- mram.gov.mn
- nea.gov.mn
- keestrackmongolia.mn
- erdenetmc.mn
- southgobi.mn
- mininginvestment.mn
- infomine.mn
- pam.gov.mn
- mn.mno.mn
- mmc.mn
- tsairt.mn
- energyresources.mn
- mongolgazar.mn
- monpolymet.mn
- international.mcs.mn
- erdenesmgl.mn
- tavantolgoi.mn
- mm.gov.mn
- tananimpex.mn
- investor.mn
- entree.mn
- mpi.mn
- absolutemining.mn
- adamasmining.mn
- uuluurhai.mn
- boroogold.mn
- sbt.mn
- ot.mn
- donbass.mn
- tanilgroup.mn
- baganuurmine.mn
- monmag.mn
- mining.mn
- cylpro.mn
- ewater.mn
- mera.mn
- digdog.mn
- guum.mn
- amc.mn
- miningmongolia.mn
- eitimongolia.mn
- mak.mn
- mongoliandiamondtool.mn
- lme.com
- altanrio.com
- bloomberg.com
- infomine.com
- sharyngol.com
- umamisf.com
- cengeolab.com
- noyonshish.com
- zamineservices.com
- tumurlug.e-darkhan.com
- mongolianminingjournal.com
- mnmining.net
Байгалийн Нөөцийн Харти ба "Хайгуул болон олборлох шийдвэр гаргах" - Жор 3
Уул уурхайн мэдээллийн нэгдсэн портал сайт Орд.мн нь та бүхэнд ОУ-ын Байгалийн нөөцийн хүрээлэнгээс /Natural Resource Governance Institute/эмхтгэн гаргасан "Байгалийн нөөцийн харти"-г орчуулгийн багийн зөвшөөрөлтэйгээ хүргэж байгаа билээ.
Хайгуул болон олборлох шийдвэр гаргах
ЖОР3
Засгийн газар үр ашигтай хайгуул, судалгаа болон үйлдвэрлэлийн үйл
ажиллагааг дэмжих шаардлагатай бөгөөд тусгай зөвшөөрлийг олгохдоо ил тод байх ёстой
Үндэсний цогц стратегийн хүрээнд хайгуул, ашиглалтын үйл ажиллагааг үр дүнтэй хэрэгжүүлэх, ирээдүйд ач холбогдлоо алдахгүй хууль, эрх зүйн орчныг бий болгох нь Засгийн газрын шийдвэрлэх асуудлуудын нэг юм.
Хайгуул хийх тусгай зөвшөөрөл олгох талбайн эрх зүйн байдлыг баталгаажуулах : Төв Засгийн газраас хайгуул явуулахаар төлөвлөж байгаа талбайн эрх зүйн байдлыг хил хязгаарын маргаангүй байх тал дээр анхаарах шаардлагатай. Үүнд орон нутгийн болон хөрш улс орнуудтай хамтарсан хил дамнасан хайгуул явуулах хэлэлцээрүүд хамаарна.
Ашигт малтмалын нөөцийн мэдээллийн сан үүсгэж, хөтлөх : Засгийн газрын холбогдох албан хаагчид Улсын Ашигт Малтмалын нөөцийн тоо хэмжээ түүний газарзүйн тархалтын бүрэн гүйцэд мэдээллийн санг бий болгох ёстой. Ашигт малтмалын нөөцийн тоо хэмжээ нь олборлолт явуулах хувь хэмжээ, ирээдүйд орж ирэх орлогын потенциалийн талаар гаргах үндсэн шийдвэрүүдийг чиглүүлж өгдөг. Харин газарзүйн тархалтын мэдээлэл өмчлөлийн эрх тогтоох, олборлолтын тусгай зөвшөөрөл олгох, мөн ирээдүйд байгаль орчин, нийгэмд үзүүлэх нөлөөлөл зэргийг тогтоох чиглэл болно.
"Тусгай зөвшөөрөл олгохоос өмнө Засгийн газар эсвэл гадны хандивлагчид санхүүжүүлсэн геологи, геофизикийн судалгаа, түүний үр дүнд цугласан мэдээлэл нь геологийн талаасаа хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг татаж чадвал сайн үнийн санал ирэх бөгөөд энэ нь Засгийн газарт хөрөнгө оруулалтын өндөр өгөөж өгөх болно"
Гэсэн хэдий ч, геологийн нөхцөл байдлыг ашигт малтмал илрүүлэх ажиллагаанд тохиромжгүй гэж тодорхойлсон тохиолдолд хэт нарийвчилсан мэдээлэл хөрөнгө оруулалт татах боломжыг бууруулна. Засгийн газар нь хайгуулын үйл ажиллагааны үр дүнд бий болсон техникийн мэдээллүүдийг цуглуулах, хадгалах, түүнд дүн шинжилгээ хийх ажлыг хууль тогтоомжын хүрээнд хэрэгжүүлэх үүрэгтэй. Эдгээр мэдээлэл нь хожим хөрөнгө оруулагчтай байгуулах хэлэлцээрийн процесст Засгийн газрын байр суурийг бэхжүүлж, тусгай зөвшөөрлийн тогтолцоог оновчтой болгох нөхцлийг бүрдүүлэх Засгийн газрын Геологийн Мэдээллийн Нэгдсэн Санг бүрдүүлэх үндэс суурь юм. Үүний тулд Засгийн газар хөрөнгө оруулагчид бүхий л техникийн мэдээллээ ойлгомжтой хэлбэрээр гаргаж өгөх бололцоог хангана.
Хайгуулын үйл ажиллагаа явуулах боломжтой газруудыг тогтоож, өмчийн эрхийг баталгаажуулах : Хайгуулын тусгай зөвшөөрөл олгохоос өмнө Засгийн газар нь үндэсний хууль тогтоомжийнхоо хүрээнд тухайн газар нутаг дахь олборлолт хийгдэх байгалийн нөөц хийгээд бэлчээр, ус зэрэг гадаргын нөөцийн өмчлөлийн эрхүүдийг тогтоож өгөх шаардлагатай. {ЖОР 5-аас Байгаль орчны үнэлгээ ба хүчин төгөлдөр хууль тогтоомж хэсгийг мөн харна уу}/
Шийдвэр гаргагчид олборлолт явуулах боломжтой орд газрын геологийн нөхцөл, хэмжээ, байршил зэргийг харгалзан үзсэний үндсэн дээр хайгуулын лицензээр үйл ажиллагаа явуулах газрын хэмжээ, хил хязгаарыг нарийн тооцох хэрэгтэй. Геологийн байршлийн урьдчилсан таамаглал нарийвчлалтай тогтоогддоггүй учраас хайгуулын ажлын эхэн үеүүдэд лицензийн талбай ихэвчлэн том байдаг. Лицензийн нэг талбайд хэт их байгалийн нөөц төвлөрөхөөс урьдчилан сэргийлэх үүднээс тусгай зөвшөөрөл олгох тогтолцоо нь хайгуулын явцад лицензийн талбайн хэмжээг багасгахыг зөвшөөрсөн зохицуулалттай байх шаардлагатай. Байгалийн шинэ нөөц илэрч газрын үнэ цэнэ өсөхөд Засгийн газар тэр хэмжээгээр ашиг олж байхын тулд тусгай зөвшөөрөл олгож байгаа шийдвэр гаргагчид лиценз олгох давтамжид анхаарах ёстой.
Эцэст нь, Засгийн газар олборлолтын үйл ажиллагаанаас бий болох байгаль орчны эрсдэл /жишээ нь: агаарын бохирдол/ хийгээд ач холбогдлыг дэнслэн үзэх хэрэгтэй. Засгийн газар нь байгаль орчин, нийгмийн хувьд эмзэг газруудад хайгуулын ажил хийхээс урьдчилан сэргийлэх эсвэл эдгээр эрсдлүүдийг бууруулах алхмуудыг авах ёстой.
Холбогдох кэйс : Сүүлийн үед илрүүлсэн ордууд нь мөнгөн хөрөнгө болж хөрвөх бүрэн боломжтой байна. Жишээ нь Гвинейн төмрийн хүдрийн Симандоу төсөл, Либерийн төмрийн хүдэр, газрын тосны төслүүд нь тухайн улсдаа жилд дунджаар 1,6 тэрбум долларын орлого оруулах боломжтой бөгөөд 2011 оны байдлаар дээрхи хоёр улсын ДНБ-ийн 31, 147 хувьтай тус бүр тэнцэж байсан.
Africa Progress Panel, 2013
Үйл ажиллагааны эрхийг хуваарилах тохиромжтой арга хэрэгсэл сонгох : Засгийн газраас хэн, ямар нөхцлөөр хайгуул, олборлолт, үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаа явуулахыг шийдвэрлэх ёстой. Хэрэв Засгийн газраас хувийн хэвшлийн компаниудад оролцох зөвшөөрөл олгосон бол дараахь хоёр аргаар зөвшөөрөл олгож болно. Үүнд: тусгай зөвшөөрөл-тусгай зөвшөөрөл нөхцлөөр шууд гэрээ байгуулах, эсвэл уралдаант шалгаруулалтын үндсэн дээр хэд хэдэн хэсэгчилсэн лиценз олгох. {Холбоотой ойлголтыг Жор 6-д гарах Төрийн өмчит компаниудад байж болох чиг үүргүүд хэсгээс үзэхийг зөвлөе.}
Уралдаант шалгаруулалт нь улсад илүү их үнэ цэнэ өгөхийг шаарддаг учраас сайтар төлөвлөсөн дуудлага худалдаа илүү тохиромжтой байх тохиолдол бий. Түүнчлэн Засгийн газарт олон улсын компаниудын талаархи мэдээлэл дутмаг тохиолдолд дуудлага худалдаа явуулах замаар бэрхшээлийг даван туулах боломжтой. Дуудлага худалдаа нь шууд гэрээ хийх аргатай харьцуулахад илүү нээлттэй явагддаг бөгөөд хайгуул, ашиглалтын эрхийг тохиромжгүй компани эсхүл хувь этгээдэд олгох эрсдлийг бууруулах ач холбогдолтой.
Дуудлага худалдааг амжилттай явуулахад доод тал нь 3 оролцогч санал ирүүлсэн байх шаардлагатай байдаг. Дуудлага худалдаанд оролцогчид хангалттай санал тавихгүй байгаа тохиолдолд Засгийн газраас уралдаант шалгаруулалтын журмаар үйл ажиллагааны эрх хуваарилах нь оновчтой сонголт биш юм. Ихэнхдээ геологийн хангалттай мэдээлэл байхгүй тохиолдолд ийм нөхцөл үүсэх ба, эрдэс баялгийн гэхээс илүү газрын тосны салбарт тулгардаг. Хэрэв дуудлага худалдаанд өрсөлдөөн хангалттай хэмжээнд явагдахгүй бол Засгийн газраас хатуу тогтоосон техникийн минимум шалгуур тавин сонгон шалгаруулалтын урилга хэрэглэх нь тохиромжтой.
Ямар арга хэрэгсэл ашиглахаас үл хамааран тусгай зөвшөөрлийн эрх олгох үйл явцад Засгийн газрын байр суурийг бэхжүүлэх хэд хэдэн зарчим бий. Засгийн газраас дараахь мэдээллүүдийг ил болгох хэрэгтэй: тусгай зөвшөөрөл олгох явц; сонгогдсон гэрээг санхүү, татварын нөхцлүүдийн хамт; нийт лиценз эзэмшигчдийн өмчлөлийн байдал; харилцан тохиролцсон ажлын хөтөлбөр; мөн тусгай зөвшөөрөлд хамааралтай аливаа санхүүгийн хариуцлага, татварын нөхцөл.
Засгийн газраас уралдаант шалгаруулалт/дуудлага худалдаанд оролцогч компаниуд байгалийн нөөцийн хөгжлийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх техникийн болон санхүүгийн хангалттай чадавхитай эсэх, төсөл, түүнд хамааралтай дэд бүтцийн улмаас үүсч болох байгаль орчны эрсдлүүдийг удирдах туршлагатай эсэхийг тодорхойлохын тулд компаниудыг урьдчилсан-шалгаруулалт явуулах хэрэгтэй. Засгийн газар мөн дуудлага худалдаанд хамтран оролцох, түүнчлэн лицензээс хувь эзэмших боломжтой байх эсэхийг шийдвэрлэх шаардлагатай.
Засгийн газар тендерийг цөөн тооны нөхцлөөр хязгаарлах замаар ирсэн саналуудад бүрэн харьцуулалт хийх боломжтой болгох хэрэгтэй. Үүнд ажлын хөтөлбөр, гэрээний урамшуулал, дотоодоос ханган нийлүүлэлт хийх зэрэг нөхцлүүд хамаарна. Уралдаант шалгаруулалт, хэлэлцээр нь дан ганц олборлох эрхийн үнийн асуудалд төвлөрсөн байж болохгүй, гэхдээ нөгөө талаас хэт олон бүрэлдэхүүн нь ээдрээтэй байдлыг нэмэгдүүлэх, дүгнэлт гаргах шатанд ил тод байдлыг бууруулах, захиргааны захдлыг өсгөх зэрэг талтай.
Засгийн газар тендер авсан компаниудтай гэрээний нөхцлийн талаар хожим дахин хэлцэл хийх шаардлагатай нөхцөл бүрдүүлэхгүй байхыг хичээх нь зүйтэй. Тодорхой, ил тод нөхцөл тавих, загвар гэрээ зэрэг нь ийм арга хэмжээ авахад хялбар болгоно.
Эцэст нь Засгийн газар нь олборлолтын эрхийн оронд бартерийн гэрээний нэг хэсэг болж байгаа үйлчилгээ, дэд бүтцийн үнэ цэнийг анхааралтай үнэлэх хэрэгтэй. Ач холбогдол нь тодорхой бус тохиолдолд Засгийн газар ийм хэлцэлээс зайлсхийх шаардлагатай. Бартерын гэрээ нь ихэнхдээ нээлттэй биш байдаг бөгөөд авилгалд өртөх эрсдэл үүсгэдэг.
Төсөл хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө нь Засгийн газрын зорилго, цаг хугацаатай нийцсэн байх шаардлагатай : Ашигт малтмалын ордын нөөц түүний үнэлгээг хийсний дараа Тусгай зөшөөрөл эзэмшигч нь илэрсэн нөөцийг олборлох үйл ажиллагааны төлөвлөгөө бэлтгэж Засгийн газар, түүний агентлаг, зарим тохиолдолд хууль тогтоох эрх мэдлийн байгууллагаар батлуулна. Засгийн газар олборлолтын ажлын төлөвлөгөө нь хэмнэлттэй, байгалийн нөөцийн шавхагдал; дэд бүтэц, эрүүл мэнд, аюулгүй байдал, байгаль орчны бодлогын хэрэгжилт; мөн дотоодоос бараа үйлчилгээ, ажиллах хүч ханган нийлүүлэх нөхцлүүд зэрэг Засгийн газрын бодлогын зорилтуудыг агуулж байгаа эсэхэд анхаарах ёстой. Дээрээс нь эдгээр төлөвлөгөөнд цэвэрлэгээ, нөхөн сэргээлт зэрэг ашиглаж дууссан төслийн талбайд авах арга хэмжээний төлөвлөгөөг мөн багтаасан байх ёстой.
Засгийн газар эдгээр төлөвлөгөөг гэрээнд заасан үүрэг хариуцлага, цаг хугацааны төлөвлөлт нь гэрээний хүрээнд байгаа эсэхийг хамруулан бүхэлд нь хянаж үзэх хэрэгтэй. Үүний тулд шаардлагатай үед техникийн хангалттай мэдлэг, туршлагатай байх, холбогдох яам, агентлагуудын хамтын ажиллагааг тодорхойлосон төлөвлөгөө батлах нарийвчилсан процедуртай байх хэрэгтэй.. {Холбоотой ойлголтыг ЖОР 5-д гарах Төслийн үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний байгаль орчин, нийгмийн асуудлууд, ЖОР 10-аас дотоодоос ханган нийлүүлэх шаардлага, дэд бүтэц хэсгүүдээс харахыг зөвлөе.}
Бодит нөөцийн бүртгэл хөтлөх: Үйлдвэрлэлийн хэмжээ, батлагдсан орд болон нөөц илрээгүй байгаа талбай, илрүүлсэн нөөц болон цаашид хайгуул хийх боломжын хүрээ зэрэг ач холбогдлыг харгалзан хөтөлсөн ашигт малтмалын бодит нөөцийн бүртгэл нь салбарын бодлого боловсруулах, хууль тогтоомжын чухал суурь болж өгдөг. Ийм бүртгэл нь олборлолтын орлого, зардлын мэдээллийн хамтаар ирээдүйд засгийн газарт хэдий хэмжээний орлого орж ирэх боломжтой, үүнээс хэдий хэмжээний орлогыг хуримтлалд хадгалах шаардлагатай, мөн хайгуулын үйл ажиллагааны хурдац зэргийг харуулдаг. Эцсийн дүндээ энэ нь Засгийн газарт ашигт малтмалын нөөцийн хайгуулын ажлаас бий болох үр ашгийг дээд хэмжээнд хүргэхэд Засгийн газарт дэмжлэг үзүүлэх боломжтой.
Үргэлжлэл бий....
Э.Батсайхан, залуу судлаач.
Нийтлэлтэй холбоотой санал хүсэлтээ 99600071, болон batsaikhanpm2020@gmail.com хаягаар илгээнэ үү, Баярлалаа.
Эх сурвалж : Орчуулгын баг, Монгол Улсын сайдын ажлын алба, Мегатөсөл хөгжлийн хүрээлэн.
Байгалийн Нөөцийн Харти ба "Хайгуул болон олборлох шийдвэр гаргах" - Жор 3
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой
URL:
Сэтгэгдлүүд:
Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Санал асуулга
Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
BHP Billiton Ivanhoe Mines |
90.53 23.3 |
1.44 0.00 |
Австралийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
General Mining Corp Aspire Mining Limited |
0.145 0.52 |
0.00 -0.02 |
Лондонгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Petro Matd Limited polo Resources Limited |
123.5 5.4 |
0.00 0.02 |
Хонконгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Mongolian Mining Corporation Mongolia Energy |
9.59 1.14 |
0.00 -0.06 |
Торонтогийн хөрөнгийн бирж | ||
Шинэ бүтээл
Уул уурхайн ТОП 25 компани