infomine.com
- sharyngol.com
- umamisf.com
- cengeolab.com
- noyonshish.com
- zamineservices.com
- tumurlug.e-darkhan.com
- mongolianminingjournal.com
- mnmining.net
Байгалиа сүйтгэсэн тод жишээ, Арал нуурын эмгэнэл
Арал нуур бол Дундад Азид Казахстан, Узбекстан хоёр улсын
хил дээр байдаг давст нуур. Тухайн үедээ энэ нуур хэмжээгээрээ дэлхийд
дөрөвт ордог нуур байлаа. 1960-аад оноос энд цутгадаг Амударья, Сырдарья
голуудын ус багаснаас нуурын усны түвшин буурч эхэлсэн байна. Үүний
зэрэгцээ Зөвлөлт засгийн шунахай харалган бодлого нуурыг ширгэж үгүй
болоход ихээхэн нөлөөлсөн юм.
-
11.Өнөөдөр энэ нуурын ус хуучин байсан эргээсээ 100 км дотогшлоод байгаа юм.
-
22.Арал нуурын гол цутгал нь Амударья, Сырдарья хоёр гол. Мянга мянган жилийн явцад Амударья гол Каспийн тэнгис рүү чиглэж Арал нуур ширгэхэд хүрсэн байна. 1960-аад он.
-
33.Өнөөдөр хур бороо, цасны болон газар доорхи усаар тэжээгдэж байгаа ч нуурын ус багассаар л....Социализмын үед энэ нуурын эмгэнэлийн тухай нуусаар байсан ч 1985 оноос л Горбачёвын үед байгалийн сүйрэл болж байгааг сая дэлгэсэн байна.
-
44. 1980-аад оны сүүлч гэхэд ус багассаар нуур Их Арал, Бага Арал гэсэн хоёр хэсэгт хуваагдлаа. Анх 708 хавтгай дөрвөлжин км талбайтай байсан нуур 2007 он гэхэд 75 хавтгай дөрвөлжин км болж давсны агуулга нь 14 байсан бол 100 г/литр болж өсчээ.
-
55.ЗХУ тухайн үед Сибирээс ус татаж нуурыг тэтгэнэ гэж байсан ч энэ нь ЗХУ-ын задралаар нуур Казахстан, Узбекстаны нутагт болохоор энэ төлөвлөгөө цаасан дээр үлджээ.
-
66.Яг үнэндээ Сибириэс ус татах төлөвлөгөө, төсөл ч бэлэн болж амжаагүй байсан юм.
-
77.Хамгийн гол нь голуудын ус татарснаас илүүтэй зөвлөлтийн химийн хорт болон ХАА-н элдэв хаягдал нуурын 54 хавтгай дөрвөлжин км талбайд тархаж байсан нь нуурын давсаар хучигдаж үлдсэн.
-
88.Шороон шуурга, салхи энэ аймшиг хорт хаягдлыг 500 км газарт давстай хамт хийсгэсээр байна. Ингэж бикарбонат, натри, хлорид, сульфат агаарт хийсэн орны бүхий л ургамлыг ургахгүй болтол нь сүйтгэж байна. Нутгийн иргэд ч үүнд хордож элдэв өвчнөөр өвчилдөг болов. Бөөр, элэг, нүдний өвчин ихэд тархсан.
-
99. Загас гэхэд л 32 төрөл байсан бол давсны агуулга ихэссэнээс 6 болтлоо хорогджээ.
-
1010. 1960 оны үед жилд 40 мянган тонн загас барьдаг байсан бол 1980-аад онд загасны аж ахуй сүйрч эндхийн хүмүүс ажлын байргүй болсон.
-
1111.Арал нуурын өмнөдөд Аральс, умардад Муйник гэсэн боомт хот байсан нь эргээс олон км хол хаягдаж хүнгүй боллоо. Боомтоос суваг татаж хөлөг явуулах тухай ярьж байсан ч энэ нь зардал нь дийлдэхгүй. Тэгээд ч нуурын усны түвшин хөлөг явуулах хэмжээнд үлдсэнгүй. Ингээд л хот эзгүйрч эхлэх нь тэр.
-
1212. Нуурын эрэг орчим цаг агаар эрс өөрчлөгдөн халуун хуурай зун, хүйтэн өвөл үргэлжилж ан амьтан ч ховордон сүүн тэжээлтнүүд, шувууд нь хоёр дахин хорогджээ. Агаарын чийглэг хомсдож улам л хуурайшлаа.
13. Одоо хуучин эрэг дагуу хаягдсан хөлөг онгоцны сэг л үлдээд байна. -
1314. Арал нуур одоо тэжээгдэх усгүй болж ургамал амьтангүй эзгүй цол болж хувираад байна.
-
1415. Арал нуурыг одоо сэргээнэ гэдэг боломжгүй зүйл. Үүний тулд Амударья, Сырдарьяа голын нуурт цутгадаг усны өнөөдөр байгаа 13 шоо км хэмжээг дөрөв дахин нэмэх шаардлагатай.
-
1516. Нөгөө талаар хамгийн ихээр ус хэрэглэж байгаа хөвөн тариалах ажлыг өөрчлөх хэрэгтэй болно. Гэтэл Узбекстан, Туркменистан хоёр улс хөвөн тариалахгүй, түүнийгээ гадаадад гаргахгүй бол юу болох билээ. Тэд энэ л нуураас ус татахдаа хамгийн болхи арга хэрэглэсээр байгаа.
-
1617. 21 сая жилийн тэртээ Арал нуур Каспийн тэнгистэй холбоотой байсан гэдэг. 1800 жилийн өмнө грекийн эрдэмтэн Клавдий Птолемеемийн үйлдсэн газрын зураг дээр ч Каспий болон Арал нуурыг ингэж дүрсэлсэн байдаг.
-
1718. XYI зууны төгсгөл XYII зууны эхээр нуурын ус багасч Барсекельмес Каскакулан, Козжетпес, Уялы, Бийиктау, Возрождени гэсэн арлууд бий болжээ. Жанадарья гол 1819 оноос, Куандарья гол 1823 оноос Арал нуурт цутгахаа больсон байна. 1950-аад оноос Арал нуур бүр өөрчлөгдөж эхэлсэн. Нуур дэлхийд дөрөвт ордог, 68 мянган хавтгай дөрвөлжин км талбайтай, 426 км урт, 284 км өргөн, 68 метр гүн байж.
-
1819. Энэ сайхан нуур яагад ингэж хуурай цөл болов оо. Зөвхөн цутгал голууд нь татарснаас болсон уу. Үгүй. Зөвлөлтийн коммунизм байгуулах их хийрхэл энэ нуурыг эмгэнэлд хүргэсэн. 1930-аад оноос Арал нуураас Дундад Азийн услалтын суваг татаж 1960-аад он гэхэд 4,5-7,0 сая га талбайг усалж байсан жилдээ 60-120 шоо км ус ашиглаж байжээ.
-
1920. Ингээд л 1961 оноос нуурын усны түвшин эрчтэй буурч жилд 20-90 см-ээр доошилж эхэлсэн байна. 1946 онд Арал нуураас 23 мянган тонн загас барьж байсан бол 1980-аад онд 60 мянга болж өсөв.
-
2021. Арал нуурын эрэгт Казахстаны талд гэхэд л загасны таван аж ахуй, загасны нөөшийн нэг, загас хүлээн аван 45 цэг ажиллаж байлаа. Узбекстаны талд загасны таван завод, нөөшийн нэг, загас хүлээн авах 20 цэг байжээ.
-
2122.Үүний зэрэгцээ далайн ёроол руу ХАА-н болон химийн хорт хаягдлаа хаясаар л байлаа.
-
2223. Бас нэг зүйл бол далайгаас хол энэ нуурын Возрождений арал дээр Зөвлөлт холбоот улс бактерлогийн зэвсгээ турших том лаборатор байгуулан ажиллуулж байсан юм. Сибирийн шүлхий, сүрьеэ, бруцеллез, тахал, тип зэрэг өвчний нянг адуу, сармагчин, хонь, илжиг болон лабораторын амьтдад туршиж байжээ.
-
2324. 2001 онд ус ширгэж Возрождени арал өмнөд эрэгтэйгээ нийлсэн. Эмч судлаачид энэ нян мэрэгч амьтдаар дамжин бусад нутагт тархах вий хэмээн эмзэглэж байсан юм.
-
2425.Арал нуурын эмгэнэлт хувь заяа өнөөдөр ч гэсэн үргэлжилж л байна. Өнөөдөр Чад, Төв Африк, Калифорнийн Солтон-Си нуурыг ийм хувь тавилан хүлээж байгаа юм.
-
2526. Уснаасаа хэдэн зуун км газарт, хуурай элсэн цөлд үлдэж хоцросон энэ хаягдмал хөлгийн төмөр дээр оросууд "Арал нуур өршөө" гэсэн бичээс л үлдээжээ.
www.assa.mn
Байгалиа сүйтгэсэн тод жишээ, Арал нуурын эмгэнэл
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой
URL:
Сэтгэгдлүүд:
Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Санал асуулга
Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
BHP Billiton Ivanhoe Mines |
90.53 23.3 |
1.44 0.00 |
Австралийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
General Mining Corp Aspire Mining Limited |
0.145 0.52 |
0.00 -0.02 |
Лондонгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Petro Matd Limited polo Resources Limited |
123.5 5.4 |
0.00 0.02 |
Хонконгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Mongolian Mining Corporation Mongolia Energy |
9.59 1.14 |
0.00 -0.06 |
Торонтогийн хөрөнгийн бирж | ||
Шинэ бүтээл
Уул уурхайн ТОП 25 компани