-Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын баримт бичиг батлахтай холбогдуулан дээрх хэлэлцүүлгийг зохион байгуулахаар болсон тухайгаа Уул уурхайн яамнаас мэдэгдэж байсан. Эл хэлэлцүүлгийн гол ач холбогдолын талаар яриагаа эхлэх үү?
-Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогыг хэрэгжүүлэх "Хөгжлийн стратегийг тодорхойлох", "Салбарын тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх гарцыг хайх", "Урт хугацаанд Уул уурхайн салбарын эрх зүйн орчны тогтвортой байдлыг хэрхэн хангах" зэрэг асуудлыг хэлэлцүүлгээр хөндөнө. Хэлэлцүүлгийг угтан яам, мэргэжлийн холбоод, ТББ, иргэний нийгмийн төлөөллийг оролцуулсан салбар хуралдааныг шат дараатай зохион байгуулсан. Уул уурхайн яаман дээр хэлэлцүүлгийг угтан нүүрс, алт, зэс, геологийн чиглэлээр салбар хуралдааныг хийлээ. Салбар хуралдаанаас гарсан санал, санаачилгыг "Эрдэс баялгийн салбар 2025” хэлэлцүүлгээс гарах зөвлөмжид тусгана. Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын баримт бичиг, Ашигт малтмалын тухай хуулийн төслүүдийг УИХ-аар хэлэлцэж байна. Эдгээр хууль эрх зүйн баримтыг баталсны дараа хууль, тогтоомжийг олон нийтэд сурталчлах, уул уурхайн салбарт бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх, нэмүү өртөг шингэсэн инноваци нэвтрүүлсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд цаашид хэрхэн тогтвортой бодлого баримтлах вэ, эдийн засгийн үр ашгаа хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ гэдэгт гаргалгаа олох зорилготой. Гол нь уул уурхайн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй бүх талыг нэгдсэн ойлголтод хүргэхэд хэлэлцүүлгийн ач холбогдол нь оршиж буй юм. Өөрөөр хэлбэл хамтдаа нэг бодлогоор хөгжил өөд урагшилна гэсэн үг.
- Өнгөрсөн онд Уул уурхайн яам, холбогдох агентлаг, мэргэжлийн холбоодтой хамтын ажиллагаагаа сайжруулахаар гэрээ байгуулсан. Ашигт малтмалын газраас аж ахуйн нэгжүүдтэй хамтын ажиллагаагаа хэр өргөжүүлж байна вэ?
-Геологи, уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй нэлээн ойртож ажиллаж байна. Наад зах нь хууль эрх зүйн таатай орчныг бүрдүүлэх, төрөөс үзүүлж буй үйлчилгээгээ чирэгдэлгүй, хөнгөн шуурхай, нээлттэй, ил тод болгоход анхаарч байна. Компаниудын зүгээс нийгмийн өмнө хүлээсэн үүргээ ухамсарлан хариуцлагатай байх, байгаль орчинд халгүй техник, технологи нэвтрүүлэх, компанийн засаглалаа сайжруулах нь зүйтэй. Тэр утгаараа хувийн хэвшлийнхний нийгмийн хариуцлагыг өндөржүүлэхэд энэ хэлэлцүүлэг гол чиглэл өгөхийн зэрэгцээ үүргээ сайн биелүүлж байгаа компаниудын туршлага, амжилтаас жишээ татна.
-Геологийн эрэл хайгуулыг эрдэм шинжилгээний ажил гэж хэлж болно. Монгол Улсын нөөцийн санг нэмэгдүүлэх, хөрсөн дор хэр баялаг байгааг илрүүлж дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх сангаа арвижуулахад геологи, хайгуулын ажил чухал нөлөөтэй. Орон нутгийн оролцооноос хамааралтай зөрчил гардаг. Хэлэлцүүлгээр энэ асуудлыг хөндөх үү?
-Геологийн алба нь хөрсний, геологийн, усны судалгаа гээд олон тийшээ салбарласан. Тиймээс үүнийг нэгтгэхээр Монгол улсын Геологийн алба байгуулах тухай Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогод тусгасан. "Эрдэс баялгийн салбар-2025” хэлэлцүүлэгт уул уурхайн үйл ажиллагаа эрхэлдэг аймаг, орон нутгийн удирдлагууд, төр, захиргааны хариуцлагатай албан тушаалтнуудыг урьж оролцуулан саналыг нь сонсч, яамны бодлого чиглэлийг танилцуулна. "Уул уурхай ба Хөдөө орон нутаг" гэсэн салбар хуралдаан хэлэлцүүлэгт багтсан учраас энэ үеэр нэгдсэн ойлголтод хүрэх байх.
Б.Заяа
montsame