Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Чилийн Коделко корпораци үндэсний эдийн засгийн хөгжлийг эрчимжүүлэгч тулгуур болсон түүх

Чилийн Коделко корпораци үндэсний эдийн засгийн хөгжлийг эрчимжүүлэгч тулгуур болсон түүх

 

20  дугаар зууны эхэн  үеээс  1951 он  хүртэл  Чилийн  зэсийн  ордуудыг  америкийн  компаниуд Браден  коппер , Кеннекот коппер корпораци эзэмшиж , Чилийн эдийн засагт орох орлого хамгийн бага байсан байна. 1951 онд Чилийн засгийн газар  Америкийн засгийн газартай хэлэлцээр хийж дээрх компаниудын олборлосон металлын  20 хүртэл хувийг эзэмших болсоноор Чилийн засгийн газарт орох орлого нэмэгдсэн байна.
1955 онд зэсийн аж  үйлдвэрийг хөгжүүлэх  тухай  хууль гарч, зэсийн баяжмалыг боловсруулж  экспортод гаргах, зэсийн металлын экспортод хяналт тавих, цэвэр зэсийн олон улсын зах зээлийн худалдаанд оролцох  Үндэсний Зэсийн  департаментыг  байгуулсан байна.     
1966 онд  зэсийн  үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах зорилгоор Чилийн засгийн газар гадаадын хувийн корпорациудтай хамтарсан үйлдвэр байгуулах тухай хууль баталсан бөгөөд уг хамтарсан үйлдвэрт засгийн газрын эзэмших хувь хэмжээг 25-51 хувь хүртэл тогтоож өгсөн байна.
1967 онд Ел Теньте, Чукикамата, Сальвадор зэсийн уурхай дээр хамтарсан үйлдвэр байгуулж  Чилийн засгийн газар 51%-ийн акцийг эзэмших болсон байна. Тэдгээрийн актив хөрөнгө тухайн үед 31,6 сая ам доллар байсан бол 2012 оны төгсгөлд  хувьцаат хөрөнгө 12,2 тэрбум ам доллар болж өссөн байна. Эдгээр үйлдвэрийн А зэрэглэлийн цэвэр катодын зэс үйлдвэрлэж  олон улсын зах зээлд худалдаалж  байна. 1970 оноос  Чили улсад өрнөсөн социалист хувьсгалын үр дүнд  Чилийн  Үндэсний конгресс  Чилийн  үндсэн хуулийн 10 дугаар зүйлд  газрын хэвлийн  баялаг  Чилийн ард түмний  мэдэлд байх, халдашгүй бүрэн эрхтэй өмч мөн гэдэг нэмэлт өөрчлөлт оруулж, энэ заалтыг үндэслэн 1971 онд  Чилийн үндэсний конгресс  "Том хэмжээний зэсийн нөөцтэй  зэсийн орд эзэмшигч гадаадын компаниудын зэсийн  ордыг нийгэмчлэх тухай” 17450 дугаар хууль гаргасан байна.
Энэ хууль гарсанаар том хэмжээний нөөцтэй  зэсийн ордууд бүрэн хэмжээгээр  Чилийн засгийн газрын  эзэмшилд  шилжих боломж бүрдсэн байна. Эдгээр зэсийн нөөцийг зах зээлд удирдах  Үндэсний  зэсийн корпораци  Коделко  байгуулагдсан байна. Үндэсний зэсийн  Коделко корпорацийн эзэмшилд   зэсийн уурхай  Чукикамате, Экзотике, Эль-Тениенте, Сальвадоре ба  Андина нэгдэн орж уул уурхай, зэс боловсруулах аж үйлдвэрлэл худалдааны  аврага том нэгдэл үүсгэн байгуулагдсан байна. Мөн 2005 оноос зэс хайлуулах үйлдвэр болон нефть боловсруулах үйлдвэр эзэмшиж байна. Гадаадын хөрөнгө оруулалтай  Англо-американ  Sur SA компанид 20%-ийн хувьцаа, Minera El Abra 49%  болон бусад хайгуулын болон технологийн хөгжлийн охин компаниудад хувьцаа  эзэмшдэг байна. Мөн Бразили, Экваторын улсын уул уурхайн компаниудад  хөрөнгө оруулж хувьцаа эзэмшиж байна. 
 
 
 
1976 оноос өнгөрсөн 41 жилд Коделко корпораци  Чилийн засгийн газрын төсөвт 100 тэрбум ам доллар төвлөрүүлсэн байна. Өнөөдрийн байдлаар дэлхийн зэсийн нөөцийн 9%-ийг эзэмшиж, жилд 1,8 сая тонн А зэрэглэлийн катодын зэс, 1,2 сая тонн металл зэс агуулсан зэсийн баяжмал гаргаж  дэлхийн зах зээлд нийлүүлж  байна.
 
 
 
Мөн молибдений нөөц болон үйлдвэрлэлийн хэмжээгээрээ дэлхийд нэг дүгээрт орж жилд 19,7 мянган тонн молибден экспортод гаргасан байна. 2010 оны 3 дугаар сарын 1 өдрийн 20392 дугаар хуулиар  Чилийн Үндэсний зэс корпорацийн  удирдлагын бүтцэд өөрчлөлт оруулсан бөгөөд Удирдах зөвлөл  9 гишүүнтэй  3 гишүүнийг  ерөнхийлөгч,  2 гишүүнийг  Коделко корпораци, 4 гишүүнийг Төрийн удирдлагын зөвлөл санал болгож ерөнхийлөгч томилдог байна. Корпорацийн ерөнхий захирлыг  Удирдах  зөвлөлөөс томилдог байна. 
Коделко корпорацийн улсын төсөвт төвлөрүүлэх төсвийн орлого, корпорацийн үйл ажиллагааны зардлын төсөв, хөрөнгө оруулалт болон элэгдэл хорогдлын сангийн төсвийг Уул уурхайн яамны сайд , Сангийн яамны  сайдын хамтарсан тушаалаар баталдаг  байна.
 
 
 
Коделко олон нийтийн нээлттэй хувьцаат компани,  Чилийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй бөгөөд  бирж дээр үнэт цаас гарган  корпорацийн санхүүгийн аудитлагдсан тайлан мэдээлэлийг нээлттэй ил тод байдлаар олон нийтэд  мэдээлж байдаг.  Коделко корпорацийн санхүүгийн үйл ажиллагаанд  Чилийн зэсийн корпораци, Үнэт цаас даатгалын хороо хяналт тавьж, бусад мэргэжлийн хяналтын байгууллага хяналт шалгалтыг зохих хуулийн дагуу гүйцэтгэж байна.
 
 
 
Санал:  Монголын  үндэсний  зэсийн  корпораци  байгуулах Монгол улс  зэсийн нөөцөөр дэлхийд Чилийн дараа 2 дугаарт жагсаж байна. Эрдэнэт үйлдвэр  төрийн мэдэлд бүрэн шилжсэн, Оюутолгойн зэсийн ордын нөөц дэлхийд  эхний 3 бүртгэгдэж, засгийн газар 34 хувийн хувьцаа эзэмшиж байгаа, Оюутолгойн зэсийн баяжмалыг түшиглүүлэн жилд 1 сая тонн хүртэл зэсийн баяжмал боловсруулах үйлдвэр барих төсөл хэрэгжүүлэх нөхцөл байдал бүрдэж байгаа тул Үндэсний зэсийн   корпорацийг нэн яаралтай байгуулж, дэлхийн зэсийн борлуулалтанд бие даан оролцох шаардлага байна. 
Эх дэлхийн баялгийн эзэн нь тухайн улсын газар нутагт оршин суугаа ард түмэн мөн. Ашигт малтмал гэдэг бол ард түмний өмч бөгөөд тухайн улсын иргэдэд л зориулагдах ёстой. Энэ талаар ч НҮБ-ын Ерөнхий Ассемблейн 1962 оны 12-р сарын 14-ний өдрийн 1803 (XVII) тоот  "Байгалийн баялаг тухайн ард түмний өмч бөгөөд халдашгүй бүрэн эрхтэй" гэсэн тогтоол өнөөдөр ч хүчин төгөлдөг үйлчилж байгаа бөгөөд энэ нь тухайн улс орны төсвийн мөнгөөр эсвэл дотоод гадаадын компаний хөрөнгө оруулалтаар хайгуул хийсэн гэдгийг үл харгалзан тухайн үндэстний байгалийн баялаг тухайн ард түмний өмч бөгөөд халдашгүй дархан өмч юм. Энэ хүрээнд Монгол улсын "Үндсэн Хууль"-д   газрын хэвлий дэх байгалийн баялаг ард түмний мэдэлд байна гэж заасан  нь НҮБ-ийн Ерөнхий Ассемблейн 1962 оны 12-р сарын 14-ний өдрийн 1803 (XVII) тоот тогтоолын үзэл баримтлал агуулгатай яв цав нийцэж байна.  
Монгол улс  Азид  зэсийн балтлагдсан нөөцөөр Чилийн дараа орж байгаа тул  Чилийн Коделко корпорацийн туршлагыг хэрэгжүүлэн  Монголын зэсийн нөөцөд  хяналт тавих, зэсийн баяжмалыг хайлуулан цэвэр катодын зэс үйлдвэрлэн, гадаад зах зээлд бие даан борлуулалт хийх Үндэсний зэс корпорацийг нэн яаралтай байгуулах шаардлагатай байна.
 
 
 
Эрдэс баялаг, үндэснийн нийгэмлэгийн тэргүүн, доктор Х.Владимир  
Чилийн Коделко корпораци үндэсний эдийн засгийн хөгжлийг эрчимжүүлэгч тулгуур болсон түүх
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Цөлжилттэй тэмцэх ажил эрчимтэй явагдаж байна

10-р сарын 14-ний өдөр "Ногоон ирээдүй”Хятад, Монгол,Оросын ...

Өчигдөр, 16:17
Өвөр Монгол орон Зүүн хойдын хөгжилд хувь нэмэр оруулж байна

“ХКН-ын үлгэр -- Ши Жиньпиний шинэ цаг эриний Хятадын онцлогтой ...

Өчигдөр, 16:11
ӨМӨЗО-ны намын хорооны нарийн бичгийн дарга Сүнь Шаочэн цахимаар холбогдож үг хэллээ

“ХКН-ын үлгэр -- Ши Жиньпиний шинэ цаг эриний Хятадын онцлогтой ...

Өчигдөр, 16:08
Бугатын гангийн 70 жилийн хөгжил түүх/Нэг/

Бугатын гангийн үйлдвэр нь Хятадын ӨМӨЗО-ы Бугат хотод байршдаг.Бугатын ...

Өчигдөр, 16:02
“Ногоон ирээдүй ”Хятад, Монгол, Оросын сэтгүүлчдийн хамтарсан сурвалжилга эхлэв

“Ногоон ирээдүй ”Хятад, Монгол, Оросын сэтгүүлчдийн хамтарсан ...

Өчигдөр, 15:59
“Зүүн хойдыг сурталчлан танилцуулах хурал”-ын хэвлэлийн бага хурал

“ХКН-ын үлгэр - Ши Жиньпиний шинэ цаг эриний Хятадын онцлогтой ...

Өчигдөр, 15:56
Алтны үнэ дээд үзүүлэлтээ дахин шинэчилжээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2024 оны аравдугаар сарын 18 /Forbes/. Пүрэв гаргийн ...

Өчигдөр, 13:28
Ойрх Дорнодод нөхцөл байдал хурцдаж буй энэ үед газрын тосны үнэ эргэн сэргэв

 "Saudi Aramco” компани Саудын Арабд химийн үйлдвэр барих төслөө ...

Өчигдөр, 11:56
Сэтгэлээс ундарсан мөнхийн зөгнөл

БНХАУ байгуулагдсаны 75 жилийн ойн баярт зориулав [video=] Баян намрын ...

Өчигдөр, 11:53
Дэлгэрэх үйлийг ивээсэн дорнод хилийн Хармөрөн

Нарны илч буурсан намар цагийн тэнгэр дор намирсан тариа халиурсан ...

Өчигдөр, 11:47
Хөгжил дэвшилд хурайлсан хилийн цэнхэр хязгаарт

"Хятадын гадаад сурталчилгааны сэтгүүлчдийн хилийн аялал-Хармөрөн мужтай ...

Өчигдөр, 11:43
Өчигдөр, 08:29
Ж.Ганбаатар: Нүүрснийхэн их том болох нь л дээ. Биржээр нүүрсээ заруул л даа

 УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороогоор "Төрөөс мөнгөний ...

2024 оны 10 сарын 17, 15 цаг 24 минут
2024 оны 10 сарын 17, 15 цаг 23 минут
Intellinews: Хармагтайн орд зэсийн томоохон нийлүүлэгч болохоор байна

 Монгол Улсын Өмнөговь дахь Хармагтай зэс, алтны төсөл нь дэлхийн ...

2024 оны 10 сарын 17, 12 цаг 17 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ ОХУ-ын засгийн газрын дарга М.В.Мишустинтэй уулзав

  Исламын Бүгд Найрамдах Пакистан Улсын нийслэл Исламабад хотноо болж ...

2024 оны 10 сарын 17, 09 цаг 13 минут
2024 оны 10 сарын 17, 08 цаг 59 минут
Украины ган хайлуулах аж үйлдвэр сүйрэх аюул нүүрлэж байна гэж тэмдэглэжээ

 Оросын цэрэг Красноармейск (украин нэр нь Покровск) хот руу ойртож ...

2024 оны 10 сарын 16, 20 цаг 15 минут
Bloomberg: Францын “Orano” Монголд уурхай хөгжүүлэхэд ахиц гарлаа

 "Bloomberg” агентлаг Францын "Orano” Монголд уурхай хөгжүүлэхэд ахиц ...

2024 оны 10 сарын 16, 20 цаг 15 минут
Нүүрсний экспорт өмнөх оныхоос 39.1 хувиар нэмэгджээ

 Монгол Улс энэ оны төсөвт нийт 60 сая тонн нүүрс экспортлох зорилт ...

2024 оны 10 сарын 16, 17 цаг 30 минут
"Бадрах Энержи" ХХК-ийн дэд захирлаар сайд асан Ё.Отгонбаярыг томилжээ

 Зөөвч-Овоо ураны ордын нарийвчилсан судалгааг хийж буй "Бадрах ...

2024 оны 10 сарын 16, 14 цаг 17 минут
Тендерийн урилга

  Голомт банкны оффис, салбар нэгжүүдэд хийгдэх их засвар болон ...

2024 оны 10 сарын 16, 14 цаг 08 минут
"Рио Тинто" Литийн хамгийн том нийлүүлэгчдийн нэг болно

 Дэлхийн хоёр дахь том уул уурхайн "Рио Тинто" компани АНУ-ын лити ...

2024 оны 10 сарын 16, 13 цаг 44 минут
Ажилд орох хүсэлт илгээхэд 10 секунд боллоо

  Дэлхийн 180 улсад 340 мянган гишүүн байгууллага, 362 сая ажилтныг ...

2024 оны 10 сарын 16, 13 цаг 35 минут
Хүүхэд, залуусын The Color Card шинэчлэгдлээ

  Санхүүгийн боловсролд эртнээс суралцаж, санхүүгээ зохицуулж, ...

2024 оны 10 сарын 16, 11 цаг 46 минут
Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржээр IX сард ₮317.3 тэрбумын арилжаа хийсэн байна

 Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн арилжаагаар есдүгээр сард нийт ...

2024 оны 10 сарын 15, 13 цаг 02 минут
Блүүмберг: Монголын ураны уурхайг хөгжүүлэхэд ахиц дэвшил гарч байна

 Францын төрийн мэдэлд байдаг "Orano”-гийн Монголд хэрэгжүүлж буй ...

2024 оны 10 сарын 15, 12 цаг 03 минут
Нүүрс тээврийн жолооч нар албадан хөдөлмөрт өртөж байна

  Бридж-II төслийн хүрээнд байгуулагдсан Хамтарсан баг Өмнөговь ...

2024 оны 10 сарын 15, 11 цаг 38 минут
“Хармагтай” төсөл дээр Монголын төр хувь эзэмших үү

  Монгол дахь томоохон ордуудын нэг, Индонезийн Грасбергийн уурхайтай ...

2024 оны 10 сарын 14, 20 цаг 23 минут
Чулуун нүүрсний экспорт өмнөх оноос 26 хувиар өсжээ

 Монгол Улс энэ онд 78.1 сая тонн нүүрс экспортлох зорилт тавиад ...

2024 оны 10 сарын 14, 14 цаг 04 минут
2024 оны 10 сарын 14, 10 цаг 55 минут
АНУ-ын United Airlines компани Улаанбаатарын нислэгийн шинэ чиглэл нээхээр болсноо зарлалаа

  Чикаго хотод төвтэй Америкийн томоохон агаарын тээвэрлэгч United ...

2024 оны 10 сарын 12, 21 цаг 09 минут
Голомт банк “Mining week & MinePro 2024” арга хэмжээнд оролцлоо

  Эрдэс баялаг, уул уурхайн салбарын хамгийн том чуулга уулзалт ...

2024 оны 10 сарын 12, 20 цаг 56 минут
Стратегийн орд гэдэг бүхэлдээ Үндэсний баялгийн сан

  Монголчууд байгалийн баялгаасаа нийтээр тэгш хувь хишиг хүртэх ...

2024 оны 10 сарын 12, 20 цаг 47 минут
Үлгэр дуусах арай л болоогүй

  Өнөөгөөс 30 гаруй жилийн өмнө юм даа, Тамсагийн сав газраас газрын ...

2024 оны 10 сарын 12, 20 цаг 19 минут
Түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг анхан шатнаас гүн боловсруулах цогцолборуудыг байгуулна

  Монгол Улсын Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны аравдугаар ...

2024 оны 10 сарын 11, 19 цаг 20 минут
Монголчууд байгалийн баялгаас хувь хүртэх ёстой!

  Том газар нутаг дээрх цөөн хүн ам, байгалийн асар их нөөц ...

2024 оны 10 сарын 10, 13 цаг 27 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ 2024 оны эцэс гэхэд 1 сая жуулчин хүлээж авахаар зорьж ажиллахыг уриаллаа

  Аялал жуулчлалын Үндэсний хорооны ээлжит дөрөвдүгээр хуралдаан ...

2024 оны 10 сарын 10, 12 цаг 37 минут
Голомт банк “Оюутны тэтгэлэгт хөтөлбөр”-өө шинэчлэн 20 дахь жилдээ зарлалаа

  Сайн сайхныг санхүүжүүлэгч Голомт банк 20 дахь удаагийн ...

2024 оны 10 сарын 09, 16 цаг 43 минут
ЗГ байр сууриа эцэслээгүй тул "Антрэ Гоулд"-ын асуудлыг Оюу толгойн ТУЗ дээр хойшлуулсаар байна

 "Оюу толгой" төслийн хүрээнд шинэ хоёр талбайд олборлолт эхлүүлж, ...

2024 оны 10 сарын 09, 16 цаг 16 минут
Уул уурхайн салбарын хувьсал ба сорилт

 "Оюу толгой” компанийн Гүйцэтгэх захирал Дэйрдрэ Лингенфэлдер ...

2024 оны 10 сарын 09, 09 цаг 54 минут
Англи улс 2030 он гэхэд эрчим хүчний салбараа нүүрстөрөгчөөс бүрэн ангижруулах зорилт тавьжээ

 Дэлхийн улс орнууд уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаар үндэсний ...

2024 оны 10 сарын 08, 23 цаг 06 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК 128 мянган тонн нүүрс биржээр арилжаалав

 "Эрдэнэс Тавантолгой” ХК өнөөдөр/2024.10.08/ Монголын хөрөнгийн ...

2024 оны 10 сарын 08, 23 цаг 00 минут
Нүүрс тээврийн компаниудын төлсөн татвар ₮200 гаруй тэрбумд хүрчээ

 2022 оны аравдугаар сарын 26-нд ЭТТ ХК-д Онцгой дэглэм тогтоосон. ...

2024 оны 10 сарын 08, 22 цаг 47 минут
Голомт банк мэргэжлийн 15 чиглэлээр 100 гаруй ажлын байр шинээр зарлалаа

  Голомт банк болон Голомт капитал үнэт цаасны компани хамтран энэ ...

2024 оны 10 сарын 08, 20 цаг 14 минут
Урлагийн од Ижил

Ижил, энэ жил 12 настай. ӨМӨЗО-ны Ар Хорчин хошууны Хан-Уул бага сургуульд ...

2024 оны 10 сарын 08, 12 цаг 39 минут
Алдарт дуучин Урнаа

"Чандмань эрдэнэ” дуугаараа ард олондоо танигдсан Хятадын алдарт дуучин ...

2024 оны 10 сарын 08, 12 цаг 37 минут
Боксын дасгалжуулагч Хаданбаатар

Улаанхад хотын Онниуд хошууны Шинэсүм нутагтай Хаданбаатар Өвөр Монголын ...

2024 оны 10 сарын 08, 12 цаг 34 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани