Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Судлаач Ганаа: Зэс бол "шинэ нефть"

Судлаач Ганаа: Зэс бол "шинэ нефть"

 

Сүүлийн үед АНУ-ын "Forbes” болон ОХУ-ын хэд хэдэн сайтад удахгүй болох зэсийн хомсдол, зэс болон ногоон эрчим хүчний суурь зөрчил, манай ОТ болон дэлхийн бусад ордын ач холбогдлын тухай маш олон өгүүлэл гарах болов. Дэлхий дахинаа зэсийн үйлдвэрлэлийг идэвхитэй хэлэлцэж байхад ганцхан манайд л "явган хэрүүл” хийгээстэй. Эх орон, үндэстнээ хөгжүүлье гэвэл зөвхөн энэ түвшинд сэтгэж үйлдэх ёстой.  Энэ удаад "Ногоон эрчим хүчний гол метал ховордож байна. Дэлхийд зэсийн төлөө тэмцэл хэрхэн өрнөж байгаа вэ ? ”өгүүллийг орчуулан хүргэж байна. Сонирхож байвал нетийн хаанаас ч олж болох учраас сурвалжийг зориуд дурдаагүй. Үүнд үндэслэн бодож сэтгэж, үйлдэх асар их ажил байгаа ба үүнийг хийх эсэх нь Та бүхний мэдэх хэрэг…
 
Энэ 3-р сарын дундуур Говийн хөрсний бүтэн хагас километрийн гүнд МУ-ын Ерөнхий сайд, австралийн Rio Tinto компанийн захирал хоёр Оюу Толгойн зэсийн ордын газар дорх олборлолтын гарааг баяр ёслолын байдалтай нээв. Үүнээс өмнө талууд удтал санал зөрөлдсөн ба үүнийг зохицуулахын тулд уулын металлургийн концерн өнгөрсөн жил ЗГ-ын хэдэн миллиард долларын өрийг цуцлахыг зөвшөөрөв.
Rio Tinto-гийн ашиг сонирхол, уг компани буулт хийснийг дэлхийн эрчим хүчний шилжилтэд зэс түлхүүр үүрэгтэй  болсноор тайлбарлаж болно. ОТ-н нөөц аварга их, энэ 10 жилийн эцэс гэхэд ОТ олборлолтынхоо хэмжээгээр дэлхийд 4-рт орох ёстой.  Энэ металлын эрэлт ч гэсэн өсөх бөгөөд энэ эрэлтийг хангахын тулд 2030 он гэхэд ийм арав гаруй ордыг ашиглаж эхлэх хэрэгтэй. Гэхдээ энэ хувилбарыг хэрэгжүүлэх нь боломжгүй шахам, ийм учраас аналитикууд зэсийн хомсдол удахгүй эгзэгтэй байдалд орно гэж үзэж байна. Энэ хүнд байдлаас онолын хувьд инновацийг бөөнөөр нэвтрүүлэх, ажлын цоо шинэ арга нэвтрүүлэх, жишээлбэл, хиймэл оюун ухаан ашиглахаас эхлээд галт уулын дорх метал зэс боловсруулах хүртэл аргуудыг хэрэглэж болно.  
 
Гүйдлийн хүч
 
Сүүлийн жилүүдэд цаг агаарын өөрчлөлтийн асуудлуудад санаа зовнисон манай гаригийн томоохон эдийн засгууд эрчим хүчний декорбонизаци хийж, ухаж авдаг шатахуунаас аажмаар татгалзаж байна.  Энэ үйл явцын амжилт нь өргөн цар хүрээтэй цахилгаанжуулалтыг ялангуяа тээврийн салбарт  хэрэгжүүлэх, түүнчлэн сэргээгдэх эрчим хүчний (СЭХ) салбарыг идэвхитэй хөгжүүлэхээс олон талаар хамаарна. 
 
Энэ өөрчлөлт нь ирэх 10 жилийн түлхүүр металлын нэг зэсгүйгээр боломжгүй. Зэсийг элдэв төрлийн утас, кабель, тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрлэл, бүх төрлийн машины үйлдвэрлэлд хэрэглэдэг бөгөөд нар, салхины цахилгаан станцад маш их хэрэгтэй.     
 
Ийм учраас зэс, лити хоёрыг шинэ төрлийн нефтийн түүхий эдийн нэг хувилбар гэж үзэх болсон ба зэсгүйгээр хүн төрөлхтөн хөгжиж чадахгүй. Цахилгаан дамжуулах өндөр чанар нь зэсийг цахилгаанжуулалтын гол металл гэж нэрлэхэд хүргэдэг.   
 
 
Нарны болон салхин цахилгаан станц, элекромобиль, СЭХ-ний дурын хэлбэр, ер нь орчин үеимйн бүх юмс зэс шаарддаг, ийм учраас хэрэв ямар нэг юмыг цахилгаанжуулах, цахилгааныг дамжуулах гэвэл зөвхөн зэс л хэрэгтэй.
 
 
"Зэс маш их хэмжээгээр шаардлагатай, мөн шинэ ногоон технологийн нэвтрэлтийн хурд хангалттай хурдан явагдаж байна. Ухаандаа электромобилийн үйлдвэрлэлд дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй автомашины үйлдвэрлэлээс 2 илүү дахин зэс ордог. Түүнээс гадна зэс нь цэнэглэх дэд бүтцэд чухал хэрэгцээтэй, ийм дэд бүтэцгүйгээр цахилгаан автомашиныг ашиглах боломжгүй.”  Эл Чу. "BNY Mellon”-ын мэргэжилтэн
 
Цахилгаан  машины нэр хүнд асар их өсч байна: Өнөөдөр цахилгаан машины худалдааны 7 хоногийн хэмжээ арван жилийн өмнөх бүтэн жилийн хэмжээтэй тэнцэж байна. Цахилгаан автомашины нийт тоо 2023 оны эцэс гэхэд 40 сая орчим болох ёстой.   
 
Нар болон салхин цахилгаан станцын хувьд гэвэл тэдгээрийн 1 мегаватт суурилуулсан хүчин чадал нь нүүрс, хийгээр ажилладаг цахилгаан станцаас 2-оос 5 дахин их зэс шаарддаг. Энэ үед эрчим хүчний шинэ төрөл дэлхийн үндсэн эдийн засагт гол үүрэг гүйцэтгэх болно.   
 
Энэ чиглэлийн даяар лидер Хятадад нарны цахилгаан станцын суурилуулсан хүчин чадал 2015 оноос хойш ойролцоогоор 10 дахин өсч, 390 гигаватт хүрчээ. Энэ жилийн эцэс гэхэд ахиад 30% өснө гэж тооцоолж байна. Хэрэв энэ таамаглал батлагдвал зөвхөн Хятадын нарны эрчим хүчний хүчин чадал ОХУ-ын эрчим хүчний нэгдсэн системийн хүчин чадлаас 2 дахин илүү гарна. Оросын эрчим хүч жил бүр 1 гигаватт-аар нэмэгдэж, 2023 оны эхэнд 247,6 гигаватт болсон.       
 
2022 онд зэсийн хэрэглээ 25 сая тонн болно
 
Цахилгаанжуулалт, СЭХ-ний хөгжлийн трендийн зэрэгцээгээр сүүлийн 10 жилд зэсийн эрэлт ч өсөв. 
 
Зэсийн хэрэглээ 2022 онд 25 сая тоннд хүрсэн ба энэ нь 2010 онтой харьцуулахад ойролцоогоор гуравны нэгээр өссөн хэрэг юм. Энэ хэрэглээний дөрөвний нэг орчмыг хаягдал зэсээс гарган авдаг. Зэсийн физик шинж нь чанараа алдахгүйгээр дахин боловсруулалт хийж болдог онцлогтой.  
 
Гэхдээ зэсийн эрэлтийн ихэнхи хэсгийг урьдын адил уурхайн олборлолтоор хангадаг. Учир нь зэсийг олон арван жилийн урт хугацаанд ашигладаг учраас дахин боловсруулж ашиглах боломж бага. Ухаандаа байшин барилга, тоног төхөөрөмжүүдэд зэсийг удаан ашигладаг тул дахин боловсруулалтад ордоггүй. Уурхайгаас орж ирэх зэсийн анхдагч түүхий эд өнгөрсөн жил 22 сая тонн болсон ба энэ нь 2010 оны түвшингөөс ойролцоогоор хагас дахин их.  
 
Удаан өсөлт
 
2023-2024 оны зэсийн олборлолтын прогноз тун өчүүхэн. Зэсийн олон улсын судалгааны групп, Зэсийн салбарын ЗГ дундын байгууллага энэ оны 10-р сард 5% өснө гэж байсан прогнозоо хянан үзээд 3% хүртэл багасгав. 2024 онд зэсийн өсөлтийн хурд улам доошилж, 2,5% болно.
 
Ийм гутранги прогнозын шалтгаан нь цэвэр үйлдвэрлэлийн хүчин зүйл, цаг агаарын таагүй нөхцлийн зэрэгцээгээр улс төр-нийгмийн хүчин зүйлс болж байна. 
 
Өнгөрсөн оны 12-р сараас Перу улсад зам хаах, гудамжны үймээн гаргах эсэргүүцэл эхэлсэн. Перу улс дэлхийн зэсийн үйлдвэрлэлийн 10%-ийг эзэлж, 2-рт байранд ордог. Зэс тээврийн ажил тасалдсаны улмаас зэсийн орд газруудад асуудал үүссэн ба 3-р сард эргэж ажилдаа орж, бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхэлсэн.   
 
Перугаас бүр ч том, зэсийн даяар нийлүүлэгч, дэлхийн зэсийн олборлолтын 27%ийг эзэлдэг Чили улсаас олон зүйл хамаардаг. Сүүлийн жилүүдэд албан ёсны ёсны Сантъяго зэсийн салбарын цаашдын ажилд болгоомжлол төрүүлэх шалтгаан нэмэв. 2021 онд Чили татварын реформ хийж, уулын олборлох компаниудын ачааллыг ихээхэн нэмэв. Уулын үйлдвэрүүд үүнийг нэн таагүй хүлээн авсан бөгөөд ийм нөхцөлд шинэ хөрөнгө оруулалт хийхэд бэлэн болж амжихгүй гэж сануулжээ. Компаниудын хүчтэй дургүйцэл, урт удаан мэтгэлцээний дараа засгийн зүгээс тодорхой буулт хийжээ. Төлбөрийн өсөлтийг анх төлөвлөж байснаасаа буруулжээ. Ингэж зөөлрүүлсэн хэдий ч зэсийн салбарын төлөөлөгчид Чилийн шинэчлэлийг бизнесийн тогтвортой байдал, Чили улсын ирээдүйн төслүүдийг татах чадварт аюул учруулна гэж үзэж байна. 
 
 
"Өмнөд Америкт ажиллах хүндрэлтэй болсноос зах зээлийн урьдчилан харж чадаагүй зүйл нь энэ. Эхлээд Чилитэй, дараа нь Перутай  холбоотой тодорхойгүй байдал нь зах зээлд огт таамаглаж байгаагүй нэмэлт хүндрэл учруулж байна” гэж "Global Mining Research” удирдах захирал Дэвид Рэдклиф тайлбарлав. 
 
 
Улсын төсөвт төлөх олборлох компаниудын төлбөрийн талаарх маргаан энэ жил Панам улсад гарч уурхайн ажлыг түр зогсоов. Энэ оны 2-р сард канадын "First Quantum Minerals” компанийн харъяаллын "Cobre Panama”  төслийн олборлолтыг Панамын эрх баригчид зогсоожээ. Маргалдагч талууд орд газар ашигласны төлбөр болон гэрээний тодорхой нөхцлийн талаар тохиролцож чадаагүй аж. Ингээд 3-р сард зөвшилцөлд хүрчээ. Дараагийн 20 жилд "First Quantum Minerals” компани өмнө төлж байснаасаа ойролцоогоор 10 дахин их төлбөр жил тутам төлж байхаар болжээ
 
Хоёр дахин Cu
 
Шууд одоо бол зэсийн олборлолтын тасалдал, зэсийн секторын бусад суудлууд зэсийн хомсдолд шууд хүргэхгүй ч тун удалгүй нөхцөл байдал өөрчлөгдөж болзошгүй. Аналитикуудын үзэж байгаагаар зэсийн ноцтой хомсдол ойрын хэдэн жилийн дотор мэдрэгдэж эхэлнэ. "S&P Global”-ын үнэлгээгээр зэсийн үйлдвэрлэл олборлолт, хөрөнгө оруулалтынхаа өнөөгийн трендийг хэвээр хадгалбал зэсийн архаг хомсдол бүр 2024 оноос ажиглагдаж эхэлнэ. 
 
Энэ үед зэсийн эрэлт үргэлжлэн өсөх бөгөөд 2035 он гэхэд одоогийн түвшинг 2 дахин даван гарна. 
 
Энэ үед зэсийн хомсдлын жилийн хэмжээ ойролцоогоор 10 сая тонн болно. Энд зэсийн нийт эрэлтийн ойролцоогоор тавны нэг орчим хэсгийн тухай ярьж байгаа бөгөөд цаг агаарын нөхцөлт төсөөлөлд заасан хугацаа буюу 2050 он гэхэд тэг хаягдалтай түвшинд хүрч, эрчим хүчний эрчимтэй декорбонизици хийсэн үед үүсэх зэсийн хомсдол юм. Зэсийн ийм их хомсдолтой байхад зарчмын хувьд ийм зорилтод хүрэх боломжгүй. Учир нь зэсийн хомсдол эрчим хүчний шилжилтийг боломжгүй болгоно.        
 
2035 он гэхэд зэсийн хомсдол 10 сая тонн хүрч болзошгүй
 
Зэсийн олборлолт, дахин боловсруулалтын хэмжээг өсгөх замаар гаргаж авсан хамгийн өөдрөг прогнозоос үүдэн гарсан арай илүү зөөлөн хувилбар бий. Ийм хувилбараар зэсийн хомсдол 2035 он гэхэд оргил цэгтээ хүрэх бөгөөд энэ нь ойролцоогоор 1,6 сая тонн болно. Ингээд 2040 он гэхэд зэсийн нийлүүлэлт эрэлтээсээ ахин даван гарна. Гэлээ гэхдээ 2050 оны тэг түвшинд хүрэхэд зэс яагаад ч хүрэлцэхгүй. "S&P Global”-ын үнэлгээгээр прогнозоор гаргасан эрэлтийг хангахын тулд тус бүр 300 мянган тонн зэс олборлох хүчин чадалтай 3 орд газрыг 2050 он хүртэл жил бүр нээж ашиглах ёстой. Ийм зорилт нь өнөөгийн үнээр 500 миллиард долларын хөрөнгө оруулалт шаардана.  
 
"Wood Mackenzie”-ын аналитикуудын тооцоогоор прогнозоор гаргасан 6 сая тонн зэсийн хомсдлыг нөхөхийн тулд ахин 20 орчим ордыг ажиллуулах ёстой, мөн зэс олборлолтын прогнозын оргил түвшнийг харгалзах юм бол ОТ шиг аварга том 12 уурхай ажиллуулах ёстой аж.     
 
Гэхдээ ийм олон тооны орд үзээд өгье гэсэн ч байхгүй гэж дэлхийн маш олон орд газарт ажилласан бараг 50 жилийн туршлагатай австралийн геологич Даг Кирвин учирлаж байна. Энэ хүн Монголд геологи хайгуулын ажил хийж, хожим нь ОТ-н олборлолтыг эхлүүлсэн юм.
 
"Эрчим хүчний шилжилт, декорбанизаци хийхэд шаардагдах ийм их хэмжээний зэсийг ойрын 10 жилд гаргаж яагаад ч чадахгүй. Яагаад ч бүтэхгүй. Бид ийм их хэмжээний зэсийн орд газрыг олоогүй байгаа, бас боловсруулаагүй байгаа.” Геологич Даг Кирвин.
 
Манай гариг дээр зарчмын хувьд зэсийн нөөц дууссанд асуудал байгаа юм биш. Хараахан илрүүлээгүй байгааг оруулан тооцвол эрдэмтдийн үнэлгээгээр манай гариг дээр 5,6 миллиард тонн зэсийн нөөц бий. Хайгуул хийж олсон, ашгийн талаасаа олборлоход ирээдүйтэй гэж тооцсон нөөцийг 880 сая тонн гэж үзэж болно.   
 
Гэхдээ олборлолтын секторыг ихээхэн дутуу санхүүжүүлж байгаа. Компаниуд шинэ орд газарт ажил эхлэх тун дургүй, учир нь ихээхэн эрсдэл хүлээж ч болзошгүй. Ажиллуулж эхэлсэн төслийн тоо тун цөөн. 2017-2021 оны хоорондох 5 жилд ердөө хоёрхон том орд ашиглалтад орсон, 2022 оны сүүл гэхэд бүх ажил нь ихээхэн цэгцэрснийг харгалзвал энэ тоо 4-өөр нэмэгдсэн. Энэ жил ОТ-н зэрэгцээгээр Чилид нэг ордыг ашиглалтад оруулсан. Ойрын ирээдүйд ахин хэд хэдэн том орд ашиглалтад орно.
 
Зэсийн орд нээх зарим санаанууд жишээлбэл, идэвхтнүүдийн эсэргүүцлээс болоод зөвшөөрөл авч чадаагүйгээс огт хэрэгждэггүй. Зэсийн эрэлт олонхи улс орнууд ногоон эдийн засаг руу шилжих гэсэн оролдлоготой ихээхэн хэмжээгээр холбогдож байгаа нь зэсийн олборлолт угаасаа хүрээлэн буй орчныг хордуулдаг гэсэн хэрэг биш. Зөвхөн энэ жил Чили болон Аляска дахь төслүүдийг хаасан ба аль алинд нь орон нутгийн экосистемд хохирол учруулсан гэх шалтгийг эрх баригчид баримталсан. Хэрэв компаниуд олборлох талаар тохирч чадсан ч өөр нэг асуудал үүсэх ба энэ нь орд газрыг ашиглалтад оруулахад цаг хугацаа болно, чингэхдээ энэ нь хэдэн арван жил ч үргэлжилж болно. "ОТ-н ажил хорин жилийн өмнө эхэлсэн, одоо л дөнгөж эхэлж байна. Зэс 3 доллар байна уу, 30 доллар байна уу гэдэг нь чухал биш, үйл явцыг эрс хурдасгах боломжгүй” гэж монголын орд газрын ажлыг эхлүүлсэн "Ivanhoe Mines” компанийг үндэслэгч Роберт Фридланд учирлаж байна.
 
Шинэ ордыг хөгжүүлэх ажил их үнэтэй: жишээлэхэд ОТ-д үйлчлэхийн тулд зам, нисэх буудал, эрчим хүчний дэд бүтэц, 20 мянган хүний аварга том гуанз барьсан. Зардал цаашдаа ч өснө: Монгол Улс ордод хэрэглэх эрчим хүчийг Хятадаас авахаас татгалзаж, Rio Tinto-г цахилгаан станц барь гэж шаардаж байгаа. (Бяцхан тайлбар: ОТ-н анхны гэрээнд Монголд ЦС станц барина гэж орсон боловч Rio Tinto түүнийгээ одоо болтол бариагүй- Х.Д.Г.)
 
Түүнээс гадна шинээр нээж олсон ордууд хүдэр дэх металлын хэмжээ багаас болж, ашиг муутай болох нь их. Том олдвор тун ховор, арван жилийн өмнө сүүлчийн том ордыг олсон. "Уурхай улам гүн болж, хүдэр улам ядуу болдог. Дээрээс нь өөрчлөгдөн буй экологийн шаардлагад дасан зохицох, үүний хамт улс төрийн эрсдэл ч дагалддаг” гэж "Global Mining Research”-ын Дэвид Рэдклиф ярьж байна.
 
Робот, галт уул ба зэсийн хувьсгал
 
Өөр нэг том саад тотгор нь ажил техникийн хувьд улам бүр хүндрэлтэй болдог явдал. Уламжлалт ил аргаар олборлодог байсан ордод ч гэсэн олборлолт улам бүр гүн рүүгээ ордог. Жи нь: өнгөрсөн зууны эхнээс ажиллаж байсан чилийн Чукикамата орд байна. 
 
 
Илүү их нарийвчлал тооцоо шаардсан олборлолтын ихээхэн ухаан шаардсан арга техник хэрэгтэй болоод байна. Жишээлбэл, ОТ-д гүнзгий үе давхаргад хүрэхийн тулд блоклон нураах гэдэг түвэгтэй арга хэрэглэдэг. Хүдрийн массыг биеийнхээ жингээрээ нурах хүртэл дороос нь сэндийлэн ухдаг. Дараа нь нурсан хүдрийг хонгилийн (тоннель) системээр зөөж, дээш гадаргуу дээр гаргадаг.
 
 
"Энэ арга руу гүйлддэг компаниуд мөн чанартаа тун цөөн” гэж австралийн хөрөнгө оруулалтын "Barrenjoey” компанийн аналитик Глин Локок дүгнэж байна. Гэхдээ энэ арга том боловч тийм ч их баялаг биш орд газар дээр ажиллахад зардал бууруулдаг талтай учир нэрд гарсан.  Компаниуд ядуу хүдрээс, тэр ч байтугай үлдэгдэл материалаас зэс гарган авах шинэ аргуудыг ашиглаж байна. Одоохондоо ийм шинэ технологи ажлыг эрс өөрчилж чадахгүй байна. "Хэрэв энэ аргыг бүх дэлхийн олборлолтод ашиглалаа ч гэсэн бид нэмж хагас сая тонн зэс авч чадна” гэж "Wood Mackenzie” компанийн аналитик Карл Ферман дүгнэв. Түүний бодлоор ийм хэмжээ нь прогнозоор дутагдаж буй хомсдлоос хэд дахин бага аж.     Гэсэн хэдий боловч зэсийн салбарт бүр илүү шинэ, ирээдүйтэй технологийн тухай ярьж эхлэв. Жишээлбэл, хүрэхэд хүндрэлтэй хүдрийн үе рүү очих чадвартай газар дор ажилладаг робот ашиглаж болно.
 
Бас нэрд гарсан боловч одоохондоо өргөн эзэмшээгүй аргууд бий. Жи: зэсийн дутагдаж буй хэмжээг нөхөж болох машины сургалтын технологи байна. Энэ аргыг 2030-аад оны эхээр эзэмшинэ гэж консалтингийн "McKinsey” компанийн мэргэжилтнүүд хүлээж байгаа.  Эрдэмтэд улам цааш ахиж зэс олборлох цоо шинэ зарчмын тухай ярьж эхлэв. Зэсийн шинэ эх булаг нь галт уулын дорх давст шингэн юм. Энэ нь галт уулыг идэвхитэй байх үед дор нь хуримтлагдсан шингэн бөгөөд энэ шингэнийг хараахан хатуурч амжаагүй зэсийн хүдрийн өмнөх бүрдэл гэж үздэг аж. Ийм давст шингэн дэлхий дээрх бараг бүх галт уулны дор байдаг гэж мэргэжилтнүүд үздэг. Үүнийг боловсруулж, эзэмших аргыг олж чадвал ирээдүйд  уламжлалт олборлох аргаас ч илүү ашигтай арга байж болно.   
 
Шинэ шийдэл бий хэлэлцэхийн хэрээр зарим ажиглагчид зэсийн ирээдүйн хомсдол зайлшгүй гэх дүгнэлтийг зөвшөөрдөггүй. Олборлох аж үйлдвэр хэрэгжээгүй прогнозын тод жишээ болгож, 1950-иад онд америкийн геофизикч Кинг Хаббертын дэвшүүлсэн "нефтийн оргил үе” онолыг дурддаг. 
 
Энэ эрдэмтний гол санаа нь улс орны нефтийн олборлолт 1970-аад онд дээд цэгтээ хүрнэ гэж прогноз хийсэн. Энэ таамаг эхлээд бодитойгоор биелж, 1970-аад оноос хойш нефтийн хэмжээ буурсан. Гэхдээ дараа нь 2000-аад оноос дахин өсч эхэлсэн. Энэ өөрчлөлт нь ХХ зууны дунд үеийн прогнозод тооцоогүй байсан шинэ технологиуд өргөн тархсаны ачаар бий болсон: жи нь: занараас нефть олборлож эхэлсэн.         
 
"Нефтийн "оргил үеийн” түүхээс муугүй сургамж авч болно” гэж дэлхийн зэсийн томоохон компанийн нэг "Freeport-McMoRan”-ын тэргүүн, яг энэ үед буюу 1970-аад онд нефть хийн салбарт ажиллаж байсан  Ричард Адкерсон хэлж байна.
 
Цахилгаанжуулалтын эрин үеийн шинэ нефть болсон зэсийн олборлолтод гэнэт занарынх шиг хувьсгал гарахыг үгүйсгэж болохгүй. Гэхдээ энэ нь цагаа олж ирэх эсэх нь асуудал болж байна.
 
Орчуулсан: Судлаач Х.Д.Ганхуяг
 
 
Эх сурвалж: https://gankhuyag.com/ блог 
Эрхэм та судлаач Д.Ганхуягийн бусад нийтлэлийг түүний албан ёсны блог https://gankhuyag.com/- ээс уншина уу?
Судлаач Ганаа: Зэс бол "шинэ нефть"
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
"Занаду Майнз" компани "Сант Толгой"-гоос зэсийн өндөр агууламжтай шинэ бүс илрүүлснээ зарлалаа

 "Занаду Майнз” компани энэ оны 9 дүгээр сард "Сант толгой” төслийн ...

Өнөөдөр, 10:33
Өнөөдөр, 10:25
2NE1 хамтлагийн тоглолтыг үзэх хос тасалбарын азтан тун удахгүй тодорно

  Голомт банк 0-22 насны харилцагчдадаа зориулсан GenZ Loyalty аяныг ...

Өчигдөр, 16:54
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ

 Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд ...

2024 оны 11 сарын 20, 17 цаг 42 минут
2024 оны 11 сарын 19, 21 цаг 24 минут
Goldman Sachs: Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь $3000 болж шинэ дээд түвшинд хүрнэ

 Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь 3000 ам.доллар болж, шинэ дээд ...

2024 оны 11 сарын 19, 14 цаг 54 минут
Д.Далайжаргал: Бид Монголд анх удаа уран олборлож, экспортолно

 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.11.14/ нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 47 минут
2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 41 минут
“Халзан бүрэгтэй”-г тойрсон Монголын төрийн эргэж буцсан шийдвэрүүд

  Монгол Улсад газрын ховор элемент салбарт бодитой үйл ажиллагаагаа ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 31 минут
Уурхайд сайн дураар гацагсдыг гаргаж ирнэ

 Өмнөд Африк дахь орхигдсон алтны уурхайгаас алт, ашигт малтмалын ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 30 минут
Оюутолгой дээр АМНАТ-ийн төлбөрийг 5 хувиар тогтоож, гэрээг тогтворжуулснаа Орано дээр өөрчилнө

 УИХ-ын чуулган нэгдсэн хуралдаанаар Цөмийн энергийн хуулийг энэ цаг ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 05 минут
1970, 1980, 1990-ээд онд төрсөн сансрын нисгэгчид ”сансрын золголт”хийв

10-р сарын 30-ны өдрийн 4 цаг 27 минутад, ӨМӨЗО-ны Эзнээ хошууны Дунфэн ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 58 минут
“Хятад улсыг танин мэдэхүй” Өвөр Монголын соёлын өдрүүдийн үйл ажиллагаа Улаанбаатарт эхлэв

Хятад Монгол хоёр улсын соёлын харилцааг гүнзгийрүүлж хоёр улсын уламжлалт ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 55 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 52 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 28 минут
Хууль бусаар 65 кг цагаан мөнгө, 819.5 грамм алт олборлосон этгээдийг илрүүлжээ

  Эрүүгийн цагдаагийн албанаас Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр сумын нутаг ...

2024 оны 11 сарын 16, 13 цаг 14 минут
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ

  Монгол Улсын Засгийн газар болон МҮХАҮТ-аас ТОП-100 аж ахуйн ...

2024 оны 11 сарын 15, 17 цаг 55 минут
Гашуунсухайтын ГАШУУН СУРГАМЖ!

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн  Шанхайн айлчлалаар олон жилийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 15 цаг 03 минут
Рио Тинто Зэсийн группийн захирлаар Кэти Жексоныг томилжээ

 Их Британийн элчин сайд Б.Энхсүх Рио Тинто компанийн компанийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 57 минут
Ураны суурь АМНАТ-ийг 9 хувь болгох Ц.Даваасүрэн гишүүний санал дэмжигдсэнгүй

УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 03 минут
Алтны үнэ сүүлийн хоёр сарын доод түвшинд хүрчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 15 /Forbes/. Долларын ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 51 минут
Зэсийн ханш буурчээ

 Дональд Трамп болон Бүгд найрамдахчуудын ялалтын дараа металлын зах ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 24 минут
2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 07 минут
АНУ-ын шүүх Оюу толгойтой холбоотой нэхэмжлэлийн заримыг хэрэгсэхгүй болгожээ

 АНУ-ын шүүх Рио Тинто болон түүний гүйцэтгэх захирал асан Жан ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 00 минут
Цаашид алдагдалгүй төсөв батлах чиглэлд анхаарах ёстойг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ санууллаа

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ эхлээд Сангийн яаманд ...

2024 оны 11 сарын 15, 10 цаг 23 минут
Гашуунсухайтын төмөр замын асуудлаар "Чайна Энержи" хариу ирүүлжээ

  Гашуунсухайт-Ганцмод хил дамнасан төмөр замын талаар хийж байгаа ...

2024 оны 11 сарын 14, 16 цаг 46 минут
Mining: Рио Тинто Хятадын батарей солих технологийг Оюу толгойд туршина

 Рио Тинто Хятадын Төрийн эрчим хүчний хөрөнгө оруулалтын ...

2024 оны 11 сарын 14, 11 цаг 26 минут
"Занаду Майнз" 5.5 сая австрали долларын санхүүжилт босгосноо зарлалаа

 Монгол дахь зэс, алтны нөөц бүхий Хармагтай  төсөл дээр ажиллаж ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 59 минут
Зэсийн үнэ буурах төлөвтэй байна

 Энэ онд эхний хагаст зэсийн үнэ өмнөх оны мөн үеийнхээс өсөж 10 ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 48 минут
“Газрын ховор элемент уул уурхайн бизнес биш”

 Халзан бүрэгтэй газрын ховор элементийн төслийн талбайд энэ сарын ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 24 минут
"Газрын тос, байгалийн хий бол бурхны бэлэг"

  Азербайжаны нийслэл Баку хотноо НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 22 минут
“Эрдэнэс Монгол”-ын удирдлагууд хүний амиар мөнгө хийсээр байх уу!

  “Эрдэнэс Монгол” Төрийн өмчит компанид төсөв болон ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 18 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой”-н оффисыг Өмнөговь руу нүүлгэнэ

 УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2024.11.13/ ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 07 минут
Халзан Бүрэгтэйн орд ганц Мянгадын өмч биш

  Халзан Бүрэгтэйн орд газар бол Монгол Улсын өмч. Монголчууд бид ...

2024 оны 11 сарын 13, 13 цаг 20 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ парламентын хяналт, тэнцэл ажиллаж байгааг эергээр харж байна

  Ирэх 2025 оны төсвийн хэлэлцүүлэг өмнөхүүдээс өөрөөр өрнөлөө. ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 46 минут
УИХ-ын нэр хүнд түр унав уу, бүр ойчив уу?

  УИХ-ын 76 гишүүнтэй 32 жил явсан. Сонгууль нь голдуу мажоритар ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 39 минут
Цэц “Эрдэнэт”-ийн 49 хувь эргээд “Монголын зэс корпорац”-д очих замыг нээв үү?!

  Үндсэн хуулийн цэцийн өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гаригт Их ...

2024 оны 11 сарын 13, 10 цаг 13 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ чинь санасандаа хүрч, мөрийн хөтөлбөрөө биелүүлчихлээ

  Өнгөрсөн гучин жилд бид юун дээр алдав. Монголд ардчилал ирсэн нь ...

2024 оны 11 сарын 12, 22 цаг 19 минут
Төсвийн хэлэлцүүлгийн үйл явц 126 гишүүн "үр дүнтэй" гэдгийг тодруулж өгөв үү

  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр УИХ-ын гишүүдийн тоо ...

2024 оны 11 сарын 12, 19 цаг 18 минут
Үндсэн хуулийн реформ ба эрвээхэйн нөлөө….!

  Ямар ч байсан УИХ хуулийн хугацаандаа багтаж улсын төсвөө баталлаа. ...

2024 оны 11 сарын 12, 18 цаг 09 минут
126 гишүүнтэй болох Л.Оюун-Эрдэнийн хүсэл өөрт нь жинхэнэ реформыг тулгав

  "... Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн энэхүү төсөл Монгол Улсын Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 12, 16 цаг 35 минут
2024 оны нүүрсний экспортын гүйцэтгэл 84.4 хувьтай байна

 Оны эхний 10 сарын хугацаанд гадаад худалдааны бараа эргэлт 22.7 ...

2024 оны 11 сарын 12, 15 цаг 54 минут
2024 оны 11 сарын 12, 12 цаг 54 минут
Оюу Толгойн гэрээний авлига Лондоны арбитр дээр яригдахаар болов уу?!

  Оюу Толгойн гэрээг 15 жилийн өмнө анх байгуулах үед гарсан авлигын ...

2024 оны 11 сарын 12, 12 цаг 27 минут
“Чайна энержи”: Танай УИХ нэгдсэн ойлголцолд хүрч эрх зүйн орчныг бүрдүүлбэл хэлэлцээр хэрэгжинэ

  Анхны 126 гишүүнтэй УИХ улсын төсвийн хэлэлцүүлгээс болоод олон ...

2024 оны 11 сарын 12, 09 цаг 32 минут
Нарансэвстэйн боомт Монголчуудад илүү ээлтэй байна гэдэг ч юу л бол?

  Наран Сэвстэйн боомт нээх асуудлаар УИХ-ын эрхэм гишүүн ...

2024 оны 11 сарын 11, 11 цаг 32 минут
БНХАУ-ын эдийн засаг сэргэх найдлага нэмэгдэж, зэсийн үнэ өсөлтөө хадгаллаа

 Алтны спот ханш унц нь 2734 ам.доллар болоод байна ...

2024 оны 11 сарын 08, 17 цаг 17 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн БНХАУ-д хийж буй айлчлалын үеэр хоёр улсын хооронд байгуулсан баримт бичгүүд

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Лувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ Бүгд Найрамдах ...

2024 оны 11 сарын 08, 10 цаг 48 минут
“Rafael” хар салхи Мексикийн газрын тосны гарцад сорилт дагуулж байна

 Брент төрлийн газрын тос баррель нь 75 ам.доллароор арилжаалагдаж ...

2024 оны 11 сарын 08, 09 цаг 59 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани