Цөмийн эрчим хүч эрсдэлтэй юу?

2015 оны 02 сарын 16, 10 цаг 06 минут

Цөмийн эрчим хүч гэж юу вэ? Цөмийн урвалыг хяналттайгаар гүйцэтгэх замаар гарган авдаг эрчим хүчийг цөмийн эрчим хүч гэнэ гэжээ. Хүн төрөлхтөн өнгөт телевизор бүтээхээсээ өмнө цөмийн эрчим хүчийг ашиглаж эхэлсэн гэдэг. Өнөөдрийн байдлаар дэлхий дээр 31 оронд цөмийн цахилгаан станц ажиллуулж байна.

БНХАУ гэхэд шинээр 28 цөмийн реактор барьж байгаа бөгөөд Өмнөд Солонгос, Энэтхэг, ОХУ нийт 21 шинэ реакторуудын бүтээн байгуулалтын ажлыг ид явуулж байгаа билээ.

Тэгвэл 60 гаруй жилийн түүхтэй цөмийн эрчим хүчний технологи үнэхээр аюул багатай юу? гэдэг асуултын хариуг олохыг энэ нийтлэлээр олохыг хичээв. Олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлагийн 1990 онд боловсруулсан "Цөмийн реакторын ослын төвшин” буюу INES үнэлгээгээр хүн төрөлхтний түүхэн дэх ослуудыг үндсэн есөн хэсэгт хуваажээ.

/Инфографикийг О.Сүхбат/

Өнөөдрийн байдлаар хамгийн их хохирол учруулсан осол буюу VII төвшний осол дэлхий дээр хоёр л удаа гарч байсан аж. Нэг нь 1986 оны Чернобылийн цөмийн цахилгаан станцын осол, нөгөө нь 2011 онд Фүкүшимагийн цөмийн цахилгаан станцад гарсан осол юм.

Харин INES VI төвшний осол нэг удаа, V төвшний осол таван удаа, IV төвшний осол таван удаа, III төвшний осол дөрвөн удаа, II төвшний осол таван удаа, I төвшний осол гурван удаа гарч байжээ.

Дэлхийн цөмийн эрчим хүчний агентлагийн 2014 оны судалгаагаар цөмийн цахилгаан станцын осол сүүлийн нэгэн жарны хугацаанд нийт 100 удаа бүртгэгдсэн бөгөөд үүний 24 нь томоохон осол байсан бол хүний амь эрсэдсэн осол дөрөв гэж бүртгэгдсэн байна.

Тийм ч учраас цөмийн эрчим хүчийг аюулгүй эх үүсвэр гэж үзэх хангалттай үндэслэл бий гэж Дэлхийн цөмийн эрчим хүчний агентлаг мэдэгдсэн юм. Үнэндээ өнөөдөр хүн төрөлхтний ашиглаж байгаа аливаа эрчим хүч үүсгэх технологиудтай харьцуулахад цөмийн эрчим хүч хамаагүй цөөн хүний аминд хүрчээ.

Ялангуяа нүүрс шатааснаас үүдэлтэй агаарын бохирдол маш олон хотуудад том асуудал болж байна. Жишээ нь АНУ-д гэхэд агаарын бохирдлын улмаас жилд 14000 хүн амиа алддаг аж.

Харин цөмийн цахилгаан станцын ослын улмаас 60 жилийн хугацаанд нийт 12000 гаруй хүн амиа алджээ. Гэхдээ цөмийн эрчим хүчний тухайд хариулт үгүй асуулт явсаар л байдаг.