- mram.gov.mn
- nea.gov.mn
- keestrackmongolia.mn
- erdenetmc.mn
- southgobi.mn
- mininginvestment.mn
- infomine.mn
- pam.gov.mn
- mn.mno.mn
- mmc.mn
- tsairt.mn
- energyresources.mn
- mongolgazar.mn
- monpolymet.mn
- international.mcs.mn
- erdenesmgl.mn
- tavantolgoi.mn
- mm.gov.mn
- tananimpex.mn
- investor.mn
- entree.mn
- mpi.mn
- absolutemining.mn
- adamasmining.mn
- uuluurhai.mn
- boroogold.mn
- sbt.mn
- ot.mn
- donbass.mn
- tanilgroup.mn
- baganuurmine.mn
- monmag.mn
- mining.mn
- cylpro.mn
- ewater.mn
- mera.mn
- digdog.mn
- guum.mn
- amc.mn
- miningmongolia.mn
- eitimongolia.mn
- mak.mn
- mongoliandiamondtool.mn
- lme.com
- altanrio.com
- bloomberg.com
- infomine.com
- sharyngol.com
- umamisf.com
- cengeolab.com
- noyonshish.com
- zamineservices.com
- tumurlug.e-darkhan.com
- mongolianminingjournal.com
- mnmining.net
Хаягдал тосноос гарган авч буй нэг литр БИОДИЗЕЛЬ 800 төгрөгөөр хэрэглэгчдэд хүрнэ
Арваад жилийн өмнөөс манай улсад сэргээгдэх эрчим хүчний үйлдвэрлэл, худалдааны салбарт ургамлын болон малын гаралтай хаягдал тосоор биодизель үйлдвэрлэх төсөл, эрдэм шинжилгээний ажлууд хийгдэж эхэлсэн байдаг. Биодизель үйлдвэрлэх эрдэм шинжилгээний туршилтыг анх 2009 онд ХААИС-ийн Инженер, технологийн сургуулийн инновацийн төслийн багийнхан хийжээ. Тэд анх 2009 онд цэвэр ургамлын тосноос биодизель түлш гарган авах туршилт хийж байсан бол, 2014 онд хаягдал ургамлын тосноос уг түлшийг гарган авч болдгийг амжилттай туршиж тогтоосон байна. Түүнчлэн малын өөхөн тос, хаягдал хуванцар материалаас байгаль, экологид ээлтэй өртөг багатай биодизель түлш гарган авах ажлыг туршиж, импортыг орлох үйлдвэр нээх төсөл санаачлаад байгаа гэлээ.
-БИОДИЗЕЛЬ ТҮЛШ АГААРЫН БОХИРДЛЫГ 60 ХУВЬ ХҮРТЭЛ
БУУРУУЛАХ БОЛОМЖТОЙ-
Уг туршилтыг анхлан гүйцэтгэсэн ХААИС-ийн Инженер, технологийн сургуулийн захирал "Ургамал, амьтны өөхөн тосноос биодизель түлш үйлдвэрлэх” инновацийн төслийн багийн ахлагч Г.Энхбаяртай цөөн хором ярилцлаа.
-Юун түрүүнд биодизель гэж чухам юуг хэлээд байгаа талаар манай уншигчдад тайлбарлаж өгөхгүй юү?
-Эко буюу биодизель нь ургамлын тосноос гаргаж авдаг, байгальд хоргүй, дизель хөдөлгүүртэй автомашины түлш юм. Дизель хөдөлгүүрийг анх зохиосон Р.Дизель гэж эрдэмтэн анхны хөдөлгүүрээ ургамлын гаралтай дизель түлшээр туршсан түүхтэй. Тэрээр "Ургамлын гаралтай дизель түлшийг газрын тосны гаралтай дизель түлштэй эн зэрэгцүүлж хэрэглэх цаг мөдхөн ирнэ” гэж хэлсэн байдаг. Гэтэл түүний хэлсэнчлэн дэлхий нийтэд газрын тосны нөөц хомсдоод ирэхээр ургамал, амьтны тос, хаягдал материалын гаралтай биодизель түлшийг улс орнууд өргөн хэрэглэж байна.
-Биодизель түлш уламжлалт дизель түлшнээс юугаараа өөр юм бэ?
-Биодизель түлшийг мал амьтны гаралтай хаягдал тосноос гарган авч байгаа учир агаарыг бохирдуулдаг бодис бараг байхгүй гэж хэлж болно. Зарим үед бохирдуулагч бодисыг 50-60 хувь бууруулдаг. Хоёрдугаарт, зууралдах шинж чанар өндөр байдаг учраас эд ангиа тослох чадвар нь илүү байдаг. Ингэснээр хөдөлгүүрийн нөөц, ашиглалтын хугацааг уртасгаж өгнө. Үндсэндээ дэлхий нийтээр тулгамдаж буй хүлэмжийн хий, агаарын бохирдлыг үлэмж бууруулдаг учир уламжлалт дизель түлшнээс ялгаатай. Мөн үйлдвэрлэлийн шатанд байгальд ээлтэй байхаас гадна хэрэглэгчийн эдийн засагт хэмнэлт үүсгэх боломжтой. Хаягдал материал бол үнэгүй юм шүү дээ. Тэгэхээр өртөг, зардал бага гарна.
-Биодизель түлшийг үйлдвэрлэхэд хэр хугацаа зарцуулагдах вэ?
-Түүхий эд маань 16 цагийн дотор урвалд орж түлш болдог. Тэгээд хэмжээнээсээ хамаарч хэр их үйлдвэрлэх нь тодорхой болно.
-Хаягдал тосноос түлш гаргаж авна гэхээр их сонин сонсогдож байна. Ямар процессоор гаргаж авдаг талаар товчхон сонирхуулахгүй юү?
-Ургамлын тосоор жишээлэхэд, халаасан тосоо спирттэй урвалд оруулдаг. Энэ нь метанол болон этанол байж болно. Өөрөөр хэлбэл модноос гаргаж авсан болон бусад материалаас гаргаж авсан спирт гэсэн үг. Харин энэ хоёрыг урвалд оруулах, тэр дундаа хурдан урвалд оруулахын тулд өөрөө урвалд ордоггүй катализатор гэх материал ашигладаг.
-Биодизелийг ашиглаж байгаа гадны улс орнуудын сайн туршлагаас хуваалцвал?
-Ер нь хөгжингүй орны том хотуудын томоохон мөрнүүдээр дизель түлшээр ажилладаг усан онгоц явдаг. Мөн тэдгээр хотууд дизель түлшээр явдаг нийтийн үйлчилгээний автобуснууддаа биодизель түлшийг 100 хувь хэрэглэж байна. Учир нь биодизель түлш нь дээр хэлсэнчлэн давуу талтай төдийгүй экологийн цэвэр түлш юм. Агаарын бохирдол хүлэмжийн хийг бууруулна гэсэн үг. Гадаадын олон эрдэмтэд усан онгоцноос болж далайн ус ихээр бохирдож байгааг хэлж байна. Учир нь уламжлалт дизель түлшний утааны бохирдлоос болж байгаа юм. Тиймээс экологичид далайн усан онгоцыг биодизель түлшээр ажиллуулахыг шаардаж эхэлсэн байна.
-НЭГ ЛИТР БИОДИЗЕЛЬ 800 ТӨГРӨГӨӨР ХУДАЛДААНД ГАРНА-
Мал, ургамлын гаралтай хаягдал тосоор биодизель буюу утаагүй, байгальд ээлтэй түлш үйлдвэрлэх туршилт амжилттай хийгдсэнээс хойш манай улсад энэхүү түлшийг "Цэвэр түлш” болон "Эн Би Эф” компаниуд үйлдвэрлэж эхэлсэн байдаг. Хамгийн сүүлд Хэнтий аймагт биодизель түлш үйлдвэрлэж эхэлсэн байна. Эхний ээлжинд орон нутгийнхаа газар тариалан, зам засвар гэх мэт үйлдвэрлэл эрхэлдэг аж ахуйн нэгжүүдэд нийлүүлэхээр ажиллаж байгаа ба үүний дараа иргэдэд худалдан борлуулах ажээ.
Нэг литр биодизель түлш 800 төгрөгийн үнэтэй байхаар тооцоолжээ. Энэхүү түлшний үйлдвэрлэлийг Хэнтий аймгийн засаг дарга Н.Ганбямба санаачилсан байна. Тэрээр "Малын дотор өөх тос нь байгальд хамгийн их хор нөлөөтэй байдаг бөгөөд энэхүү өөхийг ашиглан түлш үйлдвэрлэх тоног төхөөрөмж бэлэн болоод байна. Монгол улс бол дэлхийд хамгийн өндөр үнэтэй түлш хэрэглэдэг. Бүх бараа бүтээгдэхүүний үнэ ханш түлш шатахууны үнэтэй шууд холбоотой байдгыг бүгд мэднэ. Тиймээс хямд түлш гэдэг бол иргэдийн амьдралд маш их эерэг нөлөө үзүүлэх нь ойлгомжтой” гэсэн юм.
Б.ЦОГ
URL:
Сэтгэгдлүүд:
Сэтгэгдэл нэмэхСанал асуулга
Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?
Нью йоркын хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
BHP Billiton Ivanhoe Mines |
90.53 23.3 |
1.44 0.00 |
Австралийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
General Mining Corp Aspire Mining Limited |
0.145 0.52 |
0.00 -0.02 |
Лондонгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Petro Matd Limited polo Resources Limited |
123.5 5.4 |
0.00 0.02 |
Хонконгийн хөрөнгийн бирж | ||
Нэр | Хаалт | Өөрчлөлт |
Mongolian Mining Corporation Mongolia Energy |
9.59 1.14 |
0.00 -0.06 |
Торонтогийн хөрөнгийн бирж | ||