- mram.gov.mn
- nea.gov.mn
- keestrackmongolia.mn
- erdenetmc.mn
- southgobi.mn
- mininginvestment.mn
- infomine.mn
- pam.gov.mn
- mn.mno.mn
- mmc.mn
- tsairt.mn
- energyresources.mn
- mongolgazar.mn
- monpolymet.mn
- international.mcs.mn
- erdenesmgl.mn
- tavantolgoi.mn
- mm.gov.mn
- tananimpex.mn
- investor.mn
- entree.mn
- mpi.mn
- absolutemining.mn
- adamasmining.mn
- uuluurhai.mn
- boroogold.mn
- sbt.mn
- ot.mn
- donbass.mn
- tanilgroup.mn
- baganuurmine.mn
- monmag.mn
- mining.mn
- cylpro.mn
- ewater.mn
- mera.mn
- digdog.mn
- guum.mn
- amc.mn
- miningmongolia.mn
- eitimongolia.mn
- mak.mn
- mongoliandiamondtool.mn
- lme.com
- altanrio.com
- bloomberg.com
- infomine.com
- sharyngol.com
- umamisf.com
- cengeolab.com
- noyonshish.com
- zamineservices.com
- tumurlug.e-darkhan.com
- mongolianminingjournal.com
- mnmining.net
Байгалийн Нөөцийн Харти ба "Гэрээ хийх" - Жор 6 /Төрийн өмчийн үндэсний компаниуд/
Уул уурхайн мэдээллийн нэгдсэн портал сайт Орд.мн салбарын эрдэмтэн судлаач, бизнес эрхлэгч, уншигчид та бүхэнд зориулан мэргэжлийн судалгааны эмхтгэлүүдийг эх сурвалжийн зөвшөөрөлтэйгээр цуврал болгон хүргэж байгаа билээ. Энэ удаагийн дугаарт, Байгалийн Нөөцийн харти-н Жор 6-г хүргэж байна.
ЖОР 6
Төрийн өмчит үндэсний компаниуд нь ашиг олох зорилготой, сайтар тодорхойлсон эрх үүрэгтэй, ажлаа тайлагнадаг, хариуцлага үүрэх чадамжтай байх ёстой.
Төрийн өмчлөл бүхий олборлолтын компаниуд байгуулах нь газрын хэвлийн баялагийн нөөц бололцоог хөгжүүлэхэд улс орны стратегийн нэг гол бүрэлдэхүүн хэсэг юм. Энэ төрлийн компани нь хэд хэдэн шалтгаанаар анхаарал татна: Үүнд: хувийн компаниудаас авч байгаа татвар хангалтгүй гэж үзсэн тохиолдолд улс түрээсийн төлбөрийг хадгалан үлдэх; орон нутгийн компаниудад технологи, бизнесийн туршлагыг шилжүүлэх боломжыг бүрдүүлэх; мөн орон нутгийн олборлох үйлдвэрлэлийн салбар болон бусад үйлдвэрлэлийн дундах хамтын ажиллагааны хөгжлийг дэмжих зэрэг замаар шийдвэрт нөлөөлөх. Эдгээр зорилтын аль нь ч тодорхой улсын нөхцөл байдалд тохирч болох ч нэгэн зэрэг хэрэгжих албагүй харин аль тохирох зорилтыг сонгож болно. Олборлох үйлдвэрлэлийн салбар, Засгийн газрын институци хөгжихийн хирээр төрийн өмчит олборлолтын компаниудын зарим чиг үүрэг өөрчлөгдөж болно.
Дээрхи боломжоос гадна, хэрэв эдгээр компаниудын чиг үүргийг буруу тодорхойлсон эсхүл удирдлагын асуудал хангалттай сайн биш бол улсад эрсдэлтэй. Цаашлаад ийм компаниуд иргэдэд ашигтай нөхцөл бүрдүүлэх бус тийм нөхцлийг үгүй хийх түүхэн жишээг давтах магадлалтай.
Төрийн өмчит компанийн үйл ажиллагааны төрөл/үүргийг тогтоох : Улс өөрөө хангалттай чадвартай хийгээд сайн засаглалтай тохиолдолд эдгээр үйл ажиллагааны үүргийг (хайгуул, хөгжүүлэлт, үйлдвэрлэлийг бие даан болон бусад компанитай хамтран ажиллах замаар хийх г.м) гүйцэтгүүлэхээр төрийн өмчит компани бий болгох нь ашигтай байна. Харин дээрхи хоёр хүчин зүйл хангалтгүй тохиолдолд бүтээмж муутай, хувийн сонирхол бүхий төсөл хэрэгжүүлэгчдээр дамжин Засгийн газарт орох орлого хязгаарлагдах эсвэл бүр алдагдал хүлээхэд хүргэж болно. Цаашлаад төрийн өмчит компанид улсын хөрөнгөөр хөрөнгө оруулахад эдийн засгийн төрөлжүүлэлт гэх мэт төрийн бусад бодлогыг хэрэгжүүлэх зардал танагдах талтай.
Хэрэв төрийн өмчит компани тодорхой үүргийнхээ хүрээнд хангалттай эрсдлийн капитал, мэдлэг туршлагагүй тохиолдолд шийдвэр гаргагчдын зүгээс гадны олборлогч компаниудыг хувь эзэмшигчээр оруулах, эсвэл өрсөлдөөнд орол талар бодолцож үзэх хэрэгтэй. Засгийн газраас үндэсний чадавхийг сайжруулахаар эрмэлзэж байгаа бол гадаадын компаниудтай хамтарснаар мэдлэг/туршлага нэвтрүүлэх боломжтой болно.
Хувийн хэвшлийн оролцооноос олж авах үр өгөөж нь төр олсон ашигт нь үндэслэлтэйгээр татвар ногдуулах мөн хувийн компанийн үйл ажиллагаанд эрх зүйн зохицуулалт хэрхэн хийсэн эсэхээс ихээхэн хамааралтай байдаг. Хэрэв дээрхи нөхцөл бэрхшээл биш бол төрийн өмчит компаниуд Засгийн газрийн мэдлэг, туршлагыг нэмэгдүүлэх, "үйлдвэрлэлийн салбарыг харах цонх” хэлбэрээр ажиллаж болно. Төрийн өмчит компани мөн техникийн мэдлэг, туршлагыг Засгийн газрын агентлагт татаж, Засгийн газрын эдгээр функцэд ур чадварын дэмжлэг үзүүлэх боломжтой.
Төрийн өмчит компаниуд нь мөн дотоодын үйлдвэржилтийн өсөлтөд дэмжлэг үзүүлэх чадвартай. Хувийн болон гадны олборлолтын компаниуд орон нутгийн эх үүсвэрээс худалдан авалт хийх, орон нутгийн нийгмийн эрэлтийг зохицуулах зэргээр үндэсний эдийн засагт ашигтай ажиллаж болох хэдий ч тэдгээрийн үйл ажиллагааны шийдвэр нь ашиг олох үндсэн сэдэл дээр үндэслэдэг учраас олборлолтын салбараас улсад бий болох өргөн хүрээний татварын бус эерэг нөлөөллийг үгүйсгэх хандлагатай байдаг. Жишээ нь хувийн компанийг дотоодоос ханган нийлүүлэлт авах шаардлага тавьсан журам нь үүнийг хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ. Хэдийгээр Засгийн газраас төрийн өмчит компанийг дотоодын ханган нийлүүлэлтийн сүлжээ, орон нутгийн чадавхижуулах санг дэмжих зэргээр дээрхи илүү өргөн хүрээний эдийн засгийн зорилтыг дэмжүүлэхээр чиглэл өгч болох боловч энэ нь төрийн өмчит компанийн арилжааны ашгийг бууруулах магадлалтай. Засгийн газар дотоодын ханган нийлүүлэгчдийг цаашид олон улсад өрсөлдөх чадвартай болохыг шаардах, дэмжиж байх нь зүйтэй. Дээрхи арга хэмжээг аваагүй тохиолдолд бүтээмжийн хангалтгүй байдал нь Засгийн газрын олох бодит орлогын хэмжээг бууруулна.
Төрийн өмчит компанийн удирдлагын хэлбэр/ чиг үүрэгт анхаарах : Үйл ажиллагааны чиг үүргийг тодорхойлохын хамтаар татвар цуглуулах, үйл ажиллагаа эрхлэх эрх олгох, мониторинг, кадастрын менежмент зэрэг бодлого тодорхойлох, хууль зүйн асуудалд гүйцэтгэх удирдлагын үүргийг тогтоож өгөх ёстой.
Засгийн газар сонголт хийхдээ аливаа үүрэг хариуцлага бүрийг хэрэгжүүлэхэд хангалттай чадамжтай эсэхээ баталгаажуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс зайлсхийх асуудлуудын тэнцвэрт харьцааг харгалзан үзэх нь зүйтэй. Засгийн газар хангалттай чадавхитай тохиолдолд аливаа сонирхлын зөрчлөөс зайлхийх үүднээс үйл ажиллагааны тодорхой чиг үүрэг бүхий төрийн өмчит компанийг засаглалын чиг үүргээс тусгаарлах хэрэгтэй. Засгийн газрын байгууллага хангалттай чадавхигүй тохиолдолд дутагдалтай байгаа нөөц, мэдлэг туршлагыг нэг байгууллагад төвлөрүүлэх нь зүйтэй. Ямартаа ч Засгийн газраас аливаа сонирхлын зөрчлийг тодорхойлж төрийн өмчит компанийн үйл ажиллагаанд зохих шалгалт хийж байх нь зүйтэй. Энэ шийдэл богино хугацаанд илүү тохиромжтой, харин Засгийн газрын үйл ажиллагаанаас олж авсан мэдлэг туршлагыг төрийн институцид чадавхи бий болгоход ашиглах ёстой. Төрийн аливаа нэгдсэн байгууллага бий болгон эрх мэдэл шилжүүлэхэд ялгаатай ашиг сонирхол саад болохгүй байх "нөөц төлөвлөгөө”-г суулгаж өгөх хэрэгтэй.
Чек –Баланс зарчим бий болгох : Төрийн өмчит компани засаглал, үйл ажиллагааны нэгдмэл үүрэг, хариуцлага хүлээж буй тохиолдолд чек балансын систем нь ашиг сонирхлын зайлшгүй зөрчлийг илрүүлэн гаргахад туслана. Үндсэндээ компанийн зөвлөлийн гишүүд улс төрөөс хараат бус, техникийн мэдлэг боловсрол дээр суурилсан өрсөлдөөнт шалгаруулалтын журмаар томилогдох ёстой. Зөвлөлд Засгийн газрын төлөөллүүдийг сонгохдоо тэнцвэрт байдлыг харгалзан үзэх нь зүйтэй. Нэг талаас эдгээр төлөөллүүд компани-Засгийн газрын харилцааны үндсийг хангаж мөн төрийн өмчит компани дахь эрх мэдлийн хэт төвлөрлөөс урьдчилан сэргийлнэ; харин нөгөө талаас тэд зохих хяналтыг хэрэгжүүлэх техникийн мэдлэг чадвар, цаг хугацаа дутагдсанаас компанийн шийдвэр гаргах үйл явцыг удаашруулах магадлалтай.
Төрийн өмчит компани наад зах нь хувийн компанийн хийдэгтэй ижил стандарт бүхий мэдээллийн ил тод байдлыг бий болгох хэрэгтэй. Төрийн өмчит компани нь олон улсын стандартын дагуу бие даасан аудитын шаардлагаар олон нийтэд нээлттэй санхүүгийн тайланг гаргаж, өмчлөлийн аливаа ашиг сонирхол, түүнд хамаарах гүйлгээг нарийн илрүүлэн гаргаж байх нь зүйтэй. Төрийн өмчит компани төрийн нэрийн өмнөөс газрын тос худалдаалах нь онцгойлон ил тод байдлыг бий болгох хамгийн чухал салбар юм. Олон нийтэд дэлгэх мэдээлэлд компанийн хүлээн авсан газрын тосны хэмжээ, үнэ, зэрэглэл, эзлэхүүн мөн худалдаалагдсан өдрийн он сар зэрэг багтана.
Эцэст нь хууль тогтоогч эсхүл зохих хяналтын агентлагаас байнгын, системтэй хяналтыг төрийн өмчит компанид явуулах хэрэгтэй. Төрийн өмчит компани үйл ажиллагаагаа үр ашигтай үргэлжлүүлэх эрх чөлөөг олгох, улс төрчид, төрийн албан хаагчдын зүй бус хэт их оролцооноос зайлсхийх үүднээс хяналт хэрэгжүүлэх хууль тогтоох эсхүл хяналтын агентлаг нь өдөр тутмын үйл ажиллагаанаас илүү жилийн үйл ажиллагааны дүгнэлт хурал гэх мэт дээд түвшний шийдвэр гаргах процессийг хянах нь зүйтэй.
Чиг үүргийн өөрчлөлтийг зохицуулах : Шинэ сорилтууд тулгарах, компанийн чадамж нэмэгдэхтэй зэрэгцэн төрийн өмчит компаниуд төрийн хувь эзэмшил бүхий компаниас хувийн компанитай хамтарсан үйл ажиллагаа явуулах зэргээр чиг үүргийг дахин тодорхойлж болно. Урт хугацаанд төлөвлөхдөө, үр ашигтай Засгийн газрын институтууд бий болгох, эсхүл хүчирхэг үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны багтаамжыг нэмэгдүүлэхийг дэмжих зорилгоор Засгийн газраас ирээдүйд төрийн өмчит компанийн төрийн байгууллагын чиг үүрэг дуусгавар болох асуудлыг баталгаажуулах хэрэгтэй. Энэ процессийн дараа төрийн өмчит компани ажилласаар байх тохиолдолд эдийн засгийн хувьд үр ашигтай байх ёстой.
Үргэлжлэл бий.....
Нийтлэлтэй холбоотой санал хүсэлтийг 80111510 болон batsaikhanpm2020@gmail.com хаягаар хүлээн авч байна.
Эх сурвалж : Орчуулгын баг, МУ-ын сайдын ажлын алба, Мегатөсөл хөгжлийн хүрээлэн 2016 он
Байгалийн Нөөцийн Харти ба "Гэрээ хийх" - Жор 6 /Төрийн өмчийн үндэсний компаниуд/
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой
URL:
Сэтгэгдлүүд:
Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Санал асуулга
Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
BHP Billiton Ivanhoe Mines |
90.53 23.3 |
1.44 0.00 |
Австралийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
General Mining Corp Aspire Mining Limited |
0.145 0.52 |
0.00 -0.02 |
Лондонгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Petro Matd Limited polo Resources Limited |
123.5 5.4 |
0.00 0.02 |
Хонконгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Mongolian Mining Corporation Mongolia Energy |
9.59 1.14 |
0.00 -0.06 |
Торонтогийн хөрөнгийн бирж | ||
Шинэ бүтээл
Уул уурхайн ТОП 25 компани