Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт эдийн засагт жин дарна

 
Улаанбаатар/МОНЦАМЭ/.Уул уурхайгаас хамааралтай эдийн засагтай манай улсын хувьд эрдэс баялгийн бүтээгдэхүүний үнийн  өсөлт өгөөжөө өгснийг тоон үзүүлэлтүүд илэрхийлж байна.
Эрдэс баялгийн салбарынхны ашиг орлого өсч, энэ хэрээр экспорт тэлж эдийн засагт жин дарсныг статистик үзүүлэлтээс харж болохоор байна.
Тодруулбал 2018 оны эхний хагас жилд экспорт өмнөх оны мөн үеэс 475,6 сая ам.доллараар өсөхөд эрдэс бүтээгдэхүүний экспорт 472,1 сая ам.доллараар өссөн нь голлох нөлөөг үзүүлжээ. Улмаар уул уурхайн салбарын ашиг орлогын дийлэнхийг хар алт буюу нүүрс бүрдүүлж байгаа юм. Тухайлбал энэ оны эхний дөрвөн сарын байдлаар нүүрс олборлолт 295.9 тэрбум төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 35.4 хувиар өсчээ.
Уул уурхайн салбарын өнгийг тодорхойлогч компаниудын үйлдвэрлэл, ашиг орлогын үзүүлэлт эл салбарыг хааш чиглэх вэ гэдгийг илэрхийлэгч гол  луужин юм. Тэгвэл түүхий эдийн зах зээлийн гол тоглогч болох зэсийн баяжмал өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сартай харьцуулбал  10.8 мянган тонноор, төмрийн хүдрийн баяжмал 133,2  мянган тонноор,  хайлуур жоншны баяжмал 7.6 мянган тонноор өссөн байна. Энэ мэтчилэн эрдэс баялгийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл өсч, ашиг орлого нь нэмэгдснээр 2018 оны эхний дөрвөн сард улсын төсөвт 694,8 тэрбум төгрөгийн татварыг төвлөрүүлж эдийн засагт хүч сэлбэжээ. 
Дээрх үзүүлэлтээс ирэх жилүүдийн түүхий эдийн зах зээлийн боломж, өнгө төрхийг тольдож болохоор байгаа юм. Түүнчлэн Дэлхийн банкнаас Монгол Улсын эдийн засгийг 2018 онд 3.1 хувиар өсөх таамаглал дэвшүүлсэн. Харин дотоодын шинжээчид болон эдийн засгийн нөхцөл байдлыг харахад Монгол Улсын эдийн засаг 2018 онд илүү эрчимжиж, олон улсын таамаглалыг давах хандлагатай байна. Ингэхдээ нийт эдийн засагт үлэмж нөлөөтэй уул уурхайн түүхий эд болох зэс, алт, нүүрсний үнэ өсөлттэй байгааг шинжээчид онцолсон. Мөн Азийн хөгжлийн банк 2017 онд нүүрсний экспорт, уул уурхайн хөрөнгө оруулалт сайжирснаар Монголын эдийн засагт өсөлт авчирсан нь 2018, 2019 онуудад үргэлжилнэ хэмээн мэдэгдээд байгаа. Уул уурхайн салбарын хөрөнгө оруулалт, ялангуяа Оюу Толгойн далд уурхайн хөгжүүлэлт нь өсөлтийг дэмжих гол хөдөлгүүр хэвээр байх болно гэдгийг тэд чухалчлав.
  Үүнтэй зэрэгцэн Засгийн газар уул уурхайн салбарын шинэ нөөц боломжийг эрэлхийлж хэд, хэдэн шийдвэрийг гаргасан нь нийгэмд "ногоон” гэрэл асаагаад байна. Тодруулбал Засгийн газраас Тавантолгойн орд газрыг эрчимжүүлэх, эдийн засгийн эргэлтэд оруулах тогтоолын төслийг өргөн барьж, УИХ баталсан нь нүүрсний үнэ өндөр цонх үеийг ашиглан мега төслүүдийг хөдөлгөх эхлэлийг тавьж буйгаараа онцлогтой.
 
 
Тавантолгойг тойрсон дэд бүтэц дээр түшиглэн баяжуулах үйлдвэрээ барьж, жилдээ нэмүү өртөг шингэсэн 30  сая тонн нүүрсийг олон улсын зах зээл дээр гаргах боломжийг эрэлхийлж байна. Улмаар олон жил ярьсан төмөр замын асуудлыг гацаанаас гаргахаар зэхлээ. Өөрөөр хэлбэл Тавантолгой Зүүнбаян чиглэлийн 420, Тавантолгой Гашуун сухайтын 259 км төмөр зам, хүчитгэсэн суурьтай Тавантолгой Гашуун сухайт чиглэлийн хүнд даацын авто машин тээвэр хийх 260 орчим км авто зам, Тавантолгой- Оюутолгой Ханги мандалын чиглэлийн авто замаас эхлээд дагалдах төслүүдийг өрнүүлэх юм.
Тавантолгойн бүлэг орд 7.4 тэрбум тоннын нөөцтэй гэсэн судалгаа бий. Үүнээс 5.1 тэрбум тонн нь коксжих нүүрсний үндсэн нөөц эзэлж байгаа бол 1.9 тэрбум тонн нь эрчим хүчний өндөр чанарын нүүрс гэсэн тооцоог 2011 онд гаргасан байдаг.
Тавантолгой төсөл хэрэгжиж эхэлснээр жилдээ 400-1.1 тэрбум ам.долларын орлого орж ирэх төдийгүй экспортоос орох орлого жилдээ 2.8 тэрбум ам.доллараар өсөх эерэг тооцооллыг Сангийн яам гаргажээ. 
Уул уурхайн салбарын хувьд 180 хоногийн дотор IPO босгох бэлтгэл ажлыг хангаж 2018 оны төгсгөлд УИХ-д танилцуулах үүргийг салбарын яам болон Сангийн яам хүлээгээд байгаа. Тавантолгойн  IPO  олон улсын хөрөнгийн зах зээлээс 30 сая тонн нүүрс баяжуулах үйлдвэрийн үнэ цэнэд оршиж байна хэмээн Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн сайд Д.Сумъяабазар мэдэгдснээр  олон улсын зах зээлд IPO босгох тоолуур эхэлсэн гэж хэлж болно. Ийнхүү компанийн 30 хувийн хувьцааг олон улсын зах зээлд арилжаалах нь тодорхой болж Хонгконг, Нью-Йорк, Шанхай, Токио, Торонтогийн хөрөнгийн биржүүд ямар үнэлгээ өгөх вэ гэсэн хүлээлт нийгэмд үүслээ.  Эдүгэ төр Эрдэнэс-Тавантолгойн  78.9 хувийг эзэмшиж байгаа бол иргэд 21 486, аж ахуйн нэгж 0.05  хувийг эзэмшдэг байна. 30 хувийг арилжаанд оруулснаар иргэдэд эзэмшлийн хувьцаагаа борлуулах эрх нь  нээгдэнэ гэдгийг албаныхан онцолж байна.
 
Түүнчлэн Монгол Улс сард 40-50 сая ам.долларын газрын тос импортолдог бөгөөд жилд 600 орчим сая ам.долларыг гадагшаа урсгаж байна. Энэ хэрээр  валютын ханшид нөлөөлж хэлбэлзэл үүсгэхээс эхлээд  хомсдол, өргөн хэрэглээний барааны үнэ дагаж өсдөг гээд олон зовлонг тоочсоор ирсэн ч монголчууд боловсруулах үйлдвэртэй болж чадаагүй. Тэгвэл энэ Засгийн газар өнгөрсөн зургадугаар сарын 22-нд Дорноговь аймгийн Сайншанд сумаас зүүн хойд зүгт 18 км-т орших Алтанширээ сумын нутаг дэвсгэрт Газрын тосны боловсруулах үйлдвэр байгуулах ажлыг эхлүүлж, дэд бүтцийн барилгын ажлын суурийг тавилаа. БНЭУ-ын Засгийн газрын Монгол Улсад олгож буй нэг тэрбум ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийн санхүүжилтээр барих энэхүү үйлдвэрийн бүтээн байгуулалт хоёр үе шаттай өрнөх аж.
 
 
Засгийн газрын тэргүүн газрын тосны ордын байршил, дэд бүтэц, түүхий тосны нөөц зэргийг харгалзан  Алтанширээ сумын нутагт барихаар шийдсэн. 150 га талбайд барьж буй тус үйлдвэрийн эхний тогтоогдсон түүхий эдийн нөөц 40 жил бөгөөд газрын тосны боловсруулах үйлдвэр байгуулах ажлыг 2022 онд бүрэн ашиглалтад хүлээлгэн өгөхөөр төлөвлөж буйгаа мэдэгдсэн.
Ийнхүү олон жил дуншсан газрын тосны үйлдвэр байгуулах ажил гараанаас гарч,  барианд орох л үлдлээ. Сайншандад барих уг үйлдвэр жилд 1.2-1.5 сая тонн түүхий тос боловсруулж, хөрөнгө оруулалтаа 13-15 жилд нөхнө гэсэн тооцооллыг мэргэжилтнүүд гаргаад байна. Газрын тос боловсруулах үйлдвэр ашиглалтад орсноор 507 мянган тонн автобензин, 670 мянган тонн дизелийн, 34 мянган тонн онгоцны түлш, 151 мянган тонн шингэрүүлсэн шатдаг хий, нефтийн кокс үйлдвэрлэхээр зэхэж байна.
Ийнхүү сайн мэдээтэй зэрэгцэн дотоодын хүнд үйлдвэрлэлийн салбарт экспортын үйлдвэрийн тоо нэгээр нэмэгдлээ. Японы "Мegatech" корпораци Цахиур олборлох, баяжуулах үйлдвэрийг Дорноговийн Сайхандулаан суманд орших 400 жилийн нөөцтэй ордод түшиглэн байгуулав."Мegatech" корпораци боловсруулсан түүхий эдээ Япон, БНСУ, БНХАУ-ын зах зээлд нийлүүлэх  бөгөөд тус үйлдвэр сард 200-400 тонныг баяжуулах хүчин чадалтай юм байна.
Энэ мэтчилэн уул уурхайн салбарт гэгээ татаж байна. "Эрдэнэс Тавантолгой”-н хувьцааг олон улсын биржид арилжаалах, улмаар Үндэсний баялгийн сангийн суурийг тавих, олон жил ярьсан төмөр замаа тавих гээд монголчуудад хийх ажил их байна.
 
Б.Заяа
Эх сурвалж: Монцамэ агентлаг

Уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт эдийн засагт жин дарна
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Алтны үнэ 3000 ам.доллароос доошилж буурчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 7 /TASS/. Нэг унц алтны ...

Өнөөдөр, 13:45
“Алтайн Хүдэр” компани байгаль орчинд учруулсан хохиролд 10 тэрбум, 800 сая төгрөг төлнө

 Р.Базарын "Алтайн Хүдэр” компани байгаль орчинд учруулсан хохиролд ...

Өнөөдөр, 11:18
Газрын ховор элемент уран биш

 Монголын уул уурхайн салбарт сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд уран ...

Өнөөдөр, 10:16
Газрын тосны үнэ 2022 оноос хойших хамгийн өндөр дүнгээр буурч, баррель нь $67 болов

 OPEC-ийн Өргөтгөсөн бүлэг V сарын олборлолтоо гурав дахин нэмэгдүүлнэ ...

2025 оны 04 сарын 04, 18 цаг 06 минут
ОПЕК+ бүлгийн орнууд олборлолтоо эрс нэмэгдүүлнэ

 БЕРЛИН, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 4 /DW/. АНУ-ын Ерөнхийлөгч ...

2025 оны 04 сарын 04, 11 цаг 26 минут
Висмут металлын үнэ хоёрдугаар сараас хойш 500 хувиар өслөө

 Будгаас батлан хамгаалах хүртэлх аж үйлдвэрийн салбаруудад ...

2025 оны 04 сарын 03, 13 цаг 54 минут
2025 оны 04 сарын 02, 12 цаг 34 минут
2025 оны 04 сарын 02, 11 цаг 28 минут
Далайн гүнээс 100 сая тонн нөөцтэй газрын тосны ордыг илрүүлжээ

 Гуравдугаар сарын 31-нд Хятадын үндэсний тэнгисийн нефтийн ...

2025 оны 04 сарын 02, 10 цаг 36 минут
Ураны үнийн савлагаа “Орано Майнинг”-тай хийсэн гэрээнд нөлөөлөх үү

 Сүүлийн жилүүдэд дэлхийн ураны зах зээлд эрэлт, нийлүүлэлтийн ...

2025 оны 04 сарын 01, 09 цаг 41 минут
2025 оны 03 сарын 31, 21 цаг 49 минут
Зэсийн үнэ тогтворжиж байна

 Зэсийн үнэ өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс өсөлттэй буюу энэ онд оргил ...

2025 оны 03 сарын 31, 20 цаг 42 минут
Багануурын уурхайд амиа алдсан хоёр хүн метилийн спирт уусан байж болзошгүй байна

  Багануурын нүүрсний уурхайд хоёр хүн нас бараад байна. Зургаан хүн ...

2025 оны 03 сарын 31, 13 цаг 07 минут
Д.Трамп Оросын нефтийн экспортод шинэ татвар ногдуулна гэжээ

  АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Оросын талын буруугаас болж ...

2025 оны 03 сарын 31, 13 цаг 06 минут
Газрын ховор элемент уран биш тусдаа ойлголт

 Монголын уул уурхайн салбарт сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд уран ...

2025 оны 03 сарын 31, 10 цаг 12 минут
Төмрийн баяжмалын арилжаа амжилттай байгаа ч нүүрсний арилжаа зогсонги хэвээр байна

 Уул уурхайн биржээр энэ долоо хоногт "Монголросцветмет” ТӨҮГ-аас ...

2025 оны 03 сарын 30, 09 цаг 48 минут
2025 оны 03 сарын 29, 14 цаг 29 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Сүүлийн дөрвөн жилд экспортын орлого 2 дахин өсөж, ДНБ 80.0 их наяд болж нэмэгдсэн

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Монгол Улсыг 2021-2025 онд ...

2025 оны 03 сарын 29, 13 цаг 31 минут
Гүний уурхайд олон улсад өрсөлдөх боловсон хүчин бэлтгэж эхэллээ

Рио Тинто групп Австралийн Квинсландын Их сургуультай хамтран уул уурхайн ...

2025 оны 03 сарын 28, 10 цаг 23 минут
2025 оны 03 сарын 27, 20 цаг 04 минут
2025 оны 03 сарын 27, 13 цаг 36 минут
Австралийн “Jade Gas Holdings” компани говиос метан хийн үлэмж нөөц илрүүлэв

 Манай улсад үйл ажиллагаа явуулдаг Австралийн Хөрөнгийн биржид ...

2025 оны 03 сарын 27, 13 цаг 20 минут
2025 оны 03 сарын 26, 17 цаг 51 минут
2025 оны 03 сарын 26, 17 цаг 40 минут
Ц.Туваан: "Ачит ихт" ХХК эзэмшил хувиасаа төрд буцаан олгох хэлэлцээнд орж эхэлсэн

  Төрийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн стратегийн орд газруудын 34-50 ...

2025 оны 03 сарын 26, 14 цаг 00 минут
Б.Жавхлан: Нүүрсний төмөр замын тээврийн зардлыг 50 хувиар буурууллаа

  Засгийн газраас байгуулсан экспортыг эрчимжүүлж, валютын нөөцийг ...

2025 оны 03 сарын 26, 09 цаг 23 минут
МХБ-ээр арилжсан нүүрсний биет хэмжээ I-II сард өмнөх оны мөн үеэс огцом буурлаа

 Эсрэгээрээ төмрийн баяжмалын арилжаа эрчимжиж, эсрэгээрээ 6 дахин ...

2025 оны 03 сарын 25, 16 цаг 43 минут
2025 оны 03 сарын 25, 14 цаг 56 минут
Түүхий нүүрсний үнэ буурсан ч баяжуулсан нүүрсний эрэлт хэвээр байна

 Манай улсын нүүрсний гол худалдан авагч болох БНХАУ нүүрсний ...

2025 оны 03 сарын 25, 10 цаг 31 минут
Газрын тосны үнэ цаашид ч буух төлөвтэй байна

 Өнгөрсөн онд брент газрын тос баррель нь 85 ам.долларт хүрч, ...

2025 оны 03 сарын 25, 10 цаг 30 минут
Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил холболтын хэлэлцээрийг МАН-ын бүлэг 100 хувь дэмжлээ

  УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаанаар Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын ...

2025 оны 03 сарын 24, 19 цаг 03 минут
“Ухаахудаг”-аас ухарвал Засгийн газар унасантай адилхан болно

  Монголын төрийн тогтолцоо буюу институциудын “ажил үүргийн ...

2025 оны 03 сарын 24, 08 цаг 46 минут
2025 оны 03 сарын 21, 12 цаг 27 минут
Нүүрсний экспортыг 120 биш 91 сая тоннд хүргэх боломжтой

 Манай улсын хувьд нүүрсний экспортын хэмжээг энэ онд 83 сая тоннд ...

2025 оны 03 сарын 21, 08 цаг 46 минут
Б.Жавхлан: БНХАУ-д нүүрсний эрэлт уналаа уналаа гэхэд таван хувиар л буурсан

 Сангийн сайд Б.Жавхлан Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан ...

2025 оны 03 сарын 20, 12 цаг 33 минут
Нүүрс, зэсийн баяжмал, төмрийн хүдэр арилжаалах журмыг батлав

 Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 6 ...

2025 оны 03 сарын 20, 11 цаг 53 минут
"Эрдэнэс Тавантолгой"-н 70 гаруй ажилчин хоолны хордлогод оржээ

  Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын нутаг дэвстгэрт үйл ажиллагаа ...

2025 оны 03 сарын 20, 11 цаг 45 минут
2025 оны 03 сарын 20, 10 цаг 45 минут
Хийн хоолойгоор эрчим хүч биш “эрлэгийн элч” орж ирэх вий!

 Засгийн газар өнгөрсөн долоо хоногт Тусгай үүрэгт Элчин сайд гэх ...

2025 оны 03 сарын 20, 09 цаг 33 минут
Нүүрсний үнэ цаашид ч буурна

 Дэлхийн зах зээл дээр нүүрсний үнэ энэ онд мөн ирэх онд ч үргэлжлэн ...

2025 оны 03 сарын 19, 18 цаг 30 минут
БНХАУ иргэдийн хэрэглээг сэргээх амлалт өгч, зэсийн үнэ сүүлийн 5 сарын дээд түвшинд хүрлээ

 Дэлхийн металлын хамгийн том хэрэглэгч БНХАУ хэрэглээний зах зээлээ ...

2025 оны 03 сарын 19, 14 цаг 54 минут
2025 оны 03 сарын 19, 13 цаг 16 минут
2025 оны 03 сарын 18, 15 цаг 38 минут
Хятад импортын нүүрсний хяналтаа чангаруулж, чанаргүй нүүрсийг хязгаарлана гэж мэдэгдлээ

 2024 он бол манай улсын уул уурхайн салбарт тэр дундаа нүүрсний ...

2025 оны 03 сарын 18, 14 цаг 15 минут
Трампын үүсгэж буй тодорхойгүй байдал алтны эрэлтийг нэмлээ

 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Доналд Трампаас үүдэлтэй улс төр, эдийн засгийн ...

2025 оны 03 сарын 18, 12 цаг 01 минут
Хятадын компаниуд энэ сард Оросын газрын тосноос зайлсхийв

  Хятадын төрийн өмчит газрын тосны компаниуд энэ сард Оросын ...

2025 оны 03 сарын 17, 16 цаг 16 минут
2025 оны 03 сарын 17, 15 цаг 49 минут
"Neptune" пуужингаар Оросын нефтийн үйлдвэрт цохилт өгчээ

 Украинд үйлдвэрлэсэн алсын тусгалын "Neptune" пуужинг амжилттай ...

2025 оны 03 сарын 17, 11 цаг 43 минут
Бүх төрлийн үйлчилгээний төлбөр, хураамжийг нэмэгдүүлэхгүй байхыг үүрэг болголоо

  Засгийн газрын хуралдаанаар олон улсын тарифын хямрал, ...

2025 оны 03 сарын 14, 18 цаг 46 минут
Б.Жавхлан: Нүүрсний үнэ унаж байгаа ч төсөвт цочрол үүсэхээр хэмжээнд хүрээгүй

  Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаас гарсан шийдвэрийн ...

2025 оны 03 сарын 14, 17 цаг 32 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани