Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Түүхий эдийн үнийн уналтаас манай улс 263 сая ам.долларын алдагдал хүлээв

Т.ЭРДМАА

Монгол Улсын гадаад худалдаа тэр дундаа валютаар төлбөр тооцоог нь хийж буй арилжаа наймаа төгрөгийн ханш чангарах, сулархад гол үзүүлдэг хүчин зүйлийн нэг. Энэ оны эхэнд манай улс 1.3 тэрбум ам.долларын нөөцтэй байв. Тэгвэл өнгөрсөн есдүгээр сарын байдлаар нэг тэрбум ам.доллар болж буурчээ. Энэ нь гадаад валютын нөөц 17.4 хувиар буурсан үзүүлэлт. Уг мөнгө манай улсын гурван сарын импортыг хангах боломжтой юм. Иймд Монголбанк валютын нөөцөө нэмэгдүүлэх, Засгийн газар мөнгөний эрэлд гарахад хүрээд буй. Ирэх сард Олон улсын валютын сан 500 сая ам.доллар өгч магадгүй. Мөн Хятадын Засгийн газ­раас дөрвөн тэрбум ам.дол­ларын зээл 20 жилийн хуга­цаатай авах байсан ч Далай ламын айлчлалаас болж түр хойшлоод байна. Манай эдийн засагт орж ирэх ам.доллар бараг үгүй болсон нь хямрал гүнзгийрэх, валютын ханш өсөх шалтгаан болсон. Ам.долларын орох урсгалыг нэмэгдүүлэх гол арга замын нэг нь экспорт. Гэвч манай улсын экспортын гол бүтээгдэхүүн нүүрс, зэс, төмрийн хүдэр, газрын тос гээд ашигт малтмалын үнэ дэлхийн зах зээлд өсөх ханд­­ла­га ажиглагдахгүй байгаа. Судлаачдын үзэж буйгаар ирэх онд ашигт малтмалын үнэ өсөх бус буурах хандлага давамгайлна хэмээж буй юм. 

Монголбанкнаас гаргасан гадаад худалдааны тойм судалгаанаас харвал манай улсын экспорт аравдугаар сард өнгөрсөн жилийнхээс 5.1 хувиар буюу 200 сая ам.доллараар буурчээ. Энэ нь ашигт малтмалын үнэ ханшийн уналтаас шалтгаалсан нь тодорхой. Экспортын бууралтыг задалж үзье.  Энэ онд аж үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүний экспорт 2.4 хувиар өсчээ. Харин уул уурхайн түүхий эдийн экспорт  6.7 хувиар буурсан дүр зураг гарч байгаа юм. Иймд нийт экспортод уул уурхайн түүхий эдийн эзлэх жин 2.4 хувиар буурлаа.  Хоёр жилийн өмнө уул уурхайн экспорт дөрвөн тэрбум ам.доллар давж байв. Тэгвэл өнгөрсөн онд 3.4 тэрбум ам.доллар болсон. Энэ оны аравдугаар сард 3.1 тэрбум ам.доллар болоод байна. Жишээлбэл экспортод гаргаж буй зэсийн баяжмалын тоо хэмжээ нэмэгдсэн ч орлого нь бага байгаа. Хоёр жилийн өмнө нэг сая тонн зэсийн баяжмал экспортолж 1.9 тэрбум ам.долларын үнэ хүрчээ. Гэтэл энэ онд 1.3 сая тонныг экспортолж 1.3 тэрбум ам.долларын үнэ хүрсэн аж. Мөн алтны экспорт 7.9 тонноос 10 тонн болж өсөв. Түүхий эдийн үнийн уналтаас манай улс ашигт малтмалын экспортоос одоогоор 263 сая ам.долларын алдагдал хүлээгээд байгаа юм.  Тэгэхээр дэлхийн зах зээлд үнэ ханш унаж буй тул ашигт малтмалын экспортын хэмжээ нэмэгдсэн ч орлого нь өсөхгүй байна. Ирэх онд ч байдал үргэлжилэх төлөв бий. Ашигт малтмалын үнийг сонирхвол дэлхийн зах зээлд нэг унци алтны дундаж үнэ өнгөрсөн аравдугаар сард 1266 ам.долларт хүрсэн. Энэ нь өнгөрсөн оноос  9.3 хувиар өссөн дүн юм. Тэгвэл цэвэр зэсийн дундаж үнэ 4732 ам.доллар болж есөн хувиар буурсан. Нэг тонн төмрийн хүдрийн үнэ 59 ам.доллар болсон нь 11 хувиар өссөн үзүүлэлт. Харин нүүрсний үнэ 41 ам.доллар болж өссөн. Коксжих нүүрсний үнэ эдүгээ өсч байгаа ч судлаачид түр зуурын үзэгдэл хэмээн тодорхойлж байна. Үүнээс гадна мал аж, ахуйн түүхий эдийн экспортын үнэ бас буурав. Ингээд үнийн уналтаас  шалтгаалж 20 сая ам.долларын орлогоо алджээ.  Харин машин, тоног төхөөрөмж,  аж үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүний экспорт 53 хувиар буюу 93.3 сая ам.доллараар өссөн дүн гарав.  

Гадаад валютын нөөцийг дундлагч хүчин зүйлийн нэг бол импорт. Энэ оны эхний арван сард манай улсын импорт 12.5 хувь буюу 394 сая ам.доллараар буурав. Импортын бууралтыг задалж үзвэл хөрөнгө оруулалтын бүтээгдэхүүн найм,  нефтийн бүтээгдэхүүнийх зургаан хувиар тус тус буураад байна. Импортын ерөнхий байдлыг задлаад харвал Монголчууд хоёр жилийн өмнө 1.1 тэрбум ам.долларын хүнс, эм тариа, гутал хувцас гээд өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн импортолсон. Тэгвэл энэ оны арван сарын байдлаар 956 сая ам.долларын өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн импортоор авчээ. 
Хэдийгээр өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний импортын тоо хэмжээ буурсан ч зах зээлийн үнэ нь өссөн. Иймд үнийн өсөлтөд монголчууд бид 48.5 сая ам.доллар илүү төлсөн тооцоо гараад байна. 

Мөн хөрөнгө оруулалтын бүтээгдэхүүний импорт 20 хувиар буюу 238 сая ам.доллараар буурсан дүн бий. Үүнээс гадна  нефтийн бүтээгдэхүүний импорт 187 сая ам.доллараар мөн буурав. Гэвч шатахууны импортын үнэ 2013 оноос эхлэн буурч эхэлсэн.  Өөрөөр хэлбэл шатахуунаа дэлхийн зах зээлийн үнээр авдаг болсон. Иймд дэлхийн зах зээлд газрын тосны үнэ хямдарсан тул импортын шатахуун хямдарчээ. Тухайлбал, 2012 онд нэг тонн А92 бензин тонн тутамдаа 1270 ам.доллар байсан бол өнгөрсөн аравдугаар сард  527 ам.доллар болж хямдраад байна.   Хоёр жилийн өмнө монголчууд 964 сая ам.долларын газрын тосны бүтээгдэхүүн хэрэглэж байв. Тэгвэл эдүгээ 401 сая ам.долларын газрын тосны бүтээгдэхүүн хэрэглээд байгаа юм. Экспорт, импортыг оруулаад нийт гадаад худалдааг аваад үзвэл  бараа эргэлтийн хэмжээ өнгөрсөн оныхоос  8.4 хувиар буюу 595 сая ам.доллараар буурч  6.4 тэрбум ам.долларт хүрлээ. Үүнд экспорт 200 сая ам.доллараар, импорт 394 сая ам.доллараар тус тус буурсан явдал нөлөөлөв. Тэгвэл экспортын дүн импортынхоос  957 сая ам.доллараар давж гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай гарав. Энэ нь өнгөрсөн оныхоос  194  сая ам.доллараар өссөн үзүүлэлт юм. Импортын хэмжээ ийнхүү буурахад эдийн засгийн хямрал, иргэдийн худалдан авах чадвар 10 хувиар буурсантай  холбоотой хэмээн эдийн засагчид тайлбарлаж байна. 

Валютын төлбөртэй худалдаа нь төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханшид нөлөөлдөг суурь хүчин зүйлийн нэг. Тэгвэл Валютын төлбөртэй худалдааны тэнцэл аравдугаар сард 1023 сая ам.долларын ашигтай гарчээ. Энэ  нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 15.7 сая ам.доллараар өссөн үзүүлэлт. Монгол Улс нийт гадаад худалдааны бараа эргэлтийн 60 гаруй хувь буюу 3.9 тэрбум  ам.долларын худалдааг БНХАУ-тай хийсэн байна. Тэгвэл ОХУ-тай  731 сая ам.долларын худалдаа хийлээ. Гэвч урд хөрштэй хийсэн худалдаа өнгөрсөн оныхоос 10.8 хувиар  буурсан дүн бий. Мөн хойд хөрштэй хийсэн худалдаа ч 18.8 хувиар буураад байна. Тэгэхээр иргэдийн хэрэглээ хумигдаж импортод зарцуулдаг ам.долларын хэмжээ багасав. Үүнийг далимдуулж төв банк гадаад худалдааны нөөцөө нэмэгдүүлэх боломж бүрдээд байна гэж хэлж болох юм. 
Эх сурвалж: www.assa.mn
Түүхий эдийн үнийн уналтаас манай улс 263 сая ам.долларын алдагдал хүлээв
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Катар дэлхийд хамгийн том аммиакийн үйлдвэр барьж байна

 Катар дэлхийд хамгийн томд тооцогдох хөх аммиакийн (NH3) үйлдвэр ...

Өнөөдөр, 16:17
Монгол Улсын ГВУН 4.9 тэрбум доллар давлаа

  Монгол Улсын гадаад валютын улсын нөөц 2024 оны арваннэгдүгээр ...

Өнөөдөр, 10:38
Тавантолгойг 100 жилээр “зуучилж” 17 хувийг нь хүртэх хүсэлд Төрийн шууд хэлэлцээр хясал болсон уу?

 Улс төр заавал нэг шалтгаантай бужигнадаг. Тэр нь голдуу том төсөл, ...

Өнөөдөр, 09:19
Өчигдөр, 11:26
Занаду Майнз Монголоос дөрвөн шинэ зэсийн бай илрүүлжээ

    Занаду Майнз Баруун Монгол Дахь Сант Толгойн Зэсийн ...

Өчигдөр, 11:15
2024 оны 11 сарын 25, 21 цаг 01 минут
Исланд: Рейкьянесийн хойгт жилийн хугацаанд долоо дахь удаагаа галт уул дэлбэрчээ

  2023 оны арванхоёрдугаар сараас хойш Исланд улсын нутаг дэвсгэрт ...

2024 оны 11 сарын 25, 18 цаг 11 минут
Цагаан суварга, Нарийнсухайт, Ухаа худаг ордуудын 34 хувийг Баялгийн санд авна

  Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг газрын хэвлийн баялгийн үр ...

2024 оны 11 сарын 25, 17 цаг 51 минут
“Халзан бүрэгтэйн ордыг ашиглах компани, хамгаалах иргэн хоёр хэзээ ч учраа олохгүй”

  “Халзан бүрэгтэйг хамгаалцгаая” түр хорооноос мэдээлэл ...

2024 оны 11 сарын 25, 16 цаг 33 минут
2024 он дэлхийн түүхэн дэх хамгийн халуун жил болох магадлалтай гэв

 Дэлхийн цаг уурын байгууллага (WMO) ээлжит "улаан дохио”-гоо ...

2024 оны 11 сарын 25, 13 цаг 41 минут
Рио Тинто: Эмэгтэй ажилтнууд дээрэлхэлтэд өртөх тохиолдол өссөөр байна

 Рио Тинтогийн 10 мянга гаруй ажилтны дунд явуулсан судалгаагаар ...

2024 оны 11 сарын 25, 11 цаг 37 минут
2024 оны 11 сарын 25, 09 цаг 33 минут
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Хятад улстай эдийн засгийн бүх чухал харилцаагаа хөгжүүлэхээр зорьж байна

  Энэ удаагийн айлчлалаар Монгол, Хятад хоёр улс олон жил хүлээгдсэн ...

2024 оны 11 сарын 22, 21 цаг 03 минут
"Занаду Майнз" компани "Сант Толгой"-гоос зэсийн өндөр агууламжтай шинэ бүс илрүүлснээ зарлалаа

 "Занаду Майнз” компани энэ оны 9 дүгээр сард "Сант толгой” төслийн ...

2024 оны 11 сарын 22, 10 цаг 33 минут
2024 оны 11 сарын 22, 10 цаг 25 минут
2024 оны 11 сарын 21, 17 цаг 02 минут
2NE1 хамтлагийн тоглолтыг үзэх хос тасалбарын азтан тун удахгүй тодорно

  Голомт банк 0-22 насны харилцагчдадаа зориулсан GenZ Loyalty аяныг ...

2024 оны 11 сарын 21, 16 цаг 54 минут
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ

 Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд ...

2024 оны 11 сарын 20, 17 цаг 42 минут
2024 оны 11 сарын 19, 21 цаг 24 минут
Goldman Sachs: Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь $3000 болж шинэ дээд түвшинд хүрнэ

 Алтны үнэ 2025 он гэхэд унц нь 3000 ам.доллар болж, шинэ дээд ...

2024 оны 11 сарын 19, 14 цаг 54 минут
Д.Далайжаргал: Бид Монголд анх удаа уран олборлож, экспортолно

 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.11.14/ нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн ...

2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 47 минут
2024 оны 11 сарын 19, 12 цаг 41 минут
“Халзан бүрэгтэй”-г тойрсон Монголын төрийн эргэж буцсан шийдвэрүүд

  Монгол Улсад газрын ховор элемент салбарт бодитой үйл ажиллагаагаа ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 31 минут
Уурхайд сайн дураар гацагсдыг гаргаж ирнэ

 Өмнөд Африк дахь орхигдсон алтны уурхайгаас алт, ашигт малтмалын ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 30 минут
Оюутолгой дээр АМНАТ-ийн төлбөрийг 5 хувиар тогтоож, гэрээг тогтворжуулснаа Орано дээр өөрчилнө

 УИХ-ын чуулган нэгдсэн хуралдаанаар Цөмийн энергийн хуулийг энэ цаг ...

2024 оны 11 сарын 19, 10 цаг 05 минут
1970, 1980, 1990-ээд онд төрсөн сансрын нисгэгчид ”сансрын золголт”хийв

10-р сарын 30-ны өдрийн 4 цаг 27 минутад, ӨМӨЗО-ны Эзнээ хошууны Дунфэн ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 58 минут
“Хятад улсыг танин мэдэхүй” Өвөр Монголын соёлын өдрүүдийн үйл ажиллагаа Улаанбаатарт эхлэв

Хятад Монгол хоёр улсын соёлын харилцааг гүнзгийрүүлж хоёр улсын уламжлалт ...

2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 55 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 52 минут
2024 оны 11 сарын 18, 17 цаг 28 минут
Хууль бусаар 65 кг цагаан мөнгө, 819.5 грамм алт олборлосон этгээдийг илрүүлжээ

  Эрүүгийн цагдаагийн албанаас Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр сумын нутаг ...

2024 оны 11 сарын 16, 13 цаг 14 минут
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ

  Монгол Улсын Засгийн газар болон МҮХАҮТ-аас ТОП-100 аж ахуйн ...

2024 оны 11 сарын 15, 17 цаг 55 минут
Гашуунсухайтын ГАШУУН СУРГАМЖ!

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн  Шанхайн айлчлалаар олон жилийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 15 цаг 03 минут
Рио Тинто Зэсийн группийн захирлаар Кэти Жексоныг томилжээ

 Их Британийн элчин сайд Б.Энхсүх Рио Тинто компанийн компанийн ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 57 минут
Ураны суурь АМНАТ-ийг 9 хувь болгох Ц.Даваасүрэн гишүүний санал дэмжигдсэнгүй

УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт ...

2024 оны 11 сарын 15, 14 цаг 03 минут
Алтны үнэ сүүлийн хоёр сарын доод түвшинд хүрчээ

 НЬЮ-ЙОРК, 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 15 /Forbes/. Долларын ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 51 минут
Зэсийн ханш буурчээ

 Дональд Трамп болон Бүгд найрамдахчуудын ялалтын дараа металлын зах ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 24 минут
2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 07 минут
АНУ-ын шүүх Оюу толгойтой холбоотой нэхэмжлэлийн заримыг хэрэгсэхгүй болгожээ

 АНУ-ын шүүх Рио Тинто болон түүний гүйцэтгэх захирал асан Жан ...

2024 оны 11 сарын 15, 11 цаг 00 минут
Цаашид алдагдалгүй төсөв батлах чиглэлд анхаарах ёстойг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ санууллаа

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ эхлээд Сангийн яаманд ...

2024 оны 11 сарын 15, 10 цаг 23 минут
Гашуунсухайтын төмөр замын асуудлаар "Чайна Энержи" хариу ирүүлжээ

  Гашуунсухайт-Ганцмод хил дамнасан төмөр замын талаар хийж байгаа ...

2024 оны 11 сарын 14, 16 цаг 46 минут
Mining: Рио Тинто Хятадын батарей солих технологийг Оюу толгойд туршина

 Рио Тинто Хятадын Төрийн эрчим хүчний хөрөнгө оруулалтын ...

2024 оны 11 сарын 14, 11 цаг 26 минут
"Занаду Майнз" 5.5 сая австрали долларын санхүүжилт босгосноо зарлалаа

 Монгол дахь зэс, алтны нөөц бүхий Хармагтай  төсөл дээр ажиллаж ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 59 минут
Зэсийн үнэ буурах төлөвтэй байна

 Энэ онд эхний хагаст зэсийн үнэ өмнөх оны мөн үеийнхээс өсөж 10 ...

2024 оны 11 сарын 14, 09 цаг 48 минут
“Газрын ховор элемент уул уурхайн бизнес биш”

 Халзан бүрэгтэй газрын ховор элементийн төслийн талбайд энэ сарын ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 24 минут
"Газрын тос, байгалийн хий бол бурхны бэлэг"

  Азербайжаны нийслэл Баку хотноо НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ...

2024 оны 11 сарын 13, 21 цаг 22 минут
“Эрдэнэс Монгол”-ын удирдлагууд хүний амиар мөнгө хийсээр байх уу!

  “Эрдэнэс Монгол” Төрийн өмчит компанид төсөв болон ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 18 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой”-н оффисыг Өмнөговь руу нүүлгэнэ

 УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2024.11.13/ ...

2024 оны 11 сарын 13, 15 цаг 07 минут
Халзан Бүрэгтэйн орд ганц Мянгадын өмч биш

  Халзан Бүрэгтэйн орд газар бол Монгол Улсын өмч. Монголчууд бид ...

2024 оны 11 сарын 13, 13 цаг 20 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ парламентын хяналт, тэнцэл ажиллаж байгааг эергээр харж байна

  Ирэх 2025 оны төсвийн хэлэлцүүлэг өмнөхүүдээс өөрөөр өрнөлөө. ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 46 минут
УИХ-ын нэр хүнд түр унав уу, бүр ойчив уу?

  УИХ-ын 76 гишүүнтэй 32 жил явсан. Сонгууль нь голдуу мажоритар ...

2024 оны 11 сарын 13, 11 цаг 39 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани