Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Алтнаас ч илүү үнэтэй БАДАНГА ХҮДРИЙГ төрийн бодлогоор үржүүлье

Алтнаас ч илүү үнэтэй БАДАНГА ХҮДРИЙГ төрийн бодлогоор үржүүлье

 

-МОНГОЛ ОРОНД ХИЧНЭЭН ТОО ТОЛГОЙ БАДАНГА ХҮДЭР ҮЛДСЭН НЬ ТОДОРХОЙГҮЙ БАЙНА-

 "...Хүнээс илүү ханилна гээд

Хүдрийн заарыг шингээсэн юм аа хө...” хэмээн дуулдаг. Заар гэгч зүйлээсээ болж тоо толгой нь устаж буй, магадгүй манай оронд дууссан ч байж мэдэх баданга хүдрийн талаар энэ удаагийн нийтлэлийг хүргэж байна.

XIII зууны үед жуулчин Марко Поло монголчууд хүдрийн заарыг эмчилгээ болон тансаг үнэртэнд хэрэглэдэг тухай тэмдэглэсэн байдаг. Тансаг үнэрт заар нь гирээ буюу эр хүдрээс ялгардаг хар хүрэн өнгийн цавуу шиг өтгөвтөр бодис юм. Хүдэр нь "Улаан ном”-д орсон Монгол оронд болоод дэлхийд нэн ховордсон, дархан цаазтай амьтан. Тархац нутагтаа тоо толгой нь цөөрсөн, ашиглах нөөцгүй, устах аюул нүүрлээд буй юм.

huderМанай улс 1988 онд Хүдэр судлалын эрдэм шинжилгээний станц байгуулж, үе үеийн эрдэмтэн судлаач тэнд ажиллаж, судалсаар ирсэн. Гэвч өнөөдөр энэ амьтныг хамгаалдаг, судалдаг эрдэмтэн судлаачид алга, ойрын жилүүдэд хийгдсэн судалгаа байхгүй гэж Шинжлэх ухааны академийнхан хэлж буй юм.

Тоо толгойн хувьд 1970-аад оны үед 45 мянга гэж тоологдож байсан албан бусаар 2010 онд 6500 тоо толгой гэж тоологдож байжээ. Элбэг тохиолддог Хэнтийд тусгайлан хийсэн судалгаагаар 1000 га тутамд 21-35 хүдэр тоологдсон байна. Өнөөдөр монгол оронд хичнээн тоо толгой баданга хүдэр үлдсэн нь тодорхойгүй байгаа юм.

Хүдрийн заар маш үнэтэй түүхий эд, шар алтнаас ч илүү үнэтэй. Азийн орнуудад уламжлалт анагаах ухаанд, Европын орнуудад тансаг үнэртэн бэлтгэхэд өргөн ашигладаг учраас экспортын үнэтэй бараанд зүй ёсоор ордог. Мөн энэ амьтны  мах, арьс, үс, соёо, хоргол, сүү зэрэг олон зүйлийг нь ашиглаж болдог байна.

Монгол Улсад хүдрийн заарыг ихэвчлэн хүний биеийн төв, захын мэдрэх эрхтэнийг сэргээх, цусны эргэлтийг сайжруулах, эд эрхтэний үрэвслийг багасгаж, өвчин намдаах, халуун бууруулах зориулалтаар ашигладаг.

Дэлхийн бусад орнуудад хүдрийг хамгаалах, шар алтнаас үнэтэйд тооцогдож буй заарыг амьтанд нь халгүйгээр ашиглах, хиймлээр гарган авах ажлуудыг төрөөс нь бодлоготойгоор дэмждэг. Гэтэл манай улс цөөн хэдхэн үлдсэн хүдрээ хамгаалж чадахгүй, ашиг хонжоо хайгч хулгайн анчдад хядуулаад дуусч байна.

Хүдрийн заар 25-хан грамм жинтэй. Бусад улс орнууд хүдрийг нойрсуулж байгаад заарыг нь авдаг бол манай оронд шууд л алчихдаг нь дэндүү харамсалтай.

Монгол Улсын төр сүүлийн үед гадаад валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхэд онцгой ач холбогдолтой хэмээн өнгөрсөн жилээс "Алт-2” хөтөлбөрийг 2020 он хүртэл хэрэгжүүлэхээр болж, алтны компаниуд хаа сайгүй ухаж сэндийчих болсон. Гэтэл манай оронд алтнаас үнэтэй заар гэгч зүйлийг ялгаруулдаг баданга хүдэр хэмээх амьтан байна.

Энэ амьтныг Монголын төр 2000 оноос хойш эрдэмтэн судлаачдынхаа үгийг сонсож бодлоготойгоор дэмжиж, өсгөж үржүүлсэн бол шар алтнаас илүү ашиг өгдөг экспортын бүтээгдэхүүнтэй болох боломж бүрэн байсан. Учир нь хүдрийн жинхэнэ заар орсон сүрчиг дэлхийд маш өндөр үнээр зарагддаг. Хүдрийн заар нь сүрчигний найрлагад орохоороо маш дулаахан, тослог, өтгөн, мансууруулам мэдрэмжийг хүнд төрүүлдгээс гадна үнэр барих чадварыг дээшлүүлдэг хамгийн чухал материал болдог аж. Гэхдээ 1979 оноос сүрчигний найрлагад жинхэнэ заар ашиглахыг хориглосноос хойш химийн аргаар гарган авдаг болжээ.

-БАДАНГА ХҮДЭР 10-12 ЖИЛ НАСАЛДАГ-

Баданга хүдэр нь олон улсын хэмжээнд "эмзэг”, бүс нутгийн хэмжээнд "устаж болзошгүй” хэмээн үнэлэгдсэн. Манай улсад 1953 оноос агнахыг хуулиар хориглосон. Амьтны тухай хуулиар нэн ховор амьтнаар, Монгол Улсын "Улаан ном”-д, зэрлэг амьтан ба ургамлын аймгийн ховордсон зүйлийг олон улсын хэмжээнд худалдаалах тухай конвенцийн II хавсралтад тус тус бүртгэгджээ. Экологийн үнэлгээ нь 3-3.5 сая төгрөг байдаг.

Хүдэр нь бугын овог, салаа туурайтны багт хамаарах бөгөөд 6-7 төрлийн мал, амьтны шинж байдлыг агуулсан өвсөн тэжээлтэн. Хүрэн бор зүстэй, хондлой, зоо нуруу, биеийн хоёр талаар бүдэгхэн шар толбуудтай. Шанаандаа хоёр цагаан зураас бүхий сааралдуу толботой, урт нь нэг метр, өндөр нь 60 см, дээд уруулын доороос 7-10 см урт хоёр соёо цухуйсан байдаг. Нийт 40 гаруй зүйлийн ургамлаар хооллохоос гадна хуш модны хаг, ойн хөвд зэрэгт дуртай. Жилд нэг, заримдаа хоёр жилд нэг удаа төллөдөг. Голдуу ихэр шовшоорой төрүүлнэ. Сүрэглэдэггүй. Шовшоорой нь хоёр сар гаруй хөхүүл байна. Аюул тохиолдох, айж сандрахдаа исгэрэх, уйлах мэт дуугардаг байна. Хүдэр дээд тал нь 10-12 жил насалдаг ажээ.
Эх сурвалж: Medee.mn
Алтнаас ч илүү үнэтэй БАДАНГА ХҮДРИЙГ төрийн бодлогоор үржүүлье
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Ашигт малтмалын асуудлаар АНУ-тай хэлэлцэх баг бүрдүүлж байна

 Украины эрх баригчид АНУ-тай байгуулах ашигт малтмал ашиглах тухай ...

Өчигдөр, 17:06
Алтны үнэ 3000 ам.доллароос доошилж буурчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 7 /TASS/. Нэг унц алтны ...

Өчигдөр, 13:45
“Алтайн Хүдэр” компани байгаль орчинд учруулсан хохиролд 10 тэрбум, 800 сая төгрөг төлнө

 Р.Базарын "Алтайн Хүдэр” компани байгаль орчинд учруулсан хохиролд ...

Өчигдөр, 11:18
Газрын ховор элемент уран биш

 Монголын уул уурхайн салбарт сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд уран ...

Өчигдөр, 10:16
Газрын тосны үнэ 2022 оноос хойших хамгийн өндөр дүнгээр буурч, баррель нь $67 болов

 OPEC-ийн Өргөтгөсөн бүлэг V сарын олборлолтоо гурав дахин нэмэгдүүлнэ ...

2025 оны 04 сарын 04, 18 цаг 06 минут
ОПЕК+ бүлгийн орнууд олборлолтоо эрс нэмэгдүүлнэ

 БЕРЛИН, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 4 /DW/. АНУ-ын Ерөнхийлөгч ...

2025 оны 04 сарын 04, 11 цаг 26 минут
Висмут металлын үнэ хоёрдугаар сараас хойш 500 хувиар өслөө

 Будгаас батлан хамгаалах хүртэлх аж үйлдвэрийн салбаруудад ...

2025 оны 04 сарын 03, 13 цаг 54 минут
2025 оны 04 сарын 02, 12 цаг 34 минут
2025 оны 04 сарын 02, 11 цаг 28 минут
Далайн гүнээс 100 сая тонн нөөцтэй газрын тосны ордыг илрүүлжээ

 Гуравдугаар сарын 31-нд Хятадын үндэсний тэнгисийн нефтийн ...

2025 оны 04 сарын 02, 10 цаг 36 минут
Ураны үнийн савлагаа “Орано Майнинг”-тай хийсэн гэрээнд нөлөөлөх үү

 Сүүлийн жилүүдэд дэлхийн ураны зах зээлд эрэлт, нийлүүлэлтийн ...

2025 оны 04 сарын 01, 09 цаг 41 минут
2025 оны 03 сарын 31, 21 цаг 49 минут
Зэсийн үнэ тогтворжиж байна

 Зэсийн үнэ өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс өсөлттэй буюу энэ онд оргил ...

2025 оны 03 сарын 31, 20 цаг 42 минут
Багануурын уурхайд амиа алдсан хоёр хүн метилийн спирт уусан байж болзошгүй байна

  Багануурын нүүрсний уурхайд хоёр хүн нас бараад байна. Зургаан хүн ...

2025 оны 03 сарын 31, 13 цаг 07 минут
Д.Трамп Оросын нефтийн экспортод шинэ татвар ногдуулна гэжээ

  АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Оросын талын буруугаас болж ...

2025 оны 03 сарын 31, 13 цаг 06 минут
Газрын ховор элемент уран биш тусдаа ойлголт

 Монголын уул уурхайн салбарт сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд уран ...

2025 оны 03 сарын 31, 10 цаг 12 минут
Төмрийн баяжмалын арилжаа амжилттай байгаа ч нүүрсний арилжаа зогсонги хэвээр байна

 Уул уурхайн биржээр энэ долоо хоногт "Монголросцветмет” ТӨҮГ-аас ...

2025 оны 03 сарын 30, 09 цаг 48 минут
2025 оны 03 сарын 29, 14 цаг 29 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Сүүлийн дөрвөн жилд экспортын орлого 2 дахин өсөж, ДНБ 80.0 их наяд болж нэмэгдсэн

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Монгол Улсыг 2021-2025 онд ...

2025 оны 03 сарын 29, 13 цаг 31 минут
Гүний уурхайд олон улсад өрсөлдөх боловсон хүчин бэлтгэж эхэллээ

Рио Тинто групп Австралийн Квинсландын Их сургуультай хамтран уул уурхайн ...

2025 оны 03 сарын 28, 10 цаг 23 минут
2025 оны 03 сарын 27, 20 цаг 04 минут
2025 оны 03 сарын 27, 13 цаг 36 минут
Австралийн “Jade Gas Holdings” компани говиос метан хийн үлэмж нөөц илрүүлэв

 Манай улсад үйл ажиллагаа явуулдаг Австралийн Хөрөнгийн биржид ...

2025 оны 03 сарын 27, 13 цаг 20 минут
2025 оны 03 сарын 26, 17 цаг 51 минут
2025 оны 03 сарын 26, 17 цаг 40 минут
Ц.Туваан: "Ачит ихт" ХХК эзэмшил хувиасаа төрд буцаан олгох хэлэлцээнд орж эхэлсэн

  Төрийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн стратегийн орд газруудын 34-50 ...

2025 оны 03 сарын 26, 14 цаг 00 минут
Б.Жавхлан: Нүүрсний төмөр замын тээврийн зардлыг 50 хувиар буурууллаа

  Засгийн газраас байгуулсан экспортыг эрчимжүүлж, валютын нөөцийг ...

2025 оны 03 сарын 26, 09 цаг 23 минут
МХБ-ээр арилжсан нүүрсний биет хэмжээ I-II сард өмнөх оны мөн үеэс огцом буурлаа

 Эсрэгээрээ төмрийн баяжмалын арилжаа эрчимжиж, эсрэгээрээ 6 дахин ...

2025 оны 03 сарын 25, 16 цаг 43 минут
2025 оны 03 сарын 25, 14 цаг 56 минут
Түүхий нүүрсний үнэ буурсан ч баяжуулсан нүүрсний эрэлт хэвээр байна

 Манай улсын нүүрсний гол худалдан авагч болох БНХАУ нүүрсний ...

2025 оны 03 сарын 25, 10 цаг 31 минут
Газрын тосны үнэ цаашид ч буух төлөвтэй байна

 Өнгөрсөн онд брент газрын тос баррель нь 85 ам.долларт хүрч, ...

2025 оны 03 сарын 25, 10 цаг 30 минут
Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил холболтын хэлэлцээрийг МАН-ын бүлэг 100 хувь дэмжлээ

  УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаанаар Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын ...

2025 оны 03 сарын 24, 19 цаг 03 минут
“Ухаахудаг”-аас ухарвал Засгийн газар унасантай адилхан болно

  Монголын төрийн тогтолцоо буюу институциудын “ажил үүргийн ...

2025 оны 03 сарын 24, 08 цаг 46 минут
2025 оны 03 сарын 21, 12 цаг 27 минут
Нүүрсний экспортыг 120 биш 91 сая тоннд хүргэх боломжтой

 Манай улсын хувьд нүүрсний экспортын хэмжээг энэ онд 83 сая тоннд ...

2025 оны 03 сарын 21, 08 цаг 46 минут
Б.Жавхлан: БНХАУ-д нүүрсний эрэлт уналаа уналаа гэхэд таван хувиар л буурсан

 Сангийн сайд Б.Жавхлан Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан ...

2025 оны 03 сарын 20, 12 цаг 33 минут
Нүүрс, зэсийн баяжмал, төмрийн хүдэр арилжаалах журмыг батлав

 Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 6 ...

2025 оны 03 сарын 20, 11 цаг 53 минут
"Эрдэнэс Тавантолгой"-н 70 гаруй ажилчин хоолны хордлогод оржээ

  Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын нутаг дэвстгэрт үйл ажиллагаа ...

2025 оны 03 сарын 20, 11 цаг 45 минут
2025 оны 03 сарын 20, 10 цаг 45 минут
Хийн хоолойгоор эрчим хүч биш “эрлэгийн элч” орж ирэх вий!

 Засгийн газар өнгөрсөн долоо хоногт Тусгай үүрэгт Элчин сайд гэх ...

2025 оны 03 сарын 20, 09 цаг 33 минут
Нүүрсний үнэ цаашид ч буурна

 Дэлхийн зах зээл дээр нүүрсний үнэ энэ онд мөн ирэх онд ч үргэлжлэн ...

2025 оны 03 сарын 19, 18 цаг 30 минут
БНХАУ иргэдийн хэрэглээг сэргээх амлалт өгч, зэсийн үнэ сүүлийн 5 сарын дээд түвшинд хүрлээ

 Дэлхийн металлын хамгийн том хэрэглэгч БНХАУ хэрэглээний зах зээлээ ...

2025 оны 03 сарын 19, 14 цаг 54 минут
2025 оны 03 сарын 19, 13 цаг 16 минут
2025 оны 03 сарын 18, 15 цаг 38 минут
Хятад импортын нүүрсний хяналтаа чангаруулж, чанаргүй нүүрсийг хязгаарлана гэж мэдэгдлээ

 2024 он бол манай улсын уул уурхайн салбарт тэр дундаа нүүрсний ...

2025 оны 03 сарын 18, 14 цаг 15 минут
Трампын үүсгэж буй тодорхойгүй байдал алтны эрэлтийг нэмлээ

 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Доналд Трампаас үүдэлтэй улс төр, эдийн засгийн ...

2025 оны 03 сарын 18, 12 цаг 01 минут
Хятадын компаниуд энэ сард Оросын газрын тосноос зайлсхийв

  Хятадын төрийн өмчит газрын тосны компаниуд энэ сард Оросын ...

2025 оны 03 сарын 17, 16 цаг 16 минут
2025 оны 03 сарын 17, 15 цаг 49 минут
"Neptune" пуужингаар Оросын нефтийн үйлдвэрт цохилт өгчээ

 Украинд үйлдвэрлэсэн алсын тусгалын "Neptune" пуужинг амжилттай ...

2025 оны 03 сарын 17, 11 цаг 43 минут
Бүх төрлийн үйлчилгээний төлбөр, хураамжийг нэмэгдүүлэхгүй байхыг үүрэг болголоо

  Засгийн газрын хуралдаанаар олон улсын тарифын хямрал, ...

2025 оны 03 сарын 14, 18 цаг 46 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани