Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

"Оюу толгой"-н төсөл Монголд ямар ашигтай вэ?

 
"Оюу толгой"-н төсөл Монголд ямар ашигтай вэ?Оюу Толгой уурхай бол Монголын уул уурхайн салбар дахь тэргүүлэх компани бөгөөд дэлхийд нөөцөөрөө дээгүүрт бичигддэг. Уг уурхайн гэрээ байгуулагдахаар яригдсан цагаасаа эхлэн маш их маргаан дагуулсан ба гэрээ байгуулагдсаны дараа ч Оюу толгой Монгол улсад чухам ямар үр өгөөж үлдээж, манай улсын хөгжил дэвшилд оруулах ёстой хувь нэмрээ оруулж чадаж байгаа эсэх талаар хэл ам тасралтгүй үргэлжилж байна. 
 
Оюу толгойн ордыг хамтран ашиглах талаар Монгол улсын Засгийн газраас хөрөнгө оруулагч талтай харилцан тохиролцож 2009 оны сард 10  Хөрөнгө оруулалтын болон Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ байгуулсан ба 2011 оны 06 сард Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээг тодотгосон байдаг. 
 
Оюу толгой ХХК-ийн эзэн хийгээд олборлолтыг гүйцэтгэгч нь Нидерланд, Люксембург, Британийн Виржин арлууд зэрэг татварын диваажингуудад бүртгэлтэй олон охин компани бүхий өмчлөлийн бүтцээрээ дамжуулан хяналтаа тавьж захирдаг Рио Тинто бөгөөд МУ-ын Засгийн газар Оюу Толгой уурхайд цөөнх буюу 34%-ийн эзэмшилтэй.  Уг төсөл Монголын талд үр өгөөжөө өгөхгүй байгааг баталсан хамгийн сүүлийн жишээ гэвэл 2018 оны 1 сард Нидерланд улсад төвтэй SOMO буюу Үндэстэн дамнасан корпорациудыг судлах төвийн, ОТ-н Хяналт ТББ-тай хамтран гаргасан тайланд дурдсан Рио Тинтогийн татвараас зайлсхийсэн явдал болж байна.

Уг тайланд "Рио Тинто МУ-ын Засгийн газарт ашиг сонирхолд нь нийцэхгүй гэрээ хэлцэлүүдийг шахан гарын үсгийг нь тавиулж чадсан ба ингэснээрээ Монгол, Канадад төлөх үлэмж хэмжээний татвар төлөлтөөс байнга зайлсхийх боломж бүхий татвараас бултах тогтолцоог бий болгон хамгаалж ирсэн” гэсэн байна.

Уг тайлангийн дагуу Рио Тинто ХХК нь татвараас бултах хууль бус схем зохион Монголын засгийн газарт төлөх 230 сая ам.доллар, Канадын засгийн газарт төлөх 470 сая ам.долларыг татвараас гувчуулсан талаар баримттайгаар дурдсан байна (Уг тайланг монгол болон англи хэл дээр татан авч танилцах боломжтой).  Монголын Засгийн газартай байгуулсан Хөрөнгө оруулалтын гэрээгээр дараах албан татваруудыг тогтворжуулсан ба энэ нь Оюу толгой төслийн хөрөнгө оруулагч нарт томоохон татварын хөнгөлөлтүүдийг авч манай улсын Засгийн газраас ногдуулах татварыг ихээхэн бууруулсан байдаг.

Үүнд аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар (ААНОАТ), гаалийн албан татвар, нэмэгдсэн өртгийн албан татвар (НӨАТ), онцгой албан татвар, ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр, үл хөдлөх хөрөнгийн татвар, зарим бүтээгдэхүүнүүдийн үнийн өсөлтийн албан татвар зэрэг нэр төрлийн татварууд багтаж байгаа ба эдгээрт хамааралтай зарим татвар хураамжуудыг орхигдуулсан гэх мэт ноцтой асуудлууд байдаг.
 
Уг гэрээний асуудал нь зөвхөн дээрхээр зогсохгүй анхны ТЭЗҮ-ний дагуу хөрөнгө оруулалт хийгдээгүй, анхны тооцоо болох 4.7 тэрбум доллараас 7.1 доллар хүртэл өсч (Рио Тинтогийн удирдлагуудын мэдээлж буйгаар 6 тэрбум гэсэн зөрөөтэй тоо хэлдэг байна)  их хэмжээгээр давсан.  Ийнхүү хөрөнгө оруулалт давснаас болж Монголын талын хөрөнгө оруулалт буюу зээлийн хэмжээ анхны тооцоолж байснаас үлэмж ихэсч, ногдол ашиг авах хугацаа маш ихээр хойшилсон зэрэг асуудлууд байнга яригддаг.

Рио Тинтогийн талаас ийнхүү хөрөнгө оруулалтын зардал анхны тооцооллоос их хэмжээгээр давсныг  тайлбарлаж чадахгүй байгаа ба НӨАТ-ыг оруулж тооцсон байсан гэх мэт тайлбар өгдөг нь маш үндэслэлгүй байдаг. Оюу толгой ХХК татвар хураамжаар дамжуулан МУ-ы н эдийн засагт хамгийн их хувь нэмэр оруулж байгаа талаар байнга сурталчилдаг боловч ордны нөөц болон олборлолтын хувьтай нь харьцуулахад энэ нь харьцангуй бага юм.

Нөөцийн хувьд ОТ-н уурхайгаас 3-4 дахин бага Эрдэнэт үйлдвэр гэхэд 2017 онд 518 тэрбум төгрөгийн татварыг улсын төсөвт хуримтлуулсан байхад, Оюу толгой ХХК нь бараг хоёр дахин бага буюу 283 тэрбум төгрөгийг татварт төлсөн байна.
 
Оюу толгой төслийн эдийн засгийн шууд өгөөж нь дээр цухас дурдсанчлан зохист хэмжээнээс маш бага байдгаас гадна эдийн засагт үзүүлэх дам нөлөө нь ч тийм ихгүй юм.

Төсөл Монголын олон үндэсний компаниудыг ажиллуулан, тэдгээр компаниудын ашигт ажиллагааг хангаж эдийн засагт дам хувь нэмэр оруулдаг хэмээдэг боловч энэ нь хангалттай хэмжээнд байж чаддаггүй аж. Учир нь төслийн өндөр ашиг бүхий тендер, ажлуудын ихэнхийг гадаадын хөрөнгө оруулалт бүхий ялангуяа, Австрали, Канадын хөрөнгө оруулалт ихтэй компаниуд авдаг байна.

Энэ нь  Монголын хөрснөөс гарч буй баялаг эргээд Монголын үндэсний аж ахуйн нэгжүүдэд бус гадны хөрөнгө оруулагчдад очиж байгаагийн тод жишээ юм. Мөн түүнчлэн тус компани орон нутагт маш их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийж, орон нутгийн хөгжлийг дэмждэг талаар ярьдаг ч газар дээр нь очоод танилцахад орон нутгийн хөгжилд төдийлөн ахиц дэвшил гараагүй ба хөгжлийн хамгийн наад захын хөдөлгөх хүч болсон зам харгуй ч тавигдаагүй байгааг харж болно.

Анх 2011 оноос эхлэн өөрийн үйл ажиллагаа явуулж буй Ханбогд сумаас Оюу толгой орд хүртэл мөн Оюу толгойн ордоос Гашуун сухайт боомт хүртэл хатуу хучилттай зам барих төслийн талаар ярьж, төлөвлөн, барилгын ажил эхэлсэн ч энэ төсөл нь одоо хүртэл амжилтгүй явж байгаа аж. Энэхүү замын төсөлд шалгарч барилгын ажилд оролцсон Монголын замын томоохон компаниуд санхүүгийн хүнд байдалд
 
Энэхүү замын төсөлд шалгарч барилгын ажилд оролцсон Монголын замын томоохон компаниуд санхүүгийн хүнд байдалд орж, зарим нь дампуурлын ирмэгт тулан маргаан үүсгэж, уг маргаанууд нь одоо хүртэл шүүхээр явж байгаа баримт мэдээ байдаг. 
 
Тухайлбал өмнөх зам барилгын төсөл дээр улс төрийн оролцоотой шийдвэрээр нөлөө бүхий эрх мэдэлтний компанийг сонгон шалгаруулан ажил гүйцэтгүүлэх болсон ч тухайн компани нь гэрээт ажлыг гүйцэтгэж чадалгүй, олон дахин тендер зарлаж, уг ажил одоо хүртэл дуусаагүй байгаа нь Австрали менежерүүдтэй үгсэн хуйвалдах замаар Оюу толгой төслийг удаашруулж, үргүй зардал нэмж байгаагийн нэг тод жишээ юм.

Гэтэл энэ удаад орон нутгийн өөр нэг зам барилгын ажлын төсөл дээр мөн л улс төрийн нөлөөлөл бүхий компанийг сонгон шалгаруулж өмнөх алдаагаа давтах вий гэдэг болгоомжлол нутгийн иргэдэд байна.
 
Энэ мэтчилэн Рио Тинто ХХК болон түүнийг төлөөлж буй гадаадын менежер, удирдах албан тушаалтнууд нь Оюу толгой төсөл дээр хийгдэж буй ажлуудыг удаашруулж, гацаан, улс төрөөс хамааралтай байлгадаг, мөн Монгол улсын болоод иргэдийн эрх ашигт бус, харин нөлөө бүхий хэдхэн хүмүүс болон Рио тинтогийн явцуу эрх ашигт үйлчилсэн үйл ажиллагаа явуулдаг нь нэгэнт нууц биш болжээ. Ингэх сонирхол хэнд байхыг, эцэстээ энэ бүхэн хэнд ашигтай болохыг уншигч та бүхэн мэргэн оюундаа шүүн тунгаана биз ээ.

"Оюу толгой"-н төсөл Монголд ямар ашигтай вэ?
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Өчигдөр, 21:01
Исланд: Рейкьянесийн хойгт жилийн хугацаанд долоо дахь удаагаа галт уул дэлбэрчээ

  2023 оны арванхоёрдугаар сараас хойш Исланд улсын нутаг дэвсгэрт ...

Өчигдөр, 18:11
Цагаан суварга, Нарийнсухайт, Ухаа худаг ордуудын 34 хувийг Баялгийн санд авна

  Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг газрын хэвлийн баялгийн үр ...

Өчигдөр, 17:51
“Халзан бүрэгтэйн ордыг ашиглах компани, хамгаалах иргэн хоёр хэзээ ч учраа олохгүй”

  “Халзан бүрэгтэйг хамгаалцгаая” түр хорооноос мэдээлэл ...

Өчигдөр, 16:33
2024 он дэлхийн түүхэн дэх хамгийн халуун жил болох магадлалтай гэв

 Дэлхийн цаг уурын байгууллага (WMO) ээлжит "улаан дохио”-гоо ...

Өчигдөр, 13:41
Рио Тинто: Эмэгтэй ажилтнууд дээрэлхэлтэд өртөх тохиолдол өссөөр байна

 Рио Тинтогийн 10 мянга гаруй ажилтны дунд явуулсан судалгаагаар ...

Өчигдөр, 11:37
Өчигдөр, 09:33
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Хятад улстай эдийн засгийн бүх чухал харилцаагаа хөгжүүлэхээр зорьж байна

  Энэ удаагийн айлчлалаар Монгол, Хятад хоёр улс олон жил хүлээгдсэн ...

2024 оны 11 сарын 22, 21 цаг 03 минут
"Занаду Майнз" компани "Сант Толгой"-гоос зэсийн өндөр агууламжтай шинэ бүс илрүүлснээ зарлалаа

 "Занаду Майнз” компани энэ оны 9 дүгээр сард "Сант толгой” төслийн ...

2024 оны 11 сарын 22, 10 цаг 33 минут
2024 оны 11 сарын 22, 10 цаг 25 минут
2024 оны 11 сарын 21, 17 цаг 02 минут
2NE1 хамтлагийн тоглолтыг үзэх хос тасалбарын азтан тун удахгүй тодорно

  Голомт банк 0-22 насны харилцагчдадаа зориулсан GenZ Loyalty аяныг ...

2024 оны 11 сарын 21, 16 цаг 54 минут
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ

 Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд ...

2024 оны 11 сарын 20, 17 цаг 42 минут
2024 оны 11 сарын 19, 21 цаг 24 минут
Goldman Sachs: Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь $3000 болж шинэ дээд түвшинд хүрнэ

 Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь 3000 ам.доллар болж, шинэ дээд ...

2024 оны 11 сарын 19, 14 цаг 54 минут
Д.Далайжаргал: Бид Монголд анх удаа уран олборлож, экспортолно

 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.11.14/ нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 47 минут
2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 41 минут
“Халзан бүрэгтэй”-г тойрсон Монголын төрийн эргэж буцсан шийдвэрүүд

  Монгол Улсад газрын ховор элемент салбарт бодитой үйл ажиллагаагаа ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 31 минут
Уурхайд сайн дураар гацагсдыг гаргаж ирнэ

 Өмнөд Африк дахь орхигдсон алтны уурхайгаас алт, ашигт малтмалын ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 30 минут
Оюутолгой дээр АМНАТ-ийн төлбөрийг 5 хувиар тогтоож, гэрээг тогтворжуулснаа Орано дээр өөрчилнө

 УИХ-ын чуулган нэгдсэн хуралдаанаар Цөмийн энергийн хуулийг энэ цаг ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 05 минут
1970, 1980, 1990-ээд онд төрсөн сансрын нисгэгчид ”сансрын золголт”хийв

10-р сарын 30-ны өдрийн 4 цаг 27 минутад, ӨМӨЗО-ны Эзнээ хошууны Дунфэн ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 58 минут
“Хятад улсыг танин мэдэхүй” Өвөр Монголын соёлын өдрүүдийн үйл ажиллагаа Улаанбаатарт эхлэв

Хятад Монгол хоёр улсын соёлын харилцааг гүнзгийрүүлж хоёр улсын уламжлалт ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 55 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 52 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 28 минут
Хууль бусаар 65 кг цагаан мөнгө, 819.5 грамм алт олборлосон этгээдийг илрүүлжээ

  Эрүүгийн цагдаагийн албанаас Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр сумын нутаг ...

2024 оны 11 сарын 16, 13 цаг 14 минут
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ

  Монгол Улсын Засгийн газар болон МҮХАҮТ-аас ТОП-100 аж ахуйн ...

2024 оны 11 сарын 15, 17 цаг 55 минут
Гашуунсухайтын ГАШУУН СУРГАМЖ!

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн  Шанхайн айлчлалаар олон жилийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 15 цаг 03 минут
Рио Тинто Зэсийн группийн захирлаар Кэти Жексоныг томилжээ

 Их Британийн элчин сайд Б.Энхсүх Рио Тинто компанийн компанийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 57 минут
Ураны суурь АМНАТ-ийг 9 хувь болгох Ц.Даваасүрэн гишүүний санал дэмжигдсэнгүй

УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 03 минут
Алтны үнэ сүүлийн хоёр сарын доод түвшинд хүрчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 15 /Forbes/. Долларын ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 51 минут
Зэсийн ханш буурчээ

 Дональд Трамп болон Бүгд найрамдахчуудын ялалтын дараа металлын зах ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 24 минут
2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 07 минут
АНУ-ын шүүх Оюу толгойтой холбоотой нэхэмжлэлийн заримыг хэрэгсэхгүй болгожээ

 АНУ-ын шүүх Рио Тинто болон түүний гүйцэтгэх захирал асан Жан ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 00 минут
Цаашид алдагдалгүй төсөв батлах чиглэлд анхаарах ёстойг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ санууллаа

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ эхлээд Сангийн яаманд ...

2024 оны 11 сарын 15, 10 цаг 23 минут
Гашуунсухайтын төмөр замын асуудлаар "Чайна Энержи" хариу ирүүлжээ

  Гашуунсухайт-Ганцмод хил дамнасан төмөр замын талаар хийж байгаа ...

2024 оны 11 сарын 14, 16 цаг 46 минут
Mining: Рио Тинто Хятадын батарей солих технологийг Оюу толгойд туршина

 Рио Тинто Хятадын Төрийн эрчим хүчний хөрөнгө оруулалтын ...

2024 оны 11 сарын 14, 11 цаг 26 минут
"Занаду Майнз" 5.5 сая австрали долларын санхүүжилт босгосноо зарлалаа

 Монгол дахь зэс, алтны нөөц бүхий Хармагтай  төсөл дээр ажиллаж ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 59 минут
Зэсийн үнэ буурах төлөвтэй байна

 Энэ онд эхний хагаст зэсийн үнэ өмнөх оны мөн үеийнхээс өсөж 10 ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 48 минут
“Газрын ховор элемент уул уурхайн бизнес биш”

 Халзан бүрэгтэй газрын ховор элементийн төслийн талбайд энэ сарын ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 24 минут
"Газрын тос, байгалийн хий бол бурхны бэлэг"

  Азербайжаны нийслэл Баку хотноо НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 22 минут
“Эрдэнэс Монгол”-ын удирдлагууд хүний амиар мөнгө хийсээр байх уу!

  “Эрдэнэс Монгол” Төрийн өмчит компанид төсөв болон ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 18 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой”-н оффисыг Өмнөговь руу нүүлгэнэ

 УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2024.11.13/ ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 07 минут
Халзан Бүрэгтэйн орд ганц Мянгадын өмч биш

  Халзан Бүрэгтэйн орд газар бол Монгол Улсын өмч. Монголчууд бид ...

2024 оны 11 сарын 13, 13 цаг 20 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ парламентын хяналт, тэнцэл ажиллаж байгааг эергээр харж байна

  Ирэх 2025 оны төсвийн хэлэлцүүлэг өмнөхүүдээс өөрөөр өрнөлөө. ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 46 минут
УИХ-ын нэр хүнд түр унав уу, бүр ойчив уу?

  УИХ-ын 76 гишүүнтэй 32 жил явсан. Сонгууль нь голдуу мажоритар ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 39 минут
Цэц “Эрдэнэт”-ийн 49 хувь эргээд “Монголын зэс корпорац”-д очих замыг нээв үү?!

  Үндсэн хуулийн цэцийн өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гаригт Их ...

2024 оны 11 сарын 13, 10 цаг 13 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ чинь санасандаа хүрч, мөрийн хөтөлбөрөө биелүүлчихлээ

  Өнгөрсөн гучин жилд бид юун дээр алдав. Монголд ардчилал ирсэн нь ...

2024 оны 11 сарын 12, 22 цаг 19 минут
Төсвийн хэлэлцүүлгийн үйл явц 126 гишүүн "үр дүнтэй" гэдгийг тодруулж өгөв үү

  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр УИХ-ын гишүүдийн тоо ...

2024 оны 11 сарын 12, 19 цаг 18 минут
Үндсэн хуулийн реформ ба эрвээхэйн нөлөө….!

  Ямар ч байсан УИХ хуулийн хугацаандаа багтаж улсын төсвөө баталлаа. ...

2024 оны 11 сарын 12, 18 цаг 09 минут
126 гишүүнтэй болох Л.Оюун-Эрдэнийн хүсэл өөрт нь жинхэнэ реформыг тулгав

  "... Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн энэхүү төсөл Монгол Улсын Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 12, 16 цаг 35 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани