Тодорхой нэг түүхий эд дээр анхаарах уу эсхүл олон төслүүдээс "Cherry Pick" буюу "өрмийг нь хамах" уу? Рио Тинтогийн тэргүүн Канадын алмазаас авахуулаад Австрали дахь төмрийн хүдэр хүртэл олборлож буй бүхий л бүтээгдэхүүнээ хязгаарлах бодолгүй байгаагаа илэрхийлжээ.

Сидней хот- BHP Billiton Ltd-н удирдлагууд цөөн тооны байгалийн баялаг дээр анхаарлаа хандуулж байхад тэдгээрийн өрсөлдөгч, уул уурхайн аварга компани Рио Тинто нь өөр бодлого баримталж байна.

Рио Тинтогийн тухайд юу ухаж авахаас үл хамааран хамгийн ирээдүйтэй уул уурхайн төслүүдийг "cherry-picking" буюу өрмийг нь хамах сонирхолтой гэж Гүйцэтгэх захирал Sam Walsh хэлжээ. Тус компани нь зургаан тивд 10 гаруй бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг ба энэхүү тоог бууруулснаар өөрийн бизнесийг бэхжүулнэ гэдэгт ноён Walsh итгэхгүй байгаа аж.

Рио Тинтогийн хандлага нь бордоогоор ашиглагддаг ашигт малтмал болох поташ руу өргөжиж болох хэдий ч төмрийн хүдэр, газрын тос ба байгалийн хий, зэс болон нүүрс зэрэг үндсэн дөрвөн хэсэг дээр анхаарлаа хандуулахын тулд хөнгөн цагаан болон манганиз зэрэг материалуудын үйлдвэрлэлээсээ татгалзаж буй Англи-Австралийн өрсөлдөгч ВНР-с ялгарч байна.

ВНР нь илүү ашиг олох гэсэн хөрөнгө оруулагчдын шаардлагаар илүү цөөн зах зээл рүү анхаарлаа төвлөрүүлэхийн тулд өөрсдийн бизнесүүдийн зарим хэсгүүдийг авч хаясан Hewlett-Packard Co. ба General Electric зэрэг хэд хэдэн өөр бусад корпорациудын хэрэгжүүлсэн замыг дагаж байна. Түүхий эдийн үнийн уналтаас болж, ялангуяа уул уурхайн салбарын компаниуд доошоо унаж буй.

Итгэлтэй байхын тулд ноён Walsh Рио Тинтогийн удирдлагад байх эхний 18 сарын турш группын нүсэр хөрөнгүүдийг цэгцлэх ба өөрийн балансыг хүчирхэгжүүлэхийн тулд Канадын темрийн хүдэр ба алмазын уурхайгаас Австралийн зэс ба нүүрс хүртэлх хөрөнгүүдийг зарахад төвлөрч байжээ. Гэхдээ тэрбээр саяхан өгсөн ярилцлагадаа автомашины гуйцэтгэх захирал асан хөрөнгө худалдаж авах нь хамгийн сайн хөрөнгө оруулалт хэвээр байх цагт төрөл бүрийн түүхий эдэд хөрөнгө оруулах стратеги нь давуу талуудтай гэж хэлжээ.

ВНР ба Рио Тинто нь эдийн засаг өсөхийн зэрэгцээ маш их хэмжээний байгалийн нөөц шаарддаг Хятад улс шиг улс орнууд руу нийлүүлдэг дэлхийн хамгийн том эрдэс баялаг экспортлогчид юм.

Эдийн засгийн хүнд хэцүү үеийн дараа Рио Тинтогийн удирдлага мөнгөн хөрөнгөө байршуулах шинэ төслүүд рүү харж байна. Хөрөнгө оруулалтууд нь боксид болон титаниум, диоксидын хөгжүүлэлтүүдээс зэс болон дулааны нүүрс хүртэл бүхий л төслүүдийг багтааж байна.

Энэ сарын эхээр тус компани Канад дахь Diavik алмазны уурхайгаа өргөтгөх ба үлдэгдэл төмрийн хүдрийн ордны үйл ажиллагааг өргөжүүлэхээ амлалаа. Түүний бусад хөрөнгүүдэд эрдэст элсний үйл ажиллагаа ба бүр давсны үйлдвэрлэл багтдаг аж.

Харин ВНР-н гүйцэтгэх удирдлага хэлэхдээ тэдгээрийн үндсэн зарцуулалт нь зэс болон газрын тосны төслүүдэд хийгдэх болно гэжээ. Удахгүй улам "нарийхан" болох компани нь маш их зэс болон энерги шаарддаг хөргөгч ба электрон бараанууд зэрэг хэрэглэгчдийн бүтээгдэхүүнүүдийг илүү ихээр нэхэх Хятадын нэмэгдэж буй дундаж давхрага дээр бооцоо тавьсан стратеги баримталж байна.

"Танд хэт олон бүтээгдэхүүн байгаа үед л улам хэцүү байна" гэж ВНР-н гүйцэтгэх захирал Andrew Mackenzie хэлжээ.
Sam Walsh хэлэхдээ: "Зэс нь ВНР-тэй адил Рио Тинтогийн хувьд онцгой байна. Зэс нь маш ирээдүйтэй байхаар байна. Рио Тинтод Перу дахь La Granja төсөл болон АНУ дахь төслийг оруулан өөрийн зэсийн бизнесийг өргөжүүлэхэд хэд хэдэн хувилбарууд байгаа. Мөн хөнгөн цагааны гал орц болох боксидын хүчтэй эрэлт бий болох ба Ази, Өмнөд Америк болон Африк даяар эдийн засгууд хөгжих тул төмрийн хүдэрт сонирхол хэвээр үлдэнэ" гэжээ.

Тус компаний зарцуулах чадвар нь төмрийн хүдрийн үнийн уналтаас хохирсоор байна. Рио Тинто нь сүүлийн жилүүдэд төмрийн хүдрээс ихэнх ашиг орлогоо олно гэдэгт найдлага тавьж байсан хэдий ч энэ жил төмрийн хүдрийн үнэ 50 хувиар унажээ.

С.Сэргэлэн /ГЕОЛОГИ УУЛ УУРХАЙН МЭДЭЭ/